Với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, hỗ trợ từ Nhà nước, sự quyết liệt trong công tác chỉ đạo, điều hành, sự nỗ lực trong công tác truyền thông vận động của ngành GD-ĐT, BHXH và hệ thống các cơ sở GD, số lượng HSSV tham gia BHYT tăng theo từng năm.
Quan trọng hơn, trong các năm qua, quyền lợi KCB BHYT của HSSV luôn được đảm bảo. Theo thống kê, bình quân mỗi năm có khoảng 8 triệu lượt KCB BHYT của các em HSSV được quỹ BHYT chi trả, trong đó nhiều em được thanh toán với chi phí lớn lên đến hàng tỷ đồng. Tuy nhiên, để đẩy mạnh công tác BHYT HSSV vẫn còn không ít việc cần làm. Chúng tôi đã trao đổi với bà Ngô Thị Minh - Thứ trưởng Bộ GD&ĐT về nội dung này.
Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Ngô Thị Minh.
Thưa Thứ trưởng, dù việc triển khai BHYT HSSV đã đạt được kết quả tích cực, nhưng toàn quốc hiện vẫn còn khoảng 3% HSSV chưa tham gia. Vậy theo bà đâu là thách thức trong thực hiện mục tiêu 100% HSSV tham gia BHYT?
- Thứ trưởng Ngô Thị Minh: Trước hết phải khẳng định, với những kết quả đạt được, chúng ta đang tiến gần đến mục tiêu 100% HSSV tham gia BHYT. Con số khoảng 3% HSSV chưa tham gia BHYT tập trung chủ yếu ở nhóm SV ở các trường ĐH, CĐ và nhóm các em HS ở các trường trung cấp, đào tạo nghề.
Mặc dù chủ trương phát triển BHYT HSSV là nhất quán, tuy nhiên, trong các quy định, văn bản hướng dẫn thực hiện pháp luật về BHYT HSSV hiện vẫn có không ít vướng mắc cần phải được tháo gỡ. Luật BHYT quy định BHYT HSSV là hình thức bắt buộc, nhưng trên thực tế vẫn chưa có chế tài xử lý cụ thể đối với các em không tham gia BHYT.
Mặt khác, điều kiện hoàn cảnh kinh tế của nhiều hộ gia đình có con em là HSSV còn khó khăn. Đáng chú ý, nhóm đối tượng HSSV, đặc biệt là SV các trường ĐH, CĐ và dạy nghề chưa tích cực tham gia BHYT do nhận thức của một bộ phận HSSV cho rằng họ ít ốm đau nên không tham gia BHYT.
Bên cạnh đó, HSSV là người DTTS mới thoát khỏi vùng khó khăn theo quy định của Chính phủ và một số HSSV thuộc đối tượng mới thoát nghèo, cận nghèo nên không được ngân sách hỗ trợ toàn bộ, dẫn đến những đối tượng này cũng không tích cực trong việc tham gia BHYT. Một số địa phương do ngân sách hạn hẹp nên không hỗ trợ thêm cho HSSV ngoài mức hỗ trợ chung.
Ngoài ra, hệ thống y tế trường học ở một số nơi chưa được quan tâm đúng mức. Hiện nay, cả nước có 40.493 cơ sở GD mầm non, phổ thông, nhưng có đến 25,1% chưa có nhân viên y tế trường học; 70% cơ sở GD trong nhóm đã có cán bộ y tế trường học nhưng trình độ chuyên môn lại chưa bảo đảm quy định là có trình độ từ Trung cấp Y trở lên.
Việc trích lại 5% từ nguồn thu BHYT để các cơ sở GD thực hiện CSSKBĐ cho HSSV còn bất cập nhất là đối với cơ sở GD mầm non và phổ thông, vì để được trích lại thì nhà trường phải có nhân viên y tế trường học chuyên trách có chứng chỉ hành nghề KCB hoặc phải ký hợp đồng KCB là chưa phù hợp với chức năng chính của y tế trường học là truyền thông, GD sức khỏe và CSSKBĐ cho HS.
Bên cạnh đó, số tiền 5% được trích lại không được chi cho công tác truyền thông, đào tạo bồi dưỡng mà chỉ được chi cho công tác mua sắm thiết bị, thuốc, vật tư y tế cũng gây khó khăn cho các trường khi tổ chức thực hiện công tác y tế trường học.
Bộ GD&ĐT đề nghị Bộ Y tế, BHXH Việt Nam xem xét trình Chính phủ sửa đổi các quy định nêu trên nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các nhà trường tổ chức thực hiện công tác y tế trường học và CSSKBĐ cho học sinh, qua đó cùng khẳng định sự quan tâm của các nhà trường đối với HS khi tham gia BHYT.
