"Sau khi đã trình bày vụ kiện của mình trước Tòa Trọng tài Thường trực (PCA), chúng tôi chắc chắn phải theo đuổi hành động này đến cùng",Inquirer dẫn lời thư ký báo chí của tổng thống Philippines Herminio Coloma nói hôm 15/7. "Philippines khẳng định việc tuân thủ luật pháp quốc tế và ưu tiên giải quyết các vấn đề về lợi ích hàng hải theo quy định".
Trước đó, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Doanh tái khẳng định lập trường phản đối vụ kiện và cho biết nước này "sẽ không bao giờ chấp nhận những cố gắng đơn phương nhằm dựa vào bên thứ ba để giải quyết tranh chấp". Bà Hoa kêu gọi Philippines quay lại giải quyết tranh chấp thông qua đàm phán và tham vấn.
Philippines đã yêu cầu toà PCA của Liên Hợp Quốc ở The Hague, Hà Lan ra phán quyết đối với yêu sách chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông của Trung Quốc. Manila khẳng định Bắc Kinh đang chà đạp lên quyền của các nước khác. Tuy nhiên, Trung Quốc nói toà án không có thẩm quyền và từ chối tham gia.
Tòa PCA từ hôm 7/7 bắt đầu nghe giải trình của Philippines, để quyết định xem tòa có đủ thẩm quyền xét xử vụ kiện hay không. Phiên toà kéo dài một tuần kết thúc hôm 13/7.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Philippines Charles Jose cho biết ban trọng tài gồm 5 thành viên đã yêu cầu Trung Quốc tham gia vụ kiện và Manila sẽ tiếp tục mời Bắc Kinh giải trình vấn đề về phía mình.
Tòa án cho các luật sư Philippines thời hạn là ngày 23/7 để cung cấp các giải trình bằng văn bản nhằm củng cố cho câu trả lời của họ trước những câu hỏi từ phía các thành viên của ban trọng tài.
Trong một thông báo trên trang web của mình, PCA cũng cho biết đã bước vào thảo luận và nhận thức được nhiệm vụ phải tiến hành các thủ tục tố tụng nhằm tránh những chậm trễ và phí tổn không cần thiết, và tiến hành một quá trình tố tụng hiệu quả, công bằng.
Toà án hoạt động theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển cho hay Bắc Kinh có thời hạn đến ngày 17/8 để hồi đáp với toà và họ sẽ đưa ra phán quyết trong năm nay.
