Phim nghệ thuật đang trở lại

Sự kiện Cánh diều vàng năm 2014 đã khiến không ít công chúng hụt hẫng nhưng bù lại niềm hy vọng về những tác phẩm nghệ thuật được nhen nhóm nhờ những dự án điện ảnh với sự đầu tư về kịch bản cũng như dàn diễn viên sẽ ra mắt trong quãng tới của năm. Điều này là có cơ sở vì nhiều dự án phim đang trong quá trình thực hiện đã le lói thứ ánh sáng của nghệ thuật mà từ lâu lắm dường như bị lãng quên trong làng điện ảnh Việt.

Giá trị thuần Việt

Bên cạnh mảng phim được thực hiện với phong cách hiện đại, nhanh gọn, thiên về hành động, mảng phim nghệ thuật với những quãng lắng đọng đang được khán giả chờ đợi hơn cả. Đó là dự án phim Dịu dàng, được đạo diễn Lê Văn Kiệt chuyển thể từ tiểu thuyết ngắn A gentle woman của văn hào Nga lừng danh Dostoevsky. Điều đặc biệt của dự án phim này có lẽ là bối cảnh ở đồng bằng sông Cửu Long và sự tham gia diễn xuất của dàn diễn viên trẻ, hứa hẹn những thước phim chân thực và xúc động. Bên cạnh dòng phim Việt hóa tràn lan, xa lạ, bộ phim này gây được cảm tình của khán giả nhờ cái tên và nội dung gần gũi, thuần Việt.

Cảnh trong phim Hương ga - đạo diễn Cường Ngô.

Một bộ phim khác dù chưa thành hình nhưng cũng gây được cảm tình sâu sắc cho công chúng khi dõi theo diễn biến thực hiện đó là phim Hương ga của đạo diễn Cường Ngô. Quy tụ dàn diễn viên kỳ cựu, hải ngoại lẫn những diễn viên trẻ, phim được chú ý khi mới đang trên giấy trắng mực đen nhờ kịch bản chuyển thể từ tiểu thuyết Phiên bản của nhà văn Nguyễn Đình Tú về cuộc đời trùm giang hồ khét tiếng Dung Hà. Phim được đánh giá là sẽ đánh dấu sự thay đổi hình tượng trong diễn xuất của nhiều diễn viên. Cũng như Dịu dàng, Hương ga cũng khai thác bối cảnh của nhiều miền non nước hữu tình của Việt Nam, từ Nam Định, Hạ Long, đến Hà Nội, TP.HCM. Và điều này đã thực sự gây hứng thú cho rất nhiều khán giả, khi mà suốt một thời gian dài, họ thường xuyên phải xem những thước phim quay trong nhà, với bối cảnh hết sức sân khấu và tù hẹp.

Chưa được giới thiệu ở Việt Nam, nhưng một dự án phim khác, Nước - 2030 (chuyển thể từ truyện Nước như nước mắt của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư) do Nguyễn Võ Nghiêm Minh đạo diễn được chọn chiếu khai mạc chương trình Toàn cảnh - Panorama của LHP Berlin (Đức) vừa diễn ra đồng thời hứa hẹn sẽ xuất khẩu tới nhiều thị trường điện ảnh quốc tế khác. Một dự án điện ảnh mang tính nghệ thuật cao như Đập cánh giữa không trung do Nguyễn Hoàng Điệp viết kịch bản và làm đạo diễn cũng đang là niềm hy vọng mới của độc giả yêu dòng phim nghệ thuật.

Bắt đầu một cuộc hồi sinh

Có thể nói, thời gian vừa qua, mảng phim hài bình dân và mảng phim về showbis đã gần như chiếm thế thượng phong khi vừa kéo khán giả tới rạp lại vừa đoạt hầu hết những giải thưởng điện ảnh danh giá trong nước. Về điều này, thực ra chúng ta cũng không thể quá gay gắt vì trên thực tế rất ít những tác phẩm điện ảnh được thực hiện công phu, nghệ thuật để có thể tôn vinh cũng như khiến khán giả ngưỡng mộ. Vì thế, việc mảng phim giải trí thông thường lên ngôi cũng là một lẽ dĩ nhiên, vô tình là một trào lưu nhằm thay thế và nghỉ quãng cho những dự án phim nghệ thuật đòi hỏi thời gian và tâm sức để chăm chút.

Sự kiện Cánh diều vàng năm 2014 đã khiến không ít công chúng hụt hẫng nhưng bù lại niềm hy vọng về những tác phẩm nghệ thuật được nhen nhóm nhờ những dự án điện ảnh với sự đầu tư về kịch bản cũng như dàn diễn viên sẽ ra mắt trong quãng tới của năm. Điều này là có cơ sở vì nhiều dự án phim đang trong quá trình thực hiện đã le lói thứ ánh sáng của nghệ thuật mà từ lâu lắm dường như bị lãng quên trong làng điện ảnh Việt. Có thể nói, việc đan xen giữa các phim giải trí và phim nghệ thuật là một điều cần thiết để tránh sự bão hòa cũng như cân bằng được đối cục của điện ảnh Việt. Bên cạnh những bộ phim hài, hành động chớp nhoáng đã được đón nhận và đang được chờ đợi như một lẽ tất nhiên như Cô dâu đại chiến 2, Năm sau con lại về, Gác kiếm, Quả tim máu, Sài Gòn du ký, Hai Lúa, những tác phẩm điện ảnh đưa con người ta tìm về những điều đẹp đẽ, lắng sâu vẫn luôn được đón nhận.

Điều đặc biệt hơn cả là đạo diễn của những tác phẩm nghệ thuật này, họ hầu hết là những đạo diễn Việt kiều và từng có quãng thời gian thực hiện một số tác phẩm điện ảnh thị trường. Điều này càng khẳng định sức hấp dẫn của những kịch bản mang tính văn chương cao, vượt khoảng cách địa lý, nhận thức cũng như cả giá trị doanh thu. Bởi vì trên thực tế, làm phim nghệ thuật trong thời điểm này sẽ phải chấp nhận nhiều rủi ro khi có nhiều đối thủ cạnh tranh cũng như thị hiếu ngày càng phong phú của công chúng. Tuy nhiên, bù lại, việc hồi sinh của dòng phim nghệ thuật cho thấy sự hồi sinh đồng đều, nhất quán giữa các giá trị tưởng đã cũ, hòa vào dòng chảy chung của điện ảnh thời hội nhập.