Ngày 2.9, các nhà nghiên cứu Nhật Bản biết đã triển khai một phương pháp mới để phát hiện virus Ebola chỉ trong 30 phút. Công nghệ này sẽ giúp chẩn đoán nhanh chóng việc nhiễm bệnh, ngay cả tại các nước thiếu thốn trang thiết bị.
Giáo sư Jiro Yasuda và ê-kíp của trường đại học Nagasaki khẳng định tiến trình của họ không chỉ hiệu quả trong thời hạn rất ngắn, mà chi phí lại rẻ hơn hệ thống đang được sử dụng tại Tây Phi – nơi virus Ebola đã giết hại trên 1.500 người ở bốn quốc gia. Các nhà nghiên cứu đã hoàn tất một quy trình, từ ngữ trong sinh học gọi là “ dẫn dụ», chỉ nhằm tăng cường các gien đặc thù của virus Ebola khi chúng hiện diện. Chất axit ribonucleic (ARN) được trích xuất ra từ các virus nếu có trong mẫu máu, sau khi vô hiệu hóa virus. Từ các thông tin mã di truyền, các nhà khoa học tạo thành chuỗi ADN, trộn lẫn với chất dẫn dụ trong ống nghiệm. Tất cả sau đó được hâm nóng ở nhiệt độ 60-65°C. Nếu virus Ebola có trong đó, ADN đặc thù của virus sẽ được nhận diện trong vòng 30 phút. Chất lỏng trong ống nghiệm sẽ trở nên đục, và như vậy có thể xác định đã nhiễm bệnh.
Cảnh sát canh gác xác nạn nhân Ebola tại Guinea
Theo nhà khoa học Pardis Sabeti thuộc ĐH Harvard và Viện Broad ở Massachusetts Mỹ cho biết, virus Ebola đang biến đổi nhanh chóng, khiến nó trở nên khó chẩn đoán và điều trị. Theo Pardis Sabeti, họ đã tiến hành nghiên cứu trên những bệnh nhân đầu tiên bị nhiễm Ebola ở Sierra Leone. Kết quả phát hiện có hơn 300 biến đổi di truyền ở virút này khi nó lây từ người này sang người khác. Điều này có thể gây bất lợi cho các biện pháp điều trị trong tương lai cũng như các loại vắc xin đang được thử nghiệm lâm sàng.
Một đội phản ứng nhanh cũng đã được thành lập nhằm đối phó hiệu quả với đại dịch này. Đội này bao gồm các bác sĩ, các nhà khoa học trong phòng thí nghiệm y tế và các chuyên gia khác, ngoài ra còn có các chuyên gia từ Trung tâm kiểm soát dịch bệnh (CDC) của Mỹ và Tổ chức thầy thuốc không biên giới.
Tại Sierra Leone, Bộ trưởng Y tế Miatta Kargbo đã bị sa thải sau khi bị chỉ trích điều hành kém trong cuộc chiến chống lại Ebola. Lên thay bà là thứ trưởng Abubakarr Fofana từng theo học tại London, Anh.
Hiện nay một phương pháp được gọi là phản ứng chuỗi polymerase hay PCR, đang được sử dụng rộng rãi để phát hiện virus Ebola : một gien được sao chép nhiều lần liên tiếp cho đến khi số lượng đủ để phân tích. Phương pháp này đòi hỏi phải có trang thiết bị đặc biệt và cần đến hai tiếng đồng hồ. Giáo sư Yasuda cho biết: « Tiến trình mới của Nhật chỉ cần một thiết bị đơn giản để hâm nóng chạy bằng pin, tất cả chỉ tốn vài trăm đô la – một cái giá mà các nước phát triển có thể chi trả được».
Dịch bệnh do Ebola, lây nhiễm qua tiếp xúc với các chất dịch cơ thể, đã khiến cả thế giới phải báo động. Tổ chức Y tế Thế giới ghi nhận 1.552 ca tử vong trên 3.069 trường hợp nhiễm bệnh ở Liberia, Ghinê, Sierra Leone, Nigeria và từ 31.8 có thêm Sénégal. Bệnh nhân đầu tiên phát hiện tại Sénégal là một sinh viên Ghinê trốn sự kiểm soát của nước mình.Trong khi đó, con số tử vong do dịch bệnh Ebola bùng phát tại Cộng hòa Dân chủ Congo đã lên đến 31 người. WHO khẳng định các chủng virus tại ổ dịchcủa Công Gô không giống chủng virus đang bùng phát tại Tây Phi. Bộ trưởng Y tế Công Gô Felix Kabange Numbi cho biết các giới chức đã ghi nhận tổng cộng 50 trường hợp mắc bệnh và nghi ngờ mắc bệnh Ebola tại quận Djera thuộc tỉnh Equateur.
Liên hiệp quốc cho biết dịch Ebola đã làm cho mùa màng có nguy cơ bị thiệt hại và làm cho giá lương thực trong vùng tăng cao.Tổ chức Lương Nông Liên Hiệp Quốc FAO đưa ra lời cảnh báo ngày hôm nay trong một báo động đặc biệt đối với Liberia, Sierra Leone và Guinea là 3 quốc gia chịu ảnh hưởng nhiều nhất do dịch bệnh Ebola bùng phát. FAO cho biết trong 3 quốc gia này, những vùng bị cách ly và hạn chế dân chúng di chuyển nhằm chống lại virút đã “hạn chế nghiêm trọng việc di chuyển và thị trường lương thực.” Dịch Ebola làm cho người dân hoảng loạn mua lương thực, làm cho thực phẩm thiếu hụt, giá cả tăng cao đối với một số mặt hàng thông dụng, đặc biệt là tại các khu vực thành thị. FAO cũng cảnh báo là thiếu nhân công tại các trang trại vì hạn chế di chuyển và công nhân đi đến các nơi khác sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc sản xuất của các trang trại và có ảnh hưởng tai hại về an ninh lương thực đối với nhiều người. Hai mùa thu hoạch chính của lúa và bắp chỉ còn cách vài tuần nữa.
Lê Sơn (theo Reuters, Kyodonews)
