Tờ Phil Star dẫn báo cáo từ Phủ tổng thống Philippines cho biết 5 bãi đá đang bị Trung Quốc thay đổi hiện trạng là Gạc Ma, Châu Viên, Ga Ven, Tư Nghĩa và Én Đất. Các bãi này nằm trong quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Trung Quốc chiếm đóng trái phép các bãi đá, trong khi Philippines cũng tuyên bố chủ quyền.
Manila không phát hiện hành động tương tự ở bãi Chữ Thập, Subi, Vành Khăn, nơi Bắc Kinh đã xây các căn cứ quân sự cùng cơ sở thông tin liên lạc. Báo cáo không loại trừ khả năng Bắc Kinh sẽ cải tạo ba bãi đá này sau khi hoàn tất công việc ở 5 bãi đá nói trên.
Hiện trạng bãi Gạc Ma từ tháng 3/2012 đến tháng 3/2014. Ảnh: Phil Star.
|
Chính phủ Philippines hồi tháng 3 tố cáo Trung Quốc có những hành động thay đổi hiện trạng ở bãi Gạc Ma. Bộ Ngoại giao Philippines công bố các bức ảnh cho thấy căn cứ quân sự của Trung Quốc đã mở rộng ra diện tích gần 9 ha chỉ trong hai năm, dẫn tới suy đoán Trung Quốc có thể xây dựng một đường băng và Bắc Kinh sẽ thiết lập vùng nhận dạng phòng không trên Biển Đông một khi đường băng hoạt động.
Giới quan sát đánh giá động thái mở rộng các căn cứ quân sự của Trung Quốc là nhằm áp đặt uy quyền với khu vực. Trong khi đó, các nhà phân tích địa chính trị trên website Stratfor của Mỹ chỉ ra rằng Trung Quốc đang sử dụng chiến thuật thăm dò dầu khí và thay đổi hiện trạng để củng cố những tuyên bố chủ quyền phi lý trên quần đảo Hoàng Sa cũng như Trường Sa.
Trung Quốc sẽ dùng chiến thuật này nhằm mở rộng biên giới bởi nước này cần xây dựng khả năng hậu cần của hải quân. "Hải quân Trung Quốc chưa đủ sức để vượt qua những thách thức hậu cần, như là khoảng cách. Do đó, khả năng thực hiện kế hoạch thống trị trên biển còn hạn chế", Stratfor nhận định. Bắc Kinh sẽ tiếp tục phát triển quân đội và công nghệ, mưu toan mở rộng biên giới trên biển mà "không gây xích mích với tất cả các nước láng giềng cùng một lúc".
Biển Đông có những tuyến hàng hải quan trọng và được cho là có trữ lượng dầu khí lớn. Các nhóm đảo thuộc khu vực này được nhiều nước tuyên bố chủ quyền một phần hoặc toàn bộ, trong đó có Việt Nam, Malaysia, Brunei, Philippines và Trung Quốc.
Như Tâm