Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Điện Biên, bệnh than tên gọi khác là bệnh nhiệt than, là bệnh truyền nhiễm thường phát hiện trên các loài động vật máu nóng như gia súc, động vật hoang dã và ở người.
Nguyên nhân gây bệnh than do vi khuẩn Bacillus anthracis. Có khả năng sinh bào tử hay còn gọi nha bào là tác nhân chính dẫn đến bệnh than. Bào tử của vi khuẩn Bacillus anthracis tồn tại rất lâu và có sức sống rất cao trong môi trường tự nhiên, có khả năng chịu nhiệt và đề kháng với một số hóa chất khử trùng. Con người tiếp xúc với động vật, những sản phẩm của động vật bị nhiễm bệnh, những vết thương, sự hít phải vi khuẩn gây bệnh sẽ gây nên bệnh than.
Mới đây, trên địa bàn tỉnh Điện Biên ghi nhận 13 người nghi mắc bệnh nhiệt bệnh than tại 2 huyện Tủa Chùa (11 ca) và Tuần Giáo (2 ca).
Sau khi điều tra, rà soát, cơ quan chuyên môn xác định có 3 ổ dịch tại các bản thuộc huyện Tủa Chùa, gồm: Pàng Dề A, Phiêng Quảng (xã Xá Nhè); Háng Trở 1 (xã Mường Báng).
Cả 3 ổ dịch trên đều xuất phát từ trâu, bò chết không rõ nguyên nhân của bản Pàng Dề A.
Lực lượng chức năng cũng tiếp tục ghi nhận thêm 132 người có tiếp xúc, ăn thịt của 3 con trâu, bò nêu trên. Các triệu chứng gồm: bọng nước, xuất hiện vết loét trên da; Một số người xuất hiện triệu chứng đau đầu, đau bụng, tiêu chảy, khó thở, đau nhức toàn thân.
Được biết tại các xã: Xá Nhè, Mường Báng của huyện Tủa Chùa đều đã từng xuất hiện ổ dịch than trước đây. Tuy nhiên người dân vẫn chủ quan, không khai báo khi trâu, bò chết bất thường, còn mổ thịt và bán. Hiện các cơ quan chuyên môn cùng chính quyền địa phương đang triển khai nhiều hoạt động phòng chống, ngăn chặn dịch lây lan.
Biểu hiện bệnh than trên cơ thể người bệnh tại Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên.
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Điện Biên cho biết, có 3 thể bệnh than tương ứng với 3 con đường lây nhiễm chính:
Bệnh than nhiễm qua vết thương hở trên da là thể bệnh phổ biến nhất (chiếm 94-95%), và cũng ít nguy hiểm. Khi chúng ta tiếp xúc với động vật bị bệnh và các chất thải của chúng, hoặc trực tiếp làm thịt những động vật bị chết do bệnh than thì bào tử vi khuẩn than có thể thâm nhập vào cơ thể người thông qua những vết xước hoặc các vết thương hở trên da.
Bệnh than nhiễm qua đường tiêu hóa: Có khoảng 0,5-0,7% bệnh nhân mắc bệnh than gặp phải thể bệnh này. Nếu bạn ăn thịt sống hoặc chưa chín kỹ từ những gia súc mắc bệnh than thì nguy cơ lây nhiễm bệnh than qua đường tiêu hóa là rất cao.
Bệnh than nhiễm qua đường hô hấp: Đây chính là thể bệnh hiếm gặp nhưng lại rất nguy hiểm, với tỷ lệ tử vong lên đến 90% nếu không được điều trị kịp thời.
Để chủ động phòng tránh bệnh than, ngành y tế khuyến cáo người dân không tiếp xúc, giết mổ và ăn thịt gia súc mắc bệnh. Khi gia súc mắc bệnh phải tiêu hủy và chôn xa nơi ở theo hướng dẫn của ngành thú y. Những người thường xuyên tiếp xúc với vật nuôi hoặc xác súc vật bị ốm chết không rõ nguyên nhân nên mang ủng, găng tay cao su, quần dài và áo sơ mi dài tay; tránh vùng da hở, da bị tổn thương tiếp xúc với gia súc.
Sau khi tiếp xúc với vật nuôi phải rửa tay và bất kỳ chỗ da nào hở ra bằng xà phòng dưới vòi nước. Những nơi có ổ bệnh xảy ra, cần triển khai phun hóa chất xử lý môi trường, xử lý chất thải của gia súc và chất thải người bệnh theo đúng hướng dẫn của ngành thú y và y tế. Đặc biệt, khi người trong gia đình có biểu hiện mắc bệnh than, phải kịp thời đến các cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, chăm sóc và điều trị.