Để đạt được mục tiêu bao phủ 100% HSSV tham gia BHYT, Thứ trưởng có thể cho biết trong năm học mới này ngành GD&ĐT sẽ tập trung vào những giải pháp nào?
- Thứ trưởng Ngô Thị Minh: Nhằm nâng cao nhận thức về BHYT, Bộ GD&ĐT đã thường xuyên chỉ đạo ngành GD các địa phương, cơ sở GD ĐH thực hiện hiệu quả nhiệm vụ này. Theo đó, xác định rõ vai trò trách nhiệm của Ban Giám hiệu, đội ngũ giáo viên chủ nhiệm, nhân viên y tế trường học trong việc tổ chức thực hiện công tác y tế trường học đối với HSSV, đảm bảo hiệu quả, chất lượng.
Hiện nay các trường phổ thông và ĐH đang tiếp tục nỗ lực thực hiện nhiều biện pháp tuyên truyền, vận động, nhắc nhở HSSV tham gia BHYT. Bộ GD&ĐT sẽ theo dõi sát sao và có những chỉ đạo kịp thời, nhằm hỗ trợ HSSV thực hiện Luật BHYT một cách tự nguyện, tự giác, trong khuôn khổ bắt buộc của pháp luật.
Để đạt được mục tiêu 100% HSSV tham gia BHYT theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ GD&ĐT yêu cầu các Sở GD&ĐT, các cơ sở GD phổ thông, GD ĐH, trường CĐSP trên toàn quốc thực hiện các giải pháp cụ thể sau:
Thứ nhất, các cơ sở GD tích cực phối hợp với BHXH các tỉnh, thành phố tăng cường thông tin, truyền thông, vận động HSSV, nhất là SV tham gia BHYT. Trong đó, tăng cường, nâng cao hơn nữa công tác tuyên truyền, phổ biến bằng nhiều hình thức tới HSSV và cha mẹ các em về quyền lợi, trách nhiệm, vai trò, ý nghĩa nhân văn của chính sách, pháp luật về BHYT đối với việc chăm sóc, bảo vệ sức khỏe HSSV.
Thứ hai, các cơ sở GD tích cực triển khai công tác BHYT HSSV; xây dựng các chương trình, kế hoạch phối hợp cụ thể, phù hợp với đặc điểm, điều kiện thực tế của từng địa phương.
Thứ ba, phối hợp chặt chẽ với cơ quan BHXH hướng dẫn, kiểm tra, giám sát đôn đốc việc thực hiện công tác BHYT HSSV tại trường học; tổ chức sơ kết, đánh giá công tác BHYT HSSV; kịp thời khen thưởng đối với tập thể nhà trường, cá nhân thực hiện tốt công tác này.
Thứ tư, xây dựng kế hoạch cụ thể triển khai công tác BHYT cho HSSV; tiếp tục kiện toàn, củng cố và nâng cao chất lượng hoạt động y tế trường học, gắn với y tế cơ sở.
Thứ năm, hướng dẫn quản lý, sử dụng nguồn kinh phí trích lại của quỹ BHYT cho công tác CSSKBĐ tại các cơ sở GD theo đúng quy định.
Thông tin cần biết về BHYT HSSV năm 2023.
Thứ sáu, tham mưu UBND tỉnh, phát huy vai trò của ban chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT trong thực hiện mục tiêu 100% HSSV tham gia BHYT; cùng với đó, tham mưu UBND các cấp về mức hỗ trợ BHYT đối với HSSV từ ngân sách của địa phương, trên cơ sở mức hỗ trợ tối thiểu theo quy định hiện hành; chú trọng vùng khó khăn, vùng dân tộc thiểu số, biên giới và hải đảo.
Đặc biệt, Bộ GD&ĐT sẽ tăng cường phối hợp với BHXH Việt Nam trong chuyển đổi số, kết nối, chia sẻ, đồng bộ dữ liệu giữa BHXH Việt Nam và Bộ GD-ĐT. Thông qua cơ sở dữ liệu được đồng bộ, sẽ xây dựng các giải pháp đôn đốc, tuyên truyền, vận động, nhằm tạo tiền đề cho thực hiện thắng lợi mục tiêu 100% HSSV tham gia BHYT, đảm bảo tất cả HSSV được thụ hưởng đầy đủ quyền được chăm sóc, bảo vệ sức khỏe, góp phần xây dựng, nâng cao chất lượng GD toàn diện. Đồng thời, qua đó thực hiện nhiệm vụ được giao theo Đề án 06 của Chính phủ.
- Xin trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!