Bộ phim Chơi vơi lọt vào đề cử hạng mục giải Orizzonti của liên hoan phim (LHP) Venice lần thứ 66 (từ ngày 2 - 12/9) cùng với việc diễn viên Phạm Linh Đan, Đỗ Hải Yến, đạo diễn Bùi Thạc Chuyên... đến dự LHP càng khiến nhiều người khấp khởi hy vọng cơ hội phim VN gây được chú ý ở một LHP có lịch sử lâu đời nhất.
Vậy hạng mục Orizzonti là gì? Nó gồm các tác phẩm phim truyện và phim tài liệu không nằm trong vòng tranh giải chính thức nhưng có BGK độc lập và có giải thưởng riêng đề cao những xu hướng mới trong điện ảnh. Để lọt vào hạng mục này và tranh tài cùng 22 phim khác, Chơi vơi đã vượt qua hàng ngàn phim từ khắp thế giới gửi về. Nhưng vì chiếu ở vòng ngoài và không tranh giải chính thức nên mức độ thu hút sự chú ý không thể bằng các phim tranh giải chính thức, nơi tập trung con mắt "săm soi" của các nhà phê bình, các nhà báo và các nhà làm phim thế giới... Cũng có nghĩa nó nằm ngoài những giải Sư tử Vàng, Sư tử Bạc...
Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên cùng diễn viên Phạm Linh Đan và Đỗ Hải Yến trong buổi họp báo ra mắt phim Chơi vơi tại LHP Venice. |
Vì vậy, cũng không khó hiểu khi bộ phim I come with the rain (Chạy trốn cùng cơn mưa) của đạo diễn Việt kiều Trần Anh Hùng, sau khi hoàn thành đã ra mắt khán giả Nhật Bản nhưng chưa xuất hiện ở một LHP quốc tế nào. Có người nghi ngờ rằng, với tên tuổi của Trần Anh Hùng (giải Sư tử Vàng LHP Venice và giải dành cho quay phim ở LHP Cannes), phim của Trần Anh Hùng dễ dàng có mặt ở bất kỳ một LHP quốc tế nào, nhưng chuyện được lọt vào vòng tranh giải chính thức thì không hẳn là điều dễ. Có lẽ vì muốn giữ thương hiệu mà bộ phim này không chịu có mặt ở những vòng ngoài của các LHP danh tiếng?
Nhiều người am hiểu điện ảnh cho rằng, LHP Venice hay LHP Berlin đều là những LHP quốc tế danh tiếng và mức độ ảnh hưởng không thua kém nhau. Có không ít phim Việt Nam đã tham dự hang mục Panorama của LHP Berlin. Vậy nên Chơi vơi vào vòng ngoài của LHP Vinece thì... chẳng có gì phải ầm ĩ. Sau LHP Venice, Chơi vơi sẽ có mặt ở LHP Toronto, và cũng không được chọn vào vòng tranh giải chính thức mà chỉ được vào hạng mục Contemporary World Cinema (điện ảnh thế giới đương đại).
Vì không tranh giải chính thức nên các nhà làm phim Việt đến dự LHP Venice cũng không được tài trợ vé máy bay và chi phí ăn ở (ước tính khoảng 100 triệu đồng/người cho những ngày ở Italy). LHP ở các nước thường do các công ty tổ chức nên phải đem lại lợi nhuận. Dĩ nhiên, họ phải cân nhắc mời ai chứ không phải ai cũng được mời, được tài trợ. Có điều, khi những nhà làm phim không đưa thông tin đầy đủ đến độc giả thì dễ gây ngộ nhận về những cuộc "chinh phục thế giới" hay "quảng bá hình ảnh Việt Nam với thế giới" của phim Việt mỗi khi ra nước ngoài... Thay vì giải thích rõ về hạng mục mà phim mình tham dự thì những nhà làm phim Việt thường chỉ loanh quanh nói đến chuyện "hội nhập" hay "thế giới", khiến nhiều người hiểu nhầm...
Tuy không lọt vào danh sách 23 phim tranh giải Sư tử Vàng, nhưng Chơi vơi cùng 13 phim khác tranh giải Queer Lion - giải dành cho các phim liên quan đến đề tài đồng tính. Chơi vơi được kết nối bởi những tình cảm mơ hồ, trong đó có quan hệ giữa Duyên (Hải Yến) và nhà văn Cầm (Phạm Linh Đan).
Mai Chi