Phát hiện vi khuẩn đường ruột gây viêm khớp dạng thấp, đưa ra hướng điều trị đích cho bệnh này

02-11-2022 14:14 | Thông tin dược học

SKĐS - Viêm khớp dạng thấp (RA) là dạng viêm khớp tự miễn phổ biến nhất. RA gây đau và sưng ở cổ tay và các khớp nhỏ của bàn tay, bàn chân nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến vai và đầu gối. Mới đây các nhà khoa học đã phát hiện ra một loại vi khuẩn có thể là nguyên nhân gây ra RA.

1. Nguyên nhân nào gây ra bệnh viêm khớp dạng thấp?

Viêm khớp dạng thấp (RA) là một bệnh tự miễn dịch. Hệ thống miễn dịch có nhiệm vụ tấn công những tác nhân lạ trong cơ thể, như vi khuẩn và virus, bằng cách tạo ra chứng viêm. Trong một bệnh tự miễn dịch, hệ thống miễn dịch gửi nhầm tình trạng viêm sang mô khỏe mạnh của cơ thể như các khớp, gây ra đau và sưng khớp.

Nếu tình trạng viêm nhiễm diễn ra trong thời gian dài có thể gây tổn thương không hồi phục cho khớp. Nguyên nhân chính xác của RA đến nay vẫn chưa được biết. Có bằng chứng cho thấy tình trạng tự miễn dịch xảy ra có yếu tố gia đình. Ví dụ, một số gen nhất định ngay từ khi sinh ra đã có thể khiến bạn có nhiều khả năng mắc bệnh RA. Hút thuốc cũng là một yếu tố nguy cơ gây RA.

photo-1667014297192

Các nhà khoa học mới đây đã phát hiện ra loại vi khuẩn đường ruột gây ra viêm khớp dạng thấp.

2. Loại vi khuẩn đường ruột gây ra viêm khớp dạng thấp

Mới đây, các nhà nghiên cứu tại Khoa Khớp (CU) - Đại học Y khoa Colorado (Mỹ) đã phát hiện ra một loại vi khuẩn cá biệt được tìm thấy trong ruột có thể là nguyên nhân gây ra bệnh RA ở những người có nguy cơ mắc bệnh tự miễn.

Nghiên cứu do PGS.TS.Kristine Kuhn - chuyên gia về bệnh thấp khớp đứng đầu, được công bố mới đây trên Tạp chí Science Translational Medicine cho biết, có thể xác định những người có nguy cơ mắc bệnh RA dựa trên các chỉ dấu sinh học (có trong máu nhiều năm trước khi chẩn đoán).

TS. Kuhn cho biết: "Khi xem xét những kháng thể, ngoài loại kháng thể bình thường trong hệ tuần hoàn, còn có loại kháng thể hiện diện ở niêm mạc như: Niêm mạc miệng, niêm mạc ruột hay niêm mạc phổi". Do đó, rất có thể các kháng thể ở niêm mạc cũng là nguyên nhân gây RA?

Với sự hỗ trợ của một nhóm dẫn đầu bởi TS.Bill Robinson, tại Đại học Stanford, các nhà nhiên cứu đã lấy các kháng thể được tạo ra bởi các tế bào miễn dịch từ những người có chỉ dấu huyết học đã cho thấy họ có nguy cơ mắc bệnh và trộn chúng với phân của những người có nguy cơ để tìm vi khuẩn đã được đánh dấu bởi các kháng thể.

Để kiểm tra thêm giả thuyết của mình, các nhà nghiên cứu đã thử nghiệm vi khuẩn mới được phát hiện trên các mẫu động vật. Những thí nghiệm đó cho thấy vi khuẩn không chỉ khiến các động vật phát triển các chỉ dấu sinh học được tìm thấy ở những cá thể có nguy cơ mắc bệnh RA, mà một số mẫu động vật cũng cho thấy sự phát triển của RA .

TS.Kuhn cho biết: Chúng tôi đã xác nhận rằng các tế bào T trong máu của những người mắc bệnh RA sẽ phản ứng với những vi khuẩn này, còn những người khỏe mạnh thì không. Thông qua các nghiên cứu trên người và động vật, chúng tôi có thể xác định những vi khuẩn này có liên quan đến nguy cơ phát triển RA, kích hoạt các phản ứng miễn dịch đặc hiệu với RA.

photo-1667014301723

Vi khuẩn đường ruột có thể gây ra bệnh viêm khớp dạng thấp?

Mục tiêu mới cho viêm khớp dạng thấp

TS.Kuhn cho biết: Các nhà khoa học đã mất 5 năm để tiến hành phân tích nghiên cứu này. Nếu các loài vi khuẩn cá biệt này thực sự thúc đẩy phản ứng miễn dịch dẫn đến RA ở những cá thể đã có nguy cơ mắc bệnh, chúng sẽ là mục tiêu chúng ta nhắm tới để dùng thuốc tiêu diệt ngăn phản ứng đó xảy ra.

Các nhà khoa học cần có những nghiên cứu lớn hơn, trên nhiều người có nguy cơ mắc bệnh RA. Nếu những vi khuẩn đường ruột này vẫn được xác định liên quan tới các phản ứng miễn dịch di truyền, niêm mạc và thúc đẩy phát triển của RA - thì đây là một chỉ dấu hữu ích trong việc giúp tiên đoán ai sẽ tiếp tục tiến triển RA. Từ đó có thể áp dụng các chiến lược phòng ngừa. Hơn nữa, khi hiểu được cách vi khuẩn kích hoạt các phản ứng miễn dịch này, có thể  ngăn chặn khả năng làm điều đó của vi khuẩn.

Cũng theo TS.Kuhn, có rất nhiều công nghệ khác nhau mới bắt đầu ra đời, có thể nhắm mục tiêu một cách có chọn lọc một loại vi khuẩn trong hệ vi sinh vật đường ruột, để ngăn chặn nó có tác động gây miễn dịch lên vật chủ. Từ lâu, mọi người đã nghĩ rằng dùng thuốc kháng sinh có thể là một liệu pháp hữu ích cho bệnh RA. Nhưng thay vì một loại thuốc kháng sinh phổ rộng truyền thống trên nhóm lớn vi khuẩn, chúng ta có thể chọn kháng sinh đặc hiệu chọn lọc loại vi khuẩn này để có hiệu quả hơn.

Mời độc giả xem thêm video:

Vụ nữ giáo viên ở Huế bị đẩy ra khỏi lớp học- Hiệu trưởng nhà trường lên tiếng

DS. Bành Đức Hòa
Ý kiến của bạn