Đây được coi là công cụ để ngăn chặn các thực phẩm kém chất lượng lọt ra thị trường.
Yêu cầu gì để đạt GMP trong sản xuất TPCN/thực phẩm bảo vệ sức khỏe?
Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm Nguyễn Thanh Phong cho biết, Việt Nam có lợi thế phát triển TPCN dựa trên nền Y học cổ truyền phát triển. Hơn 20 năm phát triển, hiện Việt Nam có khoảng 20.000 sản phẩm TPCN, trên 70% sản phẩm được sản xuất trong nước. Để quản lý lĩnh vực này, chúng ta đã có Luật An toàn thực phẩm và nhiều văn bản dưới luật quy định về vấn đề này. Đặc biệt, phải kể đến Nghị định 15/2018 hướng dẫn thi hành Luật An toàn thực phẩm, trong đó có 1 nội dung quy định về việc từ ngày 1/7/2019, tất cả các cơ sở sản xuất sản phẩm bảo vệ sức khỏe phải đạt tiêu chuẩn GMP.
Áp dụng tiểu chuẩn GMP trong thực phẩm mang lại nhiều lợi ích cho người tiêu dùng.
Theo Cục trưởng Nguyễn Thanh Phong, trước đây, chúng ta chưa có quy định riêng về tiêu chuẩn sản xuất đối với các cơ sở sản xuất TPCN, thực phẩm bảo vệ sức khỏe mà vẫn quy định điều kiện sản xuất chung với tất cả các cơ sở sản xuất thực phẩm nói chung. Thực tế qua kiểm tra, rất nhiều doanh nghiệp (DN) hiện đã đạt được tiêu chuẩn GMP nhưng cũng còn rất nhiều DN chưa đạt tiêu chuẩn này.
Nếu kéo dài tình trạng như vậy, sẽ gây mất bình đẳng trong sản xuất kinh doanh và nhất là ảnh hưởng đến quyền lợi của người tiêu dùng. Bởi trong khi những cơ sở muốn đạt GMP phải đầu tư rất lớn thì nhiều cơ sở chỉ cần thuê một căn hộ, một nhà xưởng lụp xụp, trang bị một vài thiết bị đóng gói... là đã sản xuất TPCN/thực phẩm bảo vệ sức khỏe và đưa sản phẩm ra thị trường, người tiêu dùng không biết đâu mà lần.
Tuy nhiên, nếu chúng ta áp dụng đúng theo các tiêu chuẩn GMP thì ước tính số lượng cơ sở đủ điều kiện chỉ vào khoảng trên dưới 300 cơ sở trên tổng số khoảng 4.000 cơ sở trong cả nước. Với những cơ sở này, theo lộ trình thực hiện GMP đã được đề ra, nếu sau 1/7/2019 mà vẫn không đạt tiêu chuẩn GMP, không được cấp chứng nhận GMP thì sẽ không được phép tiếp tục sản xuất.
Yêu cầu để được đạt chứng chỉ GMP đối với sản xuất TPCN/thực phẩm bảo vệ sức khỏe không khác gì GMP đối với cơ sở sản xuất thuốc. Điều đầu tiên là cơ sở vật chất, từ nhà xưởng, hệ thống thông khí đến hệ thống bảo vệ phải cách biệt với môi trường ô nhiễm...
Thứ hai là yếu tố về con người, trong đó người chủ DN hoặc cán bộ phụ trách sản xuất của cơ sở sản xuất TPCN/thực phẩm bảo vệ sức khỏe đạt GