Sự kiện điện ảnh quốc tế lớn nhất tại Việt Nam được tổ chức 2 năm/lần, Liên hoan phim (LHP) Quốc tế Hà Nội lần 3 năm 2014 vừa khép lại. Qua LHP lần này thấy một tín hiệu đáng mừng bởi phim Việt đã thu hút sự quan tâm của công chúng, đồng thời cho thấy chất lượng phim Việt không ngừng được cải thiện để xóa đi những suy nghĩ thiếu tích cực...
Phim Việt còn nhiều sức hút, chất lượng
Khỏi phải bàn cãi, bấy lâu nay, nhà quản lý cũng như những người làm phim Việt vẫn nỗ lực vận động và tìm hướng đi mới để phát triển nền điện ảnh nước nhà. Một trong nhiều hướng đi ấy chính là việc chúng ta đã mạnh dạn mở ra LHP Quốc tế Hà Nội, khởi điểm từ năm 2010. Qua mỗi dịp tổ chức, LHP Quốc tế Hà Nội đã ngày càng khẳng định được sức hút. Nếu năm 2010, chỉ với 67 bộ phim đến từ 25 quốc gia và khu vực, lần 2 (năm 2012) có 116 phim thì LHP Quốc tế Hà Nội lần 3 đã tuyển chọn 130 phim đến từ 32 quốc gia và vùng lãnh thổ. Chất lượng của các phim tuyển chọn ở tất cả các hạng mục tại LHP lần này cũng được đặt ra khắt khe: mới, hay và có giá trị nhân văn. TS. Ngô Phương Lan - Cục trưởng Cục Điện ảnh khẳng định: “Phim không có tính nhân văn thì chúng tôi không mời dự thi và không chiếu tại LHP này. Thật mừng là chất lượng phim của nước ta năm nay rất cao. Dòng phim nghệ thuật của Việt Nam lẫn quốc tế đến với LHP rất nhiều”.
Cảnh trong phim ngắn Ngoài kia có gì.
Dễ dàng nhận thấy, LHP Quốc tế Hà Nội vừa qua là cách hữu hiệu và là con đường ngắn nhất để điện ảnh Việt có dịp được cọ xát, “so tài” lẫn học hỏi với những nền điện ảnh tiên tiến của thế giới; qua đó đánh bật những bàn tán thiếu tích cực trong dư luận khi nhiều người vẫn nghĩ phim Việt đa phần nghèo nàn, cũ kỹ… Tuy nhiên, thực tế đã chứng minh những nhận định kiểu “chém gió”, “anh hùng bàn phím” của không ít người thời gian qua đối với phim Việt là phiến diện và thiếu công tâm.
Tại LHP Quốc tế Hà Nội vừa qua, các bộ phim như Hương Ga, Mùa hè lạnh, Quả tim máu, Âm mưu giày gót nhọn, Đoạt hồn, Lạc giới, Hiệp sĩ mù, Thần tượng, Scandal - Hào quang trở lại… được chiếu miễn phí tại các cụm rạp luôn chật kín người xem, khán giả xếp hàng dài đăng kí nhận vé dù rằng đây là những bộ phim không tham gia các hạng mục giải thưởng và là các bộ phim thương mại (chiếu rạp). Đặc biệt, Đập cánh giữa không trung (phim dài) trong 3 buổi công chiếu miễn phí đã tạo ra cơn sốt thật sự bởi khán phòng không còn ghế trống, nhiều bạn trẻ đề nghị ban tổ chức “xin được đứng để xem”. Điều đó chứng tỏ phim Việt như Đập cánh giữa không trung khi có sự đầu tư kỹ lưỡng và nghiêm túc kết hợp với sự sáng tạo mới mẻ, hướng đến những giá trị nghệ thuật và tính nhân văn đích thực thì không bao giờ lo “phòng không, ghế trống”.
Có người cho rằng phim Việt được chú ý và quan tâm khi kéo khán giả lấp đầy những khán phòng trong các buổi chiếu tại LHP Hà Nội lần 3 bởi sự kiện này được tổ chức tại “sân nhà”, người Việt không ủng hộ phim Việt chẳng nhẽ cổ vũ phim nước bạn!? Tuy nhiên, không hẳn là yếu tố sân nhà hay sân khách mà thật sự chất lượng của những bộ phim Việt đã chinh phục khán giả. Và chẳng có yếu tố nào mang tính chính xác nhất ngoài đánh giá của Ban giám khảo LHP Quốc tế Hà Nội lần 3 – những chuyên gia của điện ảnh quốc tế. Bởi lẽ, hai giải thưởng quan trọng nhất trong LHP Quốc tế Hà Nội lần 3 đã thuộc về hai bộ phim của Việt Nam, được Ban giám khảo trao giải đặc biệt: Đập cánh giữa không trung của đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp (hạng mục phim dài) và Ngoài kia có gì của đạo diễn Nguyễn Diệp Thúy Anh (phim ngắn).
Nữ diễn viên gạo cội người Mỹ Colleen từng góp mặt trong nhiều bộ phim quen thuộc với khán giả Việt Nam như Four Christmases, Factory Girl, Cirque du Soleil: The Vampire’s Assistant hay mới đây nhất là bộ phim giành 10 đề cử Oscar 2014 American Hustle cho biết: “Phim Việt Nam ngày càng phát triển, có nhiều chất lượng, tôi có thể nhìn thấy nhiều cơ hội phát triển điện ảnh tại đây”.
Khép lại và mở ra
Dù rằng LHP Quốc tế Hà Nội năm nay đã khép lại nhưng đã mở ra nhiều điều tốt đẹp cho điện ảnh nước nhà. Có thể thấy, phim Việt qua LHP Quốc tế Hà Nội lần 3 đã đánh đổ không ít nghi ngờ, rằng ngay tại sân nhà, chúng ta sẽ lại “nhận trái đắng” khi để những “vị khách” ẵm hết các giải thưởng cao quý bởi có quá ít tác phẩm điện ảnh xuất sắc, chỉ có sốc hoặc sex... Ở ta, nhiều người vẫn thường mang tâm lý ấy, để rồi vô tình đánh giá thấp nền điện ảnh Việt vốn lâu nay không ngừng vươn lên, giàu tiềm năng phát triển. Chỉ khi giới chuyên môn quốc tế đến tham dự LHP thẩm định, nhìn nhận và đánh giá thì tất cả mới ngã ngửa. Dòng phim nghệ thuật có cảnh nóng hoặc gây sốc trong xu thế chung của điện ảnh thế giới hiện nay là “chuyện thường”, quan trọng là những người làm phim phải thể hiện được chất nghệ thuật. Phim Việt vẫn thắng giòn giã, thuyết phục như Đập cánh giữa không trung – một bộ phim nghệ thuật mang hơi thở đương đại, lấy chất liệu từ thực tế xã hội để cho ra đời tác phẩm điện ảnh có chất lượng, đậm chất nhân văn.
Dư luận và truyền thông có quyền bình luận hoặc chia sẻ quan điểm cá nhân nhưng thiết nghĩ không nên áp đặt, nặng nề và cực đoan để tự mang tiếng “người Việt Nam ít yêu điện ảnh Việt Nam”. LHP Quốc tế Hà Nội hay bất kỳ LHP nào được tổ chức ở nước ta, suy cho cùng cũng hướng tới mục tiêu hội nhập và phát triển bền vững. Nhưng một nền điện ảnh chỉ phát triển bền vững và hội nhập khi khán giả không đánh đồng giữa nghệ thuật với phi nghệ thuật, tạo ra những áp lực nhất định cho người làm nghề. LHP Quốc tế Hà Nội vừa qua chính là dịp chúng ta vinh danh các tác phẩm điện ảnh xuất sắc, giàu tính nhân văn trong và ngoài nước. Nhưng quan trọng hơn cả, chúng ta đã tự tạo cơ hội mở rộng thị trường điện ảnh Việt Nam với thế giới, từng bước đưa phim Việt Nam vào thị trường điện ảnh quốc tế, góp phần quan trọng quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam…
Lê Vi
