Chủ tịch Quôc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu khai mạc phiên họp.
Phát biểu khai mạc phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, tại phiên họp này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) dự kiến xem xét, quyết định một số nội dung theo thẩm quyền. Trong đó, tổng kết Kỳ họp thứ 8 và cho ý kiến bước đầu về việc chuẩn bị Kỳ họp thứ 9; cho ý kiến về chủ trương xây dựng chiến lược phát triển Kiểm toán Nhà nước giai đoạn 2020 - 2030 và tầm nhìn đến 2035; đánh giá kết quả thực hiện chương trình hoạt động đối ngoại, hợp tác quốc tế năm 2019, đồng thời xem xét, thông qua chương trình hoạt động đối ngoại năm 2020 của UBTVQH và cho ý kiến về chương trình đối ngoại, hợp tác quốc tế của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban, các nhóm nghị sĩ hữu nghị, các cơ quan của UBTVQH, Kiểm toán Nhà nước và Văn phòng Quốc hội; xem xét, quyết định việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã tại 11 tỉnh và quyết định thành lập phường Quảng Thành thuộc thị xã Gia Nghĩa, thành lập thành phố Gia Nghĩa thuộc tỉnh Đắk Nông; xem xét, quyết định việc điều chỉnh kế hoạch đầu tư vốn nước ngoài năm 2019 giữa các bộ, ngành và địa phương đồng thời giao kế hoạch đầu tư trung hạn vốn ngân sách Trung ương giai đoạn 2016 - 2020 cho Ngân hàng Phát triển Việt Nam; xem xét, thông qua Chương trình công tác năm 2020 của UBTVQH...
Cũng theo Chủ tịch Quốc hội cho biết, Kỳ họp thứ 8, Quốc hội Khóa XIV vừa kết thúc với nhiều nội dung quan trọng được xem xét, quyết định. Trong đó, các luật, bộ luật, nghị quyết được thông qua với sự đồng thuận cao, tiếp tục tạo dấu ấn quan trọng trong hoạt động của Quốc hội. Chủ tịch Quốc hội đề nghị, UBTVQH tiến hành đánh giá kết quả Kỳ họp một cách toàn diện, khách quan và chỉ ra những điểm hạn chế cần rút kinh nghiệm để chuẩn bị chu đáo cho Kỳ họp thứ 9. Theo Chủ tịch Quốc hội, do đây là phiên họp cuối của UBTVQH trong năm 2019, các cơ quan đơn vị cần gấp rút thực hiện nhiều công việc, nhất là việc tổng kết cuối năm nhưng vẫn chủ động tích cực thực hiện và phối hợp chu đáo để hoàn thiện các nội dung trình UBTVQH.
Tiếp đó, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu, UBTVQH đã thông qua 11 nghị quyết về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã và thành lập các đơn vị hành chính đô thị tại 11 tỉnh. Theo Tờ trình của Chính phủ, hồ sơ đề án sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã và thành lập các đơn vị hành chính đô thị của các tỉnh Hòa Bình, Hà Giang, Phú Thọ, Hà Nam, Quảng Ninh, Nghệ An, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Lâm Đồng, Đồng Tháp, Long An và Đắk Nông đã thực hiện đúng trình tự, thủ tục theo quy định. Cụ thể, trên cơ sở phương án tổng thể sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã của các địa phương trong giai đoạn 2019 - 2021, UBND các tỉnh đã chỉ đạo xây dựng, hoàn thiện đề án chi tiết sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã; đã tổ chức lấy ý kiến cử tri trên địa bàn liên quan; HĐND các cấp của các tỉnh đã họp và đều tán thành việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã của địa phương trong giai đoạn 2019 - 2021.
Đối với các nội dung đề nghị thành lập các đơn vị hành chính đô thị của một số tỉnh cũng đã bảo đảm đạt các điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương và các Nghị quyết của UBTVQH. Trình bày Báo cáo Thẩm tra của Ủy ban Pháp luật, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, sau khi thực hiện sắp xếp tại các tỉnh này, đã giảm được 2 đơn vị hành chính cấp huyện và 182 đơn vị hành chính cấp xã.
Phát biểu tại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cũng đề nghị, Chính phủ cần quan tâm một số vấn đề sau:
Đối với các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc diện phải sắp xếp trong giai đoạn 2019 - 2021 nhưng các tỉnh đề nghị chưa sắp xếp trong đợt này và các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã mới hình thành sau sắp xếp nhưng vẫn chưa bảo đảm các tiêu chuẩn theo quy định, UBTVQH đề nghị Chính phủ chỉ đạo các địa phương quán triệt, tiếp tục thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính theo đúng chủ trương của Đảng, quy định của pháp luật.
Đối với các đơn vị hành chính thành lập sau sắp xếp mà vẫn chưa bảo đảm đầy đủ các tiêu chuẩn theo quy định về diện tích tự nhiên, quy mô dân số, UBTVQH đề nghị, trong quá trình chuẩn bị Đề án để trình UBTQVH trong thời gian tới, cần bảo đảm theo đúng tin thần trong các quy định pháp luật, tránh gây xáo trộn sự ổn định của các đơn vị hành chính.
Đối với trường hợp sáp nhập các đơn vị hành chính nông thôn vào các đơn vị hành chính đô thị, dẫn đến diện tích tự nhiên của các đơn vị hành chính đô thị mới tăng lên nhiều lần, làm giảm chất lượng đô thị ở các đơn vị này, UBTVQH đề nghị Chính phủ và các địa phương có kế hoạch đầu tư phát triển trong thời gian tới.