Lỗ hổng chênh lệch thuế xăng dầu vừa qua đã khiến doanh nghiệp (DN) được hưởng lợi hàng ngàn tỷ đồng và người tiêu dùng cảm thấy như bị móc túi. Bộ Tài chính cũng đã công bố giải pháp khắc phục lỗ hổng này, nhưng người tiêu dùng vẫn băn khoăn, làm thế nào họ được hoàn trả hàng ngàn tỷ đồng này. Theo tính toán, mỗi năm Việt Nam tiêu thụ bình quân khoảng 438 triệu lít dầu diesel từ ASEAN. Như vậy, người dân đã phải trả thêm trên 260 tỷ đồng cho các công ty xăng dầu, dù đáng lẽ họ không phải mất vì thuế nhập khẩu có khi chỉ 0%.
Thông tin từ Bộ Tài chính cho biết, trong năm ngoái, tổng số thu thuế nhập khẩu xăng dầu đạt khoảng 35.000 tỷ đồng, nhưng đã phải hoàn thuế nhập khẩu xăng dầu khoảng 3.500 tỷ đồng, chủ yếu hoàn cho mặt hàng dầu có xuất xứ từ ASEAN do được hưởng thuế ưu đãi. Theo các chuyên gia kinh tế, DN đã phát hiện ra độ vênh này và tạo ra khoản thu giữa việc khai báo để tính giá cơ sở theo mức thuế cao để nhận được mức tổng giá thành cao nhưng khi nộp thuế lại tính theo mức thuế của nguồn xăng dầu nhập thấp nhất bằng 0.
Trước bức xúc của dư luận về chênh lệch thuế giữa đầu ra với đầu vào khiến DN xăng dầu hưởng lợi còn người mua xăng chịu thiệt, mới đây, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 48/2016 về việc sửa đổi biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đối với xăng dầu. Theo đó, từ ngày 18/3, thuế nhập khẩu xăng khoáng và xăng sinh học vẫn giữ nguyên ở mức 20%; dầu diesel giảm từ 10% xuống 7% và dầu hỏa giảm từ 13% xuống 7%. Sự điều chỉnh là cần thiết, nhưng người dân quan tâm đến việc số tiền hơn 3 ngàn tỷ mà các DN đã trục lợi từ xăng dầu sẽ được giải quyết thế nào? Các chuyên gia kinh tế cho rằng, việc cần giải quyết ngay là Bộ Tài chính nhanh chóng truy thu số tiền chênh lệch thuế đang nằm ở DN để trả lại cho người tiêu dùng thông qua quỹ bình ổn giá.
Việc để xảy ra chênh lệch thuế nhập khẩu xăng dầu suốt một năm qua đã giúp DN được hưởng lợi, đẩy phần thiệt cho người mua. Điều đó cho thấy trách nhiệm quản lý nhà nước của các bộ liên quan chưa tốt. Trong lúc này, thay vì các đơn vị đổ trách nhiệm cho nhau thì nên ngồi lại tính toán, đưa ra biện pháp để đem lại sự hài hòa quyền lợi cho các bên trong vấn đề giá xăng dầu. Nhiều ý kiến khác cũng cho rằng nên lấy giá chênh lệch thuế mà DN xăng dầu đã được hưởng để bù giá xăng và không được tăng giá xăng cho đến khi lấy lại hết số tiền chênh lệch này.
Đến khi nào hết số tiền này mới tính đến việc bù giá từ quỹ bình ổn xăng dầu. Bởi suy cho cùng, tiền từ chênh lệch thuế mà các công ty xăng dầu hưởng lợi cũng như quỹ bình ổn cũng là tiền của người tiêu dùng ứng trước. Trong khi các cơ quan quản lý đang đùn đẩy trách nhiệm cho nhau trong việc để DN xăng dầu hưởng lợi 3.500 tỷ đồng từ tiền thu thuế xăng dầu thì người tiêu dùng vẫn đang là người chịu thiệt và từ đây cho thấy một lỗ hổng trong quản lý nếu như chúng ta không có những biện pháp kịp thời thì nó sẽ không chỉ xảy ra với mặt hàng xăng dầu mà sẽ với rất nhiều mặt hàng khác khi chúng ta tham gia hội nhập kinh tế quốc tế ngày một sâu rộng hơn.