Xung quanh vấn đề này, bà Nguyễn Thị Thanh Lịch – Phó chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai đã có cuộc trao đổi với PV Báo Sức khỏe và Đời sống.
PV. Đánh giá chung của bà về việc cải thiện y tế cơ sở của tỉnh Gia Lai ở thời điểm hiện tại so với những năm trước như thế nào, thưa bà?
Bà Nguyễn Thị Thanh Lịch: Hai năm vừa qua, với sự tác động của dịch COVID-19, đã khẳng định vai trò quan trọng của y tế cơ sở. Chúng tôi hiện nay đang bước đầu rà soát lại, củng cố lại, nâng cao hơn nữa vai trò của y tế cơ sở.
Chúng tôi đang đầu tư hàng loạt trạm y tế, rà lại hệ thống giao thông để tạo thuận lợi cho người dân đi đến trạm. Đặc biệt, các trạm y tế vùng khó khăn sẽ được trang bị đầy đủ cả về nhân lực và trang thiết bị thiết yếu để có thể xử lý cấp cứu ban đầu được cho người dân.
PV. Theo đánh giá của bà, tỷ lệ xảy ra sự cố ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu do sinh đẻ tại nhà ở Gia Lai có được cải thiện so với trước kia không?
Bà Nguyễn Thị Thanh Lịch: So với trước kia thì hiện nay, việc tử vong tại nhà do sinh đẻ không đến cơ sở y tế đã giảm vì hệ thống y tế cơ sở ở Gia Lai đã cơ bản được bao phủ. Thứ hai nữa là, trong công tác truyền thông, người dân ở vùng dân tộc thiểu số cũng hiểu được và dần xóa bỏ tập tục sinh nở một mình.
PV. Theo bà, một số xã đặc thù (khó khăn, chủ yếu người dân tộc thiểu số) như xã Đê Ar (huyện Mang Yang), địa phương có nghiên cứu cách tuyên truyền nào phù hợp không, thực tế từ năm 2022 đến nay xảy ra 4 ca tử vong do đẻ tại nhà ở xã này?
Bà Nguyễn Thị Thanh Lịch: Bất kỳ một chính sách nào cũng phải phù hợp với tập quán, văn hóa với từng vùng đó. Như tôi đã nói, tập tục của không ít người đồng bào dân tộc thiểu số ở Gia Lai thường là sinh nở một mình tại chòi rẫy, họ rất ngại khi đến trạm y tế. Qua công tác truyền thông, đặc biệt là thông qua người có uy tín trong cộng đồng sẽ giúp họ cởi bỏ được rào cản về phong tục tập quán và chấp nhận đến trạm y tế để được hỗ trợ, theo dõi sức khỏe. Tuy nhiên, để việc này có hiệu quả ngay thì đòi hỏi phải có thời gian và lòng kiên trì để vận động người dân thay đổi.
PV. Bên cạnh việc đầu tư cơ sở thì thực tế, một số buôn làng ở Gia Lai cách trạm y tế xã rất xa, việc di chuyển của người dân gặp khó khăn, tốn kém, địa phương có chính sách hay giải pháp nào hỗ trợ người dân không, thưa bà?
Bà Nguyễn Thị Thanh Lịch: Địa bàn tỉnh Gia Lai rất rộng, có những xã để đến được trạm y tế phải vượt qua quãng đường dài. Vậy nên, việc xây dựng mạng lưới y tế cơ sở, đặc biệt là mô hình cô đỡ thôn bản là mô hình rất hiệu quả, giúp người dân được tiếp cận sớm các thông tin và sự hỗ trợ về y tế. Trong các chương trình, đặc biệt là chương trình mục tiêu về phát triển kinh tế - xã hội vùng núi và dân tộc thiểu số, chúng tôi hỗ trợ một khoản tiền cho người dân chi phí trong quá trình di chuyển đến trạm y tế khám bệnh. Tuy nhiên, chúng tôi xác định vấn đề tốt nhất là có nguồn nhân lực có kiến thức về y tế ngay tại cộng đồng, tại làng, buôn để chăm sóc sức khỏe ban đầu cho bà con.
PV. Là lãnh đạo gắn bó lâu, sâu sát với các tuyến cơ sở ở tỉnh Gia Lai, nếu có một thông điệp gửi tới bà con, đồng bào ở Gia Lai, thì bà sẽ gửi gắm nội dung gì, thưa bà?
Bà Nguyễn Thị Thanh Lịch: Người dân khi có vấn đề về sức khỏe thì hãy đến cơ sở y tế nơi gần nhất để được hỗ trợ về thăm khám, chăm sóc sức khỏe để nhận được hướng dẫn tốt nhất.
Xin cảm ơn bà.