Ngày 30/12, phiên tòa phúc thẩm “đại án” Huyền Như và đồng phạm tiếp tục với phần đối đáp. Phát biểu tranh luận đối với quan điểm của các luật sư bào chữa, bảo vệ cho bị cáo và các đương sự trong vụ án, đại diện VKS phần lớn giữ nguyên quan điểm kết luận của mình, chỉ đề nghị xem xét đối với các bị cáo có tình tiết giảm nhẹ mới bổ sung... Cuối giờ chiều, các bị cáo nói lời sau trước khi nghị án.
Sáng 30/12, trước khi đi vào phần tranh luận, đại diện VKS đưa ra ý kiến cho rằng, đã nghe rất kỹ các ý kiến tranh luận của các luật sư với thái độ trân trọng và mong muốn cùng luật sư tìm ra bản chất hành vi phạm tội. Tuy nhiên, cũng không đồng tình với ý kiến của một số luật sư rằng ý kiến của VKS và các luật sư khác trái chiều là chủ quan, phiến diện. Cơ quan tố tụng đều có quyền đưa ra ý kiến của mình, còn quyết định theo pháp luật và chấp nhận quan điểm của ai thuộc về HĐXX. VKS và các luật sư đều không có quyền đó.
Cũng trong buổi sáng, nhóm 5 luật sư (LS) của Vietinbank bắt đầu phần đối đáp lại quan điểm của VKS và lập luận của luật sư đối lập quyền lợi. LS Nguyễn Văn Trung mở đầu quan điểm của Vietinbank xác nhận: Bảo lưu toàn bộ ý kiến bào chữa và đã nộp lại văn bản cho HĐXX. Với quan điểm của LS Ngân hàng ACB, ông Trung cho rằng không cần phải đối đáp lại quan điểm này vì chính sai phạm cựu lãnh đạo ngân hàng này đã được xử lý ở một vụ án khác.
Tuy nhiên, vấn đề luật sư nêu bị chủ tọa nhắc nhở và khẳng định rằng: Vấn đề luật sư nêu không thuộc phạm vi phiên tòa phúc thẩm.
Đối đáp lại quan điểm của VKS, LS Lưu Văn Tám bào chữa cho Vietinbank đề nghị HĐXX xem xét lại kháng cáo của Công ty Phương Đông. LS Tám cho rằng, việc thay đổi kháng cáo tại phiên tòa phúc thẩm của Công ty Phương Đông là yêu cầu Vietinbank phải bồi thường là không hợp lệ vì phần liên quan đến công ty này theo quan điểm của LS đã có hiệu lực pháp luật. Theo đó, LS Tám đề nghị HĐXX bác kháng cáo của Công ty Phương Đông, bác ý kiến của VKS để khẳng định Vietinbank không chịu trách nhiệm bồi thường.
Phần đối đáp lại quan điểm của công tố viên về Công ty An Lộc, LS Lê Hồng Nguyên bảo vệ cho Vietinbank. Dẫn lời khai của lãnh đạo Công ty An Lộc tại cơ quan điều tra về mục đích mở tài khoản, Công ty An Lộc cho rằng không có nhu cầu, việc mở nhằm mục đích cho một tổ chức tín dụng gửi tiền để hưởng chênh lệch. Theo ông Nguyên, tài khoản của Công ty An Lộc bị Huyền Như lừa đã vi phạm Quy định 1284 của NHNN về việc: Không được cho thuê, cho mượn tài khoản…
LS Nguyễn Thị Bắc bảo vệ quyền lợi cho Vietinbank đưa ra quan điểm cho rằng, xuyên suốt hành vi chiếm đoạt tài sản của Huyền Như đối với Công ty SBBS và của nhân viên ACB là ý thức chủ quan. Bác quan điểm của VKS việc Huyền Như chiếm đoạt tiền là rủi ro của Vietinbank, tuy nhiên, LS Bắc cho rằng, VKS chưa giải thích tại sao, những rủi ro đó chỉ gắn với những đơn vị mắc bẫy lãi suất của Huyền Như.
Về quan điểm hủy một phần bản án sơ thẩm liên quan đến 5 công ty để điều tra tội Tham ô tài sản của Huyền Như, bà Bắc cho rằng, Huyền Như sau phiên tòa sơ thẩm đã không kháng cáo, kháng nghị. Với một bản án đã có hiệu lực thì Huyền Như không phải là đối tượng điều chỉnh của tòa phúc thẩm mà phải là cấp giám đốc thẩm theo nguyên tắc có lợi cho bị cáo. Cho nên, cấp phúc thẩm không có quyền quyết định tội Tham ô tài sản - tội danh nặng hơn đối với Huyền Như. Theo đó, LS Bắc cho rằng quan điểm hủy một phần bản án để điều tra lại của VKS có dấu hiệu trái với quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự.
Buổi chiều, LS Nguyễn Văn Ngoan - bào chữa cho Huyền Như mở đầu phần đối đáp (ông Ngoan là LS chỉ định của bị cáo Huyền Như tại phiên tòa phúc thẩm).
Đối đáp với quan điểm của đại diện VKS, ông Ngoan không đồng tình với quan điểm việc chuyển tội danh của Huyền Như sang tội danh Tham ô tài sản. “Như vậy là làm xấu đi tình trạng của bị cáo”. Theo ông, tội danh của Huyền Như không thể là tham ô tài sản; việc hủy một phần bản án để điều tra tội danh tham ô tài sản của Huyền Như là trái với quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự.
LS Nguyễn Tiến Hùng - đại diện Vietinbank cho rằng, bản kết luận của VKS nêu chưa đúng bản chất của hoạt động ngân hàng. Đối với quan điểm của VKS rằng, chuyển tiền vào tài khoản đã phát sinh gửi - giữ, ông Hùng khẳng định: Luật các tổ chức tín dụng không đề cập đến vấn đề này.
Đi vào vấn đề về các chủ tài khoản bị chiếm đoạt, ông Hùng cho biết: Hầu hết các chủ tài khoản đều có thể phát hiện hành vi chuyển tiền của Huyền Như. Việc chuyển tiền qua lại giữa tài khoản của công ty này hoàn toàn có thể phát hiện nếu chủ tài khoản không thiếu trách nhiệm. Đại diện các tổ chức, công ty đều thông qua trung gian, bất chấp nguồn tiền để hưởng lãi suất cao ngoài hợp đồng cùng khoản lót tay tiền tỷ. Có những hợp đồng lên tới 18-22% cùng khoản lót tay hàng chục tỷ đồng. Các giao dịch trên tài khoản của các công ty này là trái luật; việc sử dụng tài khoản trái luật nhằm thu lợi bất chính…
Theo ông Hùng, việc VKS đưa ra quan điểm Vietinbank phải chịu trách nhiệm với khoản tiền chiếm đoạt của 5 công ty này chẳng khác nào ngân hàng này phải gánh chịu hậu quả từ việc làm trái pháp luật của những người bị hại.
Cuối chiều ngày 30/12, HĐXX tuyên bố kết thúc phần tranh luận. Trước khi vào nghị án, các bị cáo nói lời sau cùng.
Ngọc Đỗ - Thanh Phong
