Sự trầm lắng bủa vây phim điện ảnh Việt là thực tế không thể phủ nhận từ đầu 2020 đến nay.
Từ hứa hẹn rồi... lỡ hẹn
Nếu không có dịch COVID-19, thời gian qua và hiện tại, khán giả nước nhà đã có thể thưởng thức các bom tấn của điện ảnh Việt như: Trạng Tí của Phan Gia Nhật Linh, Chị Mười Ba (phần 2) của vợ chồng nghệ sĩ Thu Trang - Tiến Luật, Bí mật của gió - đạo diễn Nguyễn Quang Phan Bình.
Bí mật của gió dự kiến công chiếu vào cuối tháng 1, sau đó là tháng 2/2020 nhưng đều lỡ hẹn vì dịch COVID-19 diễn biến phức tạp ở Việt Nam. Nhiều khán giả cảm thấy tiếc nuối khi chưa thể thưởng thức bộ phim này, vì đây là tác phẩm điện ảnh lãng mạn, tình cảm và hài hước kể câu chuyện “tình người duyên ma” giữa Linh (Khả Ngân đóng) và Phong (Quốc Anh). Không thể siêu thoát và bị mắc kẹt tại trần thế suốt hơn nửa thế kỷ, Phong vô tình phải lòng cô nàng quái chiêu Linh. Cả hai đã cùng với “thám tử tâm linh” An (Hoàng Yến) đi tìm bí mật của gió để giúp Phong tìm lại được chính mình. Đến nay, sau hai lần hoãn ra rạp, nhà sản xuất vẫn chưa xác định thời gian chính xác Bí mật của gió có thể công chiếu.
Bí mật của gió đã hoãn chiếu hai lần vì dịch COVID-19, hiện chưa xác định khi nào ra rạp.
Chung số phận với Bí mật của gió là Chị Mười Ba (phần 2). Bộ phim của cặp đôi nghệ sĩ Thu Trang - Tiến Luật dự kiến ra rạp vào cuối tháng 3/2020, tuy nhiên đã phải “đắp chiếu” vì lúc này các rạp chiếu đã phải đóng cửa để phòng dịch theo yêu cầu của cơ quan chức năng. Khán giả trẻ đón chờ Chị Mười Ba (phần 2) vì tác phẩm thuộc thể loại hành động pha hài, là phần hai của Chị Mười Ba - phim điện ảnh được phát triển từ web drama Thập Tam Muội đã rất ăn khách trước đó. Phần 2 của bộ phim ngoài diễn viên Thu Trang, Tiến Luật, Anh Tú còn có gương mặt mới như Châu Bùi, Kiều Minh Tuấn, Phát La. Vừa qua, nhà sản xuất phim xác nhận, Chị Mười Ba phần 2 sẽ công chiếu vào 18/12/2020 tại các cụm rạp trên toàn quốc.
Trạng Tí của Ngô Thanh Vân là tác phẩm điện ảnh được chờ đợi nhất thời gian qua. Phim được đạo diễn bởi Phan Gia Nhật Linh, là dự án điện ảnh được đầu tư với mức kinh phí lớn nhất từ trước đến nay, lên tới cả triệu đô. Nội dung phim lấy cảm hứng từ bộ truyện tranh thuần Việt nổi tiếng và thành công nhất trong nước - Thần đồng đất Việt, thực hiện dưới định dạng là bộ phim phiêu lưu kỳ ảo đầu tiên của Việt Nam. Phim dự kiến chiếu rạp vào 30/4 nhưng do dịch COVID-19, nhà phát hành đã vừa quyết định công chiếu Trạng Tí vào 12/2/2021 (mùng 1 Tết Tân Sửu 2021).
Đến cầu cứu
Từ ngày 23/4, cả nước dừng cách ly xã hội, các loại hình dịch vụ thiết yếu đã được mở cửa trở lại. Tuy nhiên một số hoạt động tụ tập đông người hoặc trong không gian kín vẫn chưa thể hoạt động trở lại như: sân khấu, rạp chiếu phim, vũ trường, karaoke, massage,... Rạp chiếu phim nằm trong các loại hình dịch vụ không thiết yếu và vẫn đang chờ đợi quyết định chính thức về việc mở cửa cụ thể tại từng tỉnh, thành phố.
Liên quan đến vấn đề này, Hiệp hội xúc tiến phát triển điện ảnh Việt Nam vừa qua đã có văn bản “cầu cứu” tới Thủ tướng Chính phủ. Theo Hiệp hội này, việc đóng cửa không chỉ khiến rạp chiếu phim không có bất kỳ nguồn doanh thu nào trong khi vẫn phải trả các chi phí cố định nặng nề hàng tháng, mà còn dẫn đến việc hoãn phát hành nhiều phim đã đầu tư và có kế hoạch ra rạp. Việc đọng vốn không thể phát hành phim dẫn tới không có doanh thu trong thời gian dịch bệnh. Bởi vậy, nếu không có hỗ trợ kịp thời của Nhà nước, các rạp chiếu phim của Việt Nam và các hãng tư nhân sẽ phá sản và đóng cửa hàng loạt, dẫn đến vấn đề nghiêm trọng sau dịch là thị trường chiếu phim, phát hành phim sẽ chỉ có doanh nghiệp nước ngoài, ảnh hưởng đến ổn định văn hóa - xã hội và chiến lược của đất nước về bảo vệ văn hóa dân tộc.
Hiệp hội xúc tiến phát triển điện ảnh Việt Nam kiến nghị Thủ tướng Chính phủ miễn thuế VAT, hoãn nộp thuế thu nhập cá nhân năm 2020 đối với doanh nghiệp Việt Nam kinh doanh trong lĩnh vực sản xuất phim, phát hành và chiếu phim, để có thêm nguồn thu bù lại những tổn thất và chi phí cố định vẫn phải gánh chịu mà không có doanh thu trong thời kỳ dịch bệnh. Hiệp hội xúc tiến phát triển điện ảnh Việt Nam cũng kiến nghị hoãn nộp BHXH cho cán bộ công nhân viên; hỗ trợ lãi suất vay ngân hàng cho các doanh nghiệp điện ảnh Việt Nam hoặc có chính sách cụ thể để hỗ trợ.