Làm phim phần 2 đang dần trở thành xu hướng mà các nhà sản xuất khai thác. Chỉ tính riêng trong năm 2014, đã có ít nhất 3 bộ phim ra rạp gắn mác phần 2 là Để mai tính 2, Scandal 2 - Hào quang trở lại và Cô dâu đại chiến 2. Doanh thu phòng vé tiếp tục tạo ấn tượng vì độ “hot” ở phần 1, nhưng chất lượng phim phần 2 đang khiến khán giả đặt câu hỏi, khó phần giải đáp!?
Những người đi tiên phong
Lọ lem hè phố hay còn gọi là Gái nhảy 2 (kịch bản và đạo diễn Lê Hoàng, quay phim Phạm Hoàng Nam) có lẽ là bộ phim theo xu hướng phần 2 đầu tiên ở Việt Nam. Lọ lem hè phố ra mắt dịp Tết 2004 là phần tiếp theo của Gái nhảy - bộ phim đánh dấu sự trở lại của dòng phim thương mại, đạt kỷ lục doanh thu phòng vé vào năm 2003 và trở thành bộ phim “ăn khách” nhất của điện ảnh Việt thời điểm đó. Lọ lem hè phố không tạo được sự đột phá như Gái nhảy mặc dù cũng được đánh giá là “điểm sáng” của phim Việt ra rạp năm 2004. Một số điểm vô lý trong Lọ lem hè phố như Hoa - một vũ nữ quán bar “bỗng nhiên” xuất hiện như thiên thần với màn múa ballet điêu luyện khiến khán giả cảm thấy hẫng. Sự “lột xác” hoàn toàn khác biệt của Hoa với chính cô ở phần 1 không tạo được sự nối tiếp giữa hai phần của phim.
Diễn viên Bình Minh và Lê Khánh trong một cảnh quay của Cô dâu đại chiến 2.
Sau Lê Hoàng, đạo diễn Nguyễn Quang Dũng cũng “nắm bắt thời cơ” làm phim Giải cứu thần chết (năm 2009), tiếp theo sau Nụ hôn thần chết phát hành năm 2008. Đầu tư 5 tỷ đồng, Nụ hôn thần chết đã gây “náo loạn” phòng vé, thu về 16 tỷ đồng và “vượt mặt” nhiều bộ phim ra mắt cùng thời điểm để giành “danh hiệu” phim có doanh thu cao nhất năm 2008. Giải cứu thần chết không hẳn là phần 2 của Nụ hôn thần chết vì ngoài cái tên phim có chữ “thần chết” và hai nhân vật nữ chính đều tên là An thì hai bộ phim là hai câu chuyện hoàn toàn khác nhau. Giải cứu thần chết bị coi là “phim ăn theo” của Nụ hôn thần chết và có lẽ dạng phim giả tưởng hướng đến khán giả teen không đủ sức hút nên Giải cứu thần chết không tạo được sức hút cũng như doanh thu như Nụ hôn thần chết.
Trở lại nhưng… vô hại
Ra rạp hôm 12/12 vừa qua, Để mai tính 2 ngay lập tức tạo được “cơn sốt” mới trong làng điện ảnh Việt dịp cuối năm. Chỉ đúng sau một tuần công chiếu, Để mai tính 2 đã cán đích doanh thu “khủng” là hơn 42 tỷ đồng (khoảng 2 triệu USD) với 624.398 ngàn khán giả đến rạp. Đây thực sự là con số đáng mơ ước cho bất kỳ tác phẩm điện ảnh nào trong thời kỳ hiện nay. Để mai tính 2 là phần tiếp theo của Để mai tính ra mắt năm 2010 - một bộ phim hài hước, lãng mạn, rất thành công về mặt doanh thu. Ngay vào thời điểm đó, đạo diễn Charlie Nguyễn đã chia sẻ, “nếu phần 1 thành công về mặt doanh thu, khả năng phim sẽ có phần 2, phần 3…”. Mặc dù đánh giá về mặt doanh thu phòng vé, Để mai tính 2 đã vượt khá xa Để mai tính nhưng theo đánh giá của nhiều người, về chất lượng nghệ thuật, Để mai tính 2 chỉ là bộ phim ăn theo chứ không phải phần tiếp theo của Để mai tính. Trong thời lượng 90 phút của bộ phim, khán giả được chọc cười liên tục với nhiều thể loại khác nhau. Đôi chỗ bị đánh giá là quá lố như chi tiết nhân vật Hội được khuyên rằng, muốn từ bỏ người yêu của mình chỉ có cách là phải ngửi nách người đó.
Từ ngày ra rạp, Để mai tính 2 đã “châm ngòi” cho cuộc tranh luận chưa có hồi kết về hình ảnh người đồng tính. Có ý kiến cho rằng, hình ảnh người đồng tính méo mó, giả tạo qua nhân vật Hội và nhà sản xuất đã lợi dụng hình ảnh người chuyển giới để tạo tiếng cười phản cảm trên phim. Đạo diễn Charlie Nguyễn lên tiếng khẳng định rằng: “Đây là bộ phim hài, nhân vật bắt buộc phải rơi vào những tình huống mà hành động của họ tạo nên tiếng cười cho khán giả!
