Năm 2016, ngành Bảo hiểm xã hội (BHXH) đã nỗ lực thực hiện chính sách, Bảo hiểm y tế (BHYT), Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), góp phần đảm bảo an sinh xã hội. Nhân dịp Xuân Đinh Dậu 2017, báo Sức khỏe&Đời sống trao đổi với TS. Phạm Lương Sơn - Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam xung quanh những nội dung này cũng như nhiệm vụ của ngành trong năm 2017.
TS. Phạm Lương Sơn.
PV: Năm 2016, ngành BHXH đã tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính (TTHC) và ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) vào các hoạt động nghiệp vụ; các chỉ tiêu trong công tác thu và phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, BHTN... đều vượt chỉ tiêu. Xin ông cho biết những kết quả nổi bật nhất mà ngành BHXH Việt Nam đã đạt được trong năm qua?
TS. Phạm Lương Sơn: Có thể nói 2016 là năm có nhiều dấu ấn đáng ghi nhận đối với ngành BHXH. Toàn ngành BHXH đã đạt được nhiều kết quả khả quan trên các mặt công tác. Điểm nổi bật đầu tiên là toàn ngành đã đạt và vượt các chỉ tiêu, kế hoạch, đặc biệt là đối tượng tham gia BHYT tăng mạnh. Thu BHXH, BHYT, BHTN tăng ổn định, toàn ngành thu 256.874 tỷ đồng, đạt 101,3% kế hoạch được giao, tăng 40.128 tỷ đồng (18,5%) so với năm 2015. Tỉ lệ bao phủ BHYT đạt 81,7% dân số, vượt 2,7% chỉ tiêu Thủ tướng Chính phủ giao tại Quyết định số 1167/QĐ-TTg. Nợ BHXH, BHYT, BHTN cơ bản được kiểm soát và giảm cả về số tiền và tỷ lệ. Đến 31/12/2016, số nợ BHXH, BHYT, BHTN là 7.795 tỷ đồng (số nợ cùng kỳ năm 2015 là 9.920 tỷ đồng).
Các chế độ chính sách đối với người tham gia BHXH được thực hiện kịp thời, đúng quy định với TTHC được đơn giản, thuận lợi; lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng được chi trả đầy đủ, an toàn, thuận lợi đến người hưởng. Trong công tác khám chữa bệnh (KCB) BHYT, quyền lợi của người tham gia BHYT được đảm bảo; các chính sách mới về BHYT như thông tuyến huyện KCB, điều chỉnh giá viện phí, thống nhất giá dịch vụ KCB BHYT giữa các bệnh viện cùng hạng trên toàn quốc... được tổ chức thực hiện kịp thời, đúng quy định. Việc tham gia quá trình đấu thầu mua thuốc BHYT được tập trung chỉ đạo và bước đầu đã hạn chế bất hợp lý về giá thuốc BHYT. BHXH Việt Nam cũng tăng cường công tác thanh, kiểm tra, kiểm soát việc trục lợi và bội chi Quỹ KCB BHYT. Năm 2016, ngành BHXH và y tế ước tính phục vụ trên 144 triệu lượt người có thẻ BHYT tham gia KCB, tăng 14 triệu lượt người so với năm 2015. TTHC trong chi trả được đơn giản, nhiều thành phần hồ sơ được loại bỏ, tạo thuận lợi và giảm thời gian, chi phí cho người hưởng các chế độ.
Cùng với đó, toàn ngành cũng đẩy mạnh công tác cải cách hành chính theo đúng yêu cầu của Chính phủ; quy trình, thủ tục tiếp tục được nghiên cứu cải tiến; thời gian thực hiện các TTHC để tham gia và hưởng các chế độ BHXH, BHYT tiếp tục được cắt giảm. Cơ quan BHXH đã chuyển mạnh tác phong hoạt động từ hành chính sang phục vụ, coi doanh nghiệp (DN), người tham gia BHXH, BHYT, BHTN là trung tâm phục vụ.
Công tác ứng dụng CNTT vào quản lý được đặc biệt quan tâm. Hệ thống thông tin giám định, thanh toán chi phí KCB BHYT được xây dựng đảm bảo cho việc vận hành theo đúng kế hoạch đề ra; Hệ thống cơ sở dữ liệu hộ gia đình tham gia BHYT được đồng bộ và kết hợp với dữ liệu có liên quan khác như dữ liệu quản lý thu, quản lý sổ BHXH, thẻ BHYT... để sớm hoàn thành cơ sở dữ liệu quốc gia về BHXH, BHYT theo chỉ đạo của Chính phủ.
Niềm vui của người dân xã Quế Châu, huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam khi nhận thẻ BHYT. Ảnh: Thanh Dũng
PV: Cải cách TTHC tiếp tục được ngành BHXH xem là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngành rồi việc ứng dụng CNTT trong các hoạt động của ngành được đẩy mạnh, tạo dấu ấn rõ nét. Xin ông cho biết, những nội dung này được BHXH Việt Nam triển khai như thế nào?
TS. Phạm Lương Sơn: Hiện nay, cả nước có hơn 75 triệu người tham gia BHYT, 12,2 triệu người tham gia BHXH, 10 triệu người tham gia BHTN và hơn 3 triệu người hưởng chế độ hưu trí và trợ cấp BHXH hằng tháng. Những con số đó cho thấy khối lượng công việc của ngành BHXH là rất lớn, áp lực ngày càng cao. Điều này đòi hỏi toàn ngành phải hết sức nỗ lực, nhất là phải huy động được sự chung tay vào cuộc của tất cả các cấp, các ngành, cơ quan, đơn vị và người dân.
