Tuy kén khán giả nhưng bù lại, phim nghệ thuật đặt yếu tố nội dung, chất lượng lên hàng đầu nên dòng phim này luôn có chỗ đứng, không bị hòa tan trong dòng chảy điện ảnh.
Giới làm nghề cho biết, phim nghệ thuật là dòng phim không chứa các yếu tố giải trí thông thường (như kỹ xảo điện ảnh, dàn diễn viên ăn khách và trẻ đẹp, các cảnh nóng bỏng, giật gân,...), mà chú trọng khai thác chiều sâu tâm lý, gợi mở cho người xem những suy tư, ám ảnh. Nếu phim thương mại nhằm mục đích thu hút càng nhiều khán giả đến rạp càng tốt, thì phim nghệ thuật lại là phương tiện để người làm phim thể hiện thông điệp mang dấu ấn sáng tạo cá nhân. Vì không có những cảnh đánh đấm như phim hành động, hù dọa như phim kinh dị, kịch tính như phim trinh thám... nên phim nghệ thuật thường kén người xem. Tuy nhiên trên thực tế, phim nghệ thuật Việt thời gian gần đây đã và đang cho thấy sự bứt phá bởi có nhiều tác phẩm chất lượng.
Song Lang - phim nghệ thuật Việt vừa giành hai giải thưởng quan trọng tại LHP châu Á SAFF lần thứ 3 ở Ai Cập.
Mới đây, phim Song Lang (đạo diễn Leon Nguyễn) của Việt Nam đã được vinh danh tại Liên hoan phim (LHP) châu Á Sharm El-Sheikh (SAFF) lần thứ 3 tại Ai Cập với hai giải thưởng quan trọng: Đạo diễn xuất sắc nhất và Phim điện ảnh xuất sắc nhất. Song Lang là phim nghệ thuật từng chiếu rạp ở nước ta năm 2018, doanh thu phòng vé ở mức “thường thường bậc trung” nhưng để lại ấn tượng với khán giả khi thể hiện một lát cắt về cải lương - môn nghệ thuật kịch hát có nguồn gốc từ vùng Nam Bộ, đến nay đã có tuổi đời kéo dài hơn trăm năm. Song Lang đã đem đến cho người xem những cảm xúc lắng đọng qua từng thước phim, bằng lối kể chuyện chân thực, giản dị nhất. Hình ảnh trong phim này cũng được trau chuốt, mượt mà với thủ pháp quay phim truyền thống. Khai thác đề tài khó với bối cảnh xưa cũ, câu chuyện tâm lý đặc biệt nhưng Song Lang được đánh giá là bộ phim chất lượng tốt và đậm văn hóa Việt.
Trong khi đó, tại LHP quốc tế Berlin (Liên bang Đức) lần thứ 69 vừa qua, bộ phim Một khu đất tốt (Blessed Land) của đạo diễn trẻ Phạm Ngọc Lân đã có 8 suất trình chiếu tới khán giả quốc tế, là tác phẩm điện ảnh duy nhất của Việt Nam dự tranh giải chính thức hạng mục “Phim ngắn xuất sắc nhất” tại LHP Berlin lần này. Theo chia sẻ của đạo diễn trẻ Phạm Ngọc Lân, qua 8 suất chiếu vừa qua, Một khu đất tốt luôn có đông đảo khán giả đến theo dõi, nhiều người yêu thích và đánh giá cao bộ phim này. Xem Một khu đất tốt, khán giả thừa nhận đây là tác phẩm điện ảnh sáng tạo và giàu giá trị nghệ thuật, có bản sắc và lan tỏa những thông điệp nhân văn.
Bộ phim của Phạm Ngọc Lân kể về hành trình của một người mẹ và đứa con trai tại một khu nghĩa trang để tìm mộ của người chồng quá cố sau nhiều năm lưu lạc. Song song, ở một bối cảnh khác, xuất hiện trên khu đất nghĩa địa năm xưa, giờ đây đã được xây dựng lại thành sân golf, là hình ảnh người đàn ông giàu có cùng cô nhân tình trẻ. Tuy thời lượng phim này chỉ khoảng 20 phút nhưng khán giả đã cảm nhận được sự đối lập giữa kẻ giàu và người nghèo, ranh giới tưởng chừng như rất xa được thu gần lại qua đường chân trời nơi một khu đất tốt. Ý niệm về hiện thực cuộc sống và cái chết trở nên hư ảo như bãi cát nóng mùa hè ở khu đất ấy. Khi gió thổi qua cồn cát, người xem nghĩ về ký ức phai nhạt của người mẹ hoặc cơn bão đang đến gần sẽ nhanh chóng làm thay đổi thực tại.
Đặc biệt, năm vừa qua, phim nghệ thuật Người vợ ba của đạo diễn Nguyễn Phương Anh đã trở thành niềm tự hào của điện ảnh Việt khi liên tục chiến thắng ở các LHP quốc tế. Người vợ ba dựa trên một câu chuyện có thật, là câu chuyện về sự giằng xé, đấu tranh của một cô bé tên Mây trong cuộc hôn nhân sắp đặt với một người đàn ông hơn cô nhiều tuổi. Tác phẩm điện ảnh này qua đó muốn phản ánh tâm tư của nữ giới trong một xã hội do đàn ông thống trị. Phim đã được Ban Giám khảo LHP quốc tế Kolkata (KIFF) lần thứ 24 của Ấn Độ trao giải Phim hay nhất, Phim châu Á xuất sắc nhất (Best Asia Film) do NETPAC tài trợ tại LHP Toronto 2018; giải thưởng TVE-Another Look tôn vinh các bộ phim liên quan đến giới nữ viết kịch tại LHP San Sebastían lần thứ 66 ở Tây Ban Nha.
Ngoài ra, không ít phim nghệ thuật Việt đã chiếm được cảm tình, để lại ấn tượng với bạn bè quốc tế như Đảo của dân ngụ cư, Cha cõng con, Bi, đừng sợ!, Chuyến đi cuối cùng của chị Phụng, Lô tô, Dạ cổ hoài lang, Cánh đồng bất tận, Đập cánh giữa không trung… Những tác phẩm vừa nêu là những phim nghệ thuật có chất lượng, một số phim từng giành giải thưởng lớn ở sân chơi quốc tế và được khán giả trong nước, quốc tế đón nhận.
Rõ ràng, dù gặp nhiều khó khăn, phim nghệ thuật Việt vẫn là thành phần không thể thiếu của dòng chảy điện ảnh nước nhà. Quan trọng hơn, nhiều phim nghệ thuật không chỉ có chất lượng mà qua những lần đến với đấu trường quốc tế đã góp phần đưa văn hóa, nghệ thuật Việt ra khu vực và thế giới, đem lại niềm tự hào cho người làm nghề nói riêng, khán giả yêu điện ảnh nói chung.