Đạo diễn Victor Vũ là cái tên “đảm bảo” cho thành công của nhiều bộ phim khi ra rạp. Sau thành công của Cô dâu đại chiến phát hành năm 2011, Victor Vũ đã tiếp tục thực hiện Cô dâu đại chiến 2 vào đầu năm 2014. Mặc dù đạt doanh thu khá cao nhưng phim vẫn bị chỉ trích về phần biên kịch và dàn dựng. Tình tiết gây cười ngô nghê và những lỗ hổng trong diễn biến phim khiến nhiều khán giả thất vọng. Ngay sau khi công chiếu, bộ phim nhận được nhiều ý kiến trái chiều. Đa số khán giả cho rằng, Cô dâu đại chiến 2 thua xa phần trước của nó. Kịch bản phim không thuyết phục người xem, tình huống phim thiếu sự duyên dáng, dí dỏm và linh hoạt. Cách xây dựng nhân vật nữ trong nhóm “quả phụ áo đen” nhạt nhẽo. Họ là những người phụ nữ mạnh mẽ, dám yêu, dám hận nhưng lại được khắc họa một cách mờ nhạt, thiếu logic. Cái kết của phim tạo bất ngờ nhưng lại rất khiên cưỡng.
Sau Cô dâu đại chiến 2, Victor Vũ tiếp tục ra mắt phần 2 của phim Scandal - Bí mật thảm đỏ mang tên Scandal - Hào quang trở lại. Nếu Scandal - Bí mật thảm đỏ được đánh giá cao về cách khai thác, thể hiện bức tranh showbiz đầy hào nhoáng phía sau ánh đèn sân khấu và giành được giải thưởng thì Scandal - Hào quang trở lại chưa thực sự tạo được sự bứt phá mạnh mẽ ở cùng đề tài. Thực chất Scandal 2 chẳng mấy liên quan đến Scandal 1 khi dàn diễn viên được thay đổi toàn bộ và chủ đề phim vẫn xoay quanh giấc mộng của những nữ diễn viên xinh đẹp. So với Cô dâu đại chiến 2 thì Scandal - Hào quang trở lại có phần chỉn chu và bớt nhàm chán hơn nhưng những lối mòn trong xây dựng nhân vật và giải quyết tình huống thì không mấy khác biệt.
Poster phim Để mai tính 2 – Bộ phim đang nhận được nhiều ý kiến trái chiều.
Không vượt qua được cái bóng của chính mình
Làm phim phần 2 là xu hướng chung của những bộ phim đạt doanh thu cao sau khi ra mắt. Tuy nhiên, ngay cả những phim “bom tấn” của kinh đô điện ảnh Hollywood như X-Men, Twilight, Resident Evil… cũng bị đánh giá là không vượt được qua phần 1 về chất lượng nghệ thuật dù doanh thu vẫn cao ngất ngưởng. Đạo diễn Charlie Nguyễn chia sẻ những khó khăn khi làm phim Để mai tính 2 rằng, “làm phần 2 sẽ áp lực hơn rất nhiều so với phần 1 vì khán giả đã xem phần 1 rồi, phim đã thành công rồi; phần hai phải làm sao thành công hơn hoặc ít ra cũng đạt được kết quả giống phần 1. Ngay như Hollywood cũng có nhiều phim phần 2 thất bại thê thảm. Chúng tôi thật sự cũng rất hồi hộp khi làm phần 2 cho phim Để mai tính”.
Có thể thấy rằng, thuận lợi của làm phim phần tiếp theo là đã có “nền tảng” và sức hút từ phim phần 1. Chỉ cần nghe đến tên phim, đạo diễn phim là khán giả đã có thể liên tưởng đến phim ở phần trước và mua vé xem phim vì sự yêu thích. Do đã có tiền đề thuận lợi ở “đứa con đầu”, đạo diễn phim chỉ cần xây dựng, đào sâu, mở rộng những tình tiết đã tạo được ấn tượng ở phần trước. Chính vì vậy, phần tiếp theo của phim không cần quảng cáo rầm rộ cũng có thể gây được sự chú ý. Xu hướng làm phim phần 2 ở Việt Nam chưa trở thành trào lưu mạnh mẽ và rõ ràng. Điểm chung của những bộ phim này là đều có phần trước thành công về mặt
doanh thu và nhà sản xuất kể câu chuyện tiếp nối, đan xen giữa nhân vật cũ và mới trong phần 2 của phim. Phim nhiều phần ở Việt Nam mới chỉ theo kiểu “anh em”, tức là phim trước và phim sau “liên quan” đến nhau vì có chung đạo diễn, cốt truyện na ná như nhau nhưng chưa thực sự là câu chuyện tiếp nối được phát triển từ phần trước. Phần lớn những bộ phim phần 2 bị đánh giá là “xuống dốc” so với phần trước. Nếu xét về mặt doanh thu và lượng khán giả tò mò, hiếu kỳ đến rạp thì phim phần hai đã thắng lợi lớn. Tuy nhiên, nghệ thuật và những giá trị của nó đôi khi không được và không nên “đo” bằng doanh thu khi ra rạp…
Phạm Mạnh Tường
