Hỏi: Tôi năm nay 55 tuổi, đi khám sức khỏe định kỳ, qua siêu âm chẩn đón tôi bị phì đại tuyến tiền liệt. Vậy tôi xin hỏi, phì đại tuyến tiền liệt có phải là ung thư không? Ngoài siêu âm, có phương pháp nào phát hiện bệnh tốt hơn không?
Trả lời: Ở điều kiện sinh lý bình thường, tuyến tiền liệt được hình thành chỉ có ở nam giới từ tuần lễ thứ 12 của thai kỳ và phát triển theo quá trình biệt hóa đến khi trẻ ra đời. Đến tuổi dậy thì, tuyến tiền liệt tiếp tục phát triển và hoạt động như một tuyến sinh dục phụ, có trọng lượng khoảng 20g. Tuyến tiền liệt cùng với mào tinh hoàn, bóng tinh, túi tinh tiết ra huyết tương - tinh dịch để nuôi dưỡng và kích thích sự di chuyển của tinh trùng. Cho đến tuổi từ 45 trở đi, tuyến tiền liệt ngừng phát triển và có hướng tăng sản theo dạng bệnh lý phì đại tuyến tiền liệt còn gọi là bướu lành tuyến tiền liệt. Bệnh phát triển thường từ tuổi 50 trở đi, càng lớn tuổi thì suất độ càng cao.
Về phát hiện bệnh, hiện tại có nhiều phương pháp, trong đó siêu âm là phương pháp được áp dụng rộng rãi ở nước ta. Siêu âm không những đánh giá về mặt hình thể mà còn giúp đánh giá được khối lượng của tuyến tiền liệt, kích thước, tính chất như của khối u đồng nhất hay không đồng nhất, đo được lượng nước tiểu tồn lưu trong bàng quang.
Tuy nhiên, siêu âm chỉ là cảm nhận có tính chất chủ quan của bác sĩ siêu âm, nên kết quả còn phụ thuốc vào chất lượng của máy và kinh nghiệm của bác sĩ. Do đó, nên cần phối hợp thăm khám tuyến tiền liệt qua đường hậu môn- trực tràng. Khi cần thiết có thể áp dụng một số kỹ thuật khác như: chụp cắt lớp hay chụp cộng hưởng từ. Để phân biệt với ung thư cần làm xét nghiệm kháng nguyên đặc trưng Tuyến tiền liệt, gọi là PSA, đây là xét nghiệm ban đầu phổ biến nhất đối với ung thư tuyến tiền liệt. Nếu mức PSA thấp hơn 20ng/mL, có khả năng là ung thư chưa lây lan sang các vị trí xa hơn, mức PSA hơn 40ng/mL là chỉ số khẳng định rằng ung thư đã lan đến các bộ phận khác của cơ thể.
BS.CKI. TRẦN QUỐC LONG
