Phát triển toàn diện cho trẻ: Hành trình nuôi dưỡng trí não cùng thể chất và tinh thần

Bởi họ hiểu rằng, một đứa trẻ phát triển toàn diện không chỉ là "cao lớn" mà còn cần có tư duy linh hoạt, khả năng tập trung và tinh thần tích cực. Vậy làm thế nào để giúp trẻ phát triển hài hòa cả ba trụ cột: thể chất - trí não - tinh thần?

Dinh dưỡng tự nhiên và sự phát triển của trẻ nhỏ

Ở giai đoạn đầu đời của trẻ, sự thiếu hụt về dinh dưỡng gây ảnh hưởng tới sự phát triển của thể chất và đặc biệt gây tổn hại lâu dài đến não bộ của trẻ.

Năm 2014, tiến sĩ Liu và các cộng sự đã công bố kết quả nghiên cứu về suy dinh dưỡng 3 tuổi và khả năng nhận thức kém khi trẻ 11 tuổi. Theo đó, suy dinh dưỡng giai đoạn sớm có liên quan đến điểm IQ thấp, khả năng đọc viết kém khi trẻ lớn hơn và kéo dài tới mãi về sau. Hơn nữa, nếu chỉ tập trung vào tăng chiều cao, cân nặng mà bỏ qua việc phát triển trí não, trẻ dễ rơi vào tình trạng học nhiều mà nhớ ít, tư duy thiếu sáng tạo, nhanh mệt mỏi khi phải tập trung lâu.

3 trụ cột sức khỏe của trẻ nhỏ

Thể chất - trí não - tinh thần là 3 trụ cột sức khỏe của trẻ và cần được đảm bảo phát triển cân bằng. Mỗi phần đều có vai trò riêng trong sự phát triển của trẻ:

• Thể chất: cung cấp năng lượng, giúp trẻ khỏe mạnh để vận động, khám phá, đối diện với stress sinh lý.

• Trí não: chịu trách nhiệm cho tư duy, học tập, ghi nhớ, sự sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề.

• Tinh thần: đảm bảo trẻ có trạng thái cảm xúc ổn định, tự tin, chịu đựng áp lực tốt, giúp phát huy tối đa năng lực trí não.

Nếu một trong 3 trụ trên bị yếu đi, trẻ sẽ bị mất cân bằng. Một đứa trẻ khỏe mạnh về thể chất nhưng thường xuyên lo âu, căng thẳng, áp lực thì sẽ khó tập trung học, luôn mệt mỏi, chán nản. Ngược lại, trẻ được nuôi dưỡng tinh thần tích cực và có trí não linh hoạt sẽ khai thác tốt hơn tiềm năng thể chất và học tập.

Bên cạnh đó, trẻ cũng cần được ngủ đủ giấc, vận động thường xuyên và tương tác xã hội tích cực để kích thích sự phát triển kết nối thần kinh và khả năng điều tiết cảm xúc.

Để trẻ phát triển tối ưu, thì cần nuôi dạy trẻ trong môi trường an toàn, bổ sung đầy đủ dinh dưỡng và có cơ hội để học hỏi không ngừng.

Nhu cầu dinh dưỡng cho não bộ phát triển khỏe mạnh

Não chiếm khoảng 2% trọng lượng cơ thể nhưng sử dụng tới 20% năng lượng mỗi ngày. Do đó, để duy trì hoạt động tư duy, ghi nhớ… trẻ cần được cung cấp những dưỡng chất đặc biệt.

1. Chất béo lành mạnh, đặc biệt Omega-3 từ thực vật

Omega-3 là nhóm chất béo thiết yếu đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của não bộ, đặc biệt là DHA và EPA - hai acid béo tham gia vào cấu trúc màng tế bào thần kinh, hỗ trợ dẫn truyền tín hiệu và hình thành synapse (liên kết thần kinh).

Nhiều chuyên gia dinh dưỡng cũng khuyến nghị bổ sung DHA trong "1000 ngày đầu đời" cho trẻ, thậm chí kéo dài đến tuổi mẫu giáo và tiểu học nếu có thể.

Tuy nhiên, không phải chỉ có dầu cá hay hải sản mới là nguồn cung cấp Omega-3. Thực vật cũng là "kho" Omega-3 dồi dào dưới dạng ALA (Alpha-Linolenic Acid). Cơ thể có thể chuyển hóa một phần ALA thành DHA và EPA, giúp duy trì hoạt động bình thường của não bộ, tim mạch và hệ thần kinh.

Điểm cộng lớn của Omega-3 thực vật là an toàn, lành tính và đặc biệt phù hợp với trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai hoặc người không dung nạp dầu cá.

Cha mẹ có thể bổ sung cho con/trẻ Omega-3 thực vật từ hạt óc chó, hạt chia, hạt lanh, dầu hạt cải, dầu gạo lứt,… hay sữa hạt làm từ các loại hạt giàu ALA. Đây đều là những lựa chọn tự nhiên giúp bổ sung năng lượng và dưỡng chất tốt cho trí não của con/trẻ mỗi ngày.

2. Vitamin nhóm B

Các vitamin như B1, B6, B9 (folate), B12 tham gia chuyển hóa glucose, tổng hợp chất dẫn truyền thần kinh như serotonin, dopamine, GABA.

Thiếu vitamin nhóm B dễ khiến trẻ mệt mỏi, giảm tập trung, kém linh hoạt trong học tập. Nhiều nghiên cứu đã nhấn mạnh, các vitamin nhóm B hỗ trợ chuyển hóa năng lượng và là những dưỡng chất có tác động lớn trong giai đoạn phát triển sớm của não bộ.

Nguồn thực phẩm: ngũ cốc nguyên cám, các loại đậu, thịt nạc, trứng, rau lá xanh đậm, gan và nội tạng (nếu dùng hợp lý).

3. Sắt, kẽm, i-ốt, choline và các vi chất khác

• Sắt: giúp tạo hemoglobin, vận chuyển oxy lên não. Thiếu sắt thường đi kèm giảm khả năng chú ý và học tập.

• Kẽm: tham gia hoạt động enzyme trong não, ảnh hưởng không nhỏ đến truyền và ghi nhớ thông tin của trẻ.

• I-ốt: thiết yếu cho tổng hợp hormon tuyến giáp, ảnh hưởng đến phát triển thần kinh.

• Choline (có nhiều trong trứng, gan) và axit folic giúp tăng cường trí nhớ và khả năng học tập ở trẻ nhỏ.

• Ngoài ra, các chất chống oxy hóa (vitamin C, E, carotene,…) giúp bảo vệ não bộ hiệu quả.

Một nghiên cứu tổng quan cho biết thiếu hụt dinh dưỡng sớm có thể làm giảm phát triển tế bào thần kinh, giảm dẫn truyền giữa các sợi thần kinh dẫn đến ảnh hưởng lâu dài đến chức năng não bộ.

4. Chất bột đường/Carbohydrat

Não bộ cần năng lượng ổn định để hoạt động hiệu quả, nhưng không phải carbohydrat nào cũng có lợi.

Nghiên cứu cho thấy carbs/carbohydrat phức hợp, giàu chất xơ và có chỉ số đường huyết (GI) thấp giúp giải phóng glucose từ từ, duy trì mức năng lượng ổn định cho não, hỗ trợ trẻ tập trung và ghi nhớ tốt hơn. Ngược lại, đường tinh luyện và carbs/carbohydrat đơn giản khiến đường huyết dao động mạnh, dễ gây mệt mỏi, giảm tập trung.

Vì vậy, nên ưu tiên nguồn carbs/carbohydrat phức hợp từ gạo lứt, yến mạch, khoai, ngũ cốc nguyên hạt và duy trì bữa ăn đều đặn để não không rơi vào trạng thái "thiếu nhiên liệu".

5. Protein

Protein cung cấp các axit amin thiết yếu cho quá trình hình thành các tế bào não và cầu nối thần kinh.

Nghiên cứu cho thấy trẻ có chế độ ăn thiếu protein thường gặp tình trạng chậm phát triển trí tuệ, khả năng ghi nhớ và tập trung bị ảnh hưởng.

Như vậy, để đảm bảo não bộ phát triển khoẻ mạnh, không thể bỏ qua dưỡng chất nào trong cả 5 nhóm trên. Mỗi ngày, cha mẹ có thể bổ sung dinh dưỡng cho não bộ trẻ qua:

• 1 ly sữa sữa hạt giàu Omega-3 thực vật

• 1 quả trứng (cung cấp choline)

• 1 bữa ăn có đậu, gạo lứt hoặc ngũ cốc nguyên cám (cung cấp vitamin B)

• 2 phần rau xanh và 1 phần trái cây giàu vitamin C

Sữa hạt: lựa chọn thông minh giúp nuôi dưỡng trí não cho trẻ

Với trẻ em hiện nay, không phải lúc nào cũng dễ dàng bổ sung đủ DHA, vitamin nhóm B hay các khoáng chất từ bữa ăn hằng ngày. Đó là lý do các chuyên gia dinh dưỡng khuyến khích phụ huynh đa dạng nguồn thực phẩm, trong đó sữa hạt là một lựa chọn tiện lợi và an toàn.

Các loại sữa hạt từ óc chó, hạnh nhân, mắc ca, dẻ cười,… không chỉ giàu chất béo lành mạnh (Omega-3, Omega-6, Omega-9) mà còn cung cấp vitamin nhóm B, kẽm, magie,… những dưỡng chất cần thiết cho hoạt động của tế bào thần kinh. Đặc biệt, với trẻ kén ăn hoặc không thích cá, sữa hạt tăng cường DHA thực vật là giải pháp giúp bổ sung năng lượng cho não bộ mà vẫn đảm bảo hương vị dễ uống, dễ hấp thu.

Thói quen cho trẻ uống một ly sữa hạt mỗi ngày có thể trở thành "bước nhỏ" nhưng mang lại "lợi ích lớn" giúp trẻ tập trung hơn, ghi nhớ tốt hơn và phát triển trí tuệ song song với thể chất.

Với gần 30 năm đồng hành cùng dinh dưỡng Việt, Vinasoy tiên phong mang dinh dưỡng thực vật đến gần hơn với gia đình Việt, đặc biệt là trẻ em - thế hệ tương lai của đất nước.

Thông qua công nghệ nghiền hạt hiện đại chuẩn Châu Âu, Vinasoy giữ được dưỡng chất tự nhiên từ các loại hạt cao cấp, mang đến sản phẩm vừa ngon miệng, vừa giàu giá trị dinh dưỡng. Qua đó, nâng cao chất lượng dinh dưỡng cho trẻ em Việt Nam bằng nguồn thực phẩm an toàn, tự nhiên và bền vững.

Doanh nghiệp tự giới thiệu