Để nâng cao hiệu quả quản lý, đồng thời tạo thuận lợi cho người dân cũng như các cơ quan, đơn vị, DN, thời gian qua, công tác cải cách TTHC được ngành BHXH xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm nhằm tạo thuận lợi tối đa cho người tham gia và thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT, BHTN. Đặc biệt là Nghị quyết 19/NQ-CP của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia mà trọng tâm là công tác cải cách TTHC đã thực sự tiếp thêm động lực cho ngành BHXH. Quyết liệt triển khai Nghị quyết 19, năm 2015, BHXH Việt Nam đã giảm từ 115 TTHC xuống còn 33 thủ tục và hiện còn 32 thủ tục. Đến cuối năm 2016, thành phần hồ sơ giảm 38%; các tiêu thức trên tờ khai, biểu mẫu giảm 42%; các quy trình, thao tác thực hiện thủ tục giảm 54%...; thời gian thực hiện các TTHC đã giảm mạnh, được cộng đồng DN và các tổ chức chuyên ngành trong nước và ngoài nước ghi nhận.
Góp phần đột phá trong thực hiện cải cách TTHC chung của ngành năm 2016 là BHXH Việt Nam đã đẩy mạnh triển khai ứng dụng CNTT vào công tác giám định BHYT. Đến nay, đã có 99,5% BHXH các tỉnh, thành phố, các cơ sở KCB kết nối thành công vào Hệ thống thông tin giám định BHYT. Trong bối cảnh thực hiện liên thông tuyến KCB hiện nay, Hệ thống giám định BHYT điện tử sẽ là công cụ hiệu quả để cơ quan BHXH ngăn chặn tình trạng lạm dụng, trục lợi nhằm quản lý hiệu quả chi phí KCB BHYT. Đây cũng là cơ sở để người dân tin tưởng vào hiệu quả sử dụng Quỹ BHYT, yên tâm khi tham gia BHYT, đẩy nhanh thực hiện lộ trình BHYT toàn dân.
Bước đột phá tiếp theo của BHXH Việt Nam trong ứng dụng CNTT là triển khai giao dịch điện tử lĩnh vực thu và cấp sổ BHXH, thẻ BHYT đã mang lại nhiều lợi ích cho DN. Cộng với việc thực hiện tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ qua bưu điện, đến nay, DN không phải xếp hàng, chờ lấy số làm thủ tục nộp hồ sơ và nhận kết quả tại cơ quan BHXH như trước đây. Với con số gần 300 nghìn DN tham gia BHXH như hiện nay, nếu tính bình quân mỗi DN bố trí một nhân lực làm chính sách BHXH thì việc giảm giờ giao dịch với cơ quan BHXH giúp DN tiết kiệm được hàng trăm nghìn tỷ đồng/năm.
PV: Vậy để nâng cao hiệu quả hoạt động của ngành hơn nữa, trong năm 2017, BHXH Việt Nam sẽ tập trung thực hiện những nhiệm vụ trọng tâm gì, thưa Phó Tổng Giám đốc?
TS. Phạm Lương Sơn: Trong năm 2017, BHXH Việt Nam sẽ tổng hợp kết quả và đề xuất với Ban Kinh tế TW báo cáo Ban Bí thư tổ chức sơ kết, đánh giá 5 năm thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 22/11/2012 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012 - 2020. Tiếp tục triển khai hiệu quả các đề án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt như: “Lộ trình tiến tới BHYT toàn dân giai đoạn 2012- 2015 và 2020”, “Chiến lược phát triển ngành BHXH giai đoạn 2013- 2020”.
Ngành cũng tổ chức thực hiện tốt các Luật BHXH, Luật BHYT, Luật Việc làm, Luật Vệ sinh an toàn lao động, Luật Dược và kịp thời đánh giá, kiến nghị sửa đổi, bổ sung, đề xuất các giải pháp triển khai hiệu quả chính sách BHXH, BHYT, BHTN. Phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, Ủy ban TW MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội ở TW và cấp ủy đảng, chính quyền địa phương tăng cường công tác chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát thực hiện chính sách BHXH, BHYT.
Bên cạnh đó, BHXH Việt Nam tiếp tục thực hiện cải cách hành chính, trọng tâm là cải cách TTHC; đẩy mạnh ứng dụng CNTT vào hoạt động quản lý, xây dựng và hoàn thiện các phần mềm nghiệp vụ, xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu tập trung, thực hiện liên thông dữ liệu với cơ sở KCB. Đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền theo hướng chuyên nghiệp hóa cả về nội dung… nhằm giúp người dân, DN hiểu được quyền và nghĩa vụ về BHXH, BHYT và tự giác tham gia.
Đồng thời, BHXH Việt Nam cũng chỉ đạo BHXH các tỉnh, TP tích cực tham mưu cho tỉnh ủy, UBND tỉnh, TP; phối hợp với các ngành chức năng trên địa bàn triển khai thực hiện nhiều giải pháp đẩy mạnh phát triển đối tượng; giải quyết đầy đủ, kịp thời các quyền lợi về BHXH, BHYT cho NLĐ; ngăn ngừa hành vi lạm dụng, trục lợi, đảm bảo cân đối quỹ BHYT. Phấn đấu hoàn thành các mục tiêu về phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT và kế hoạch được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao...
PV: Trân trọng cảm ơn ông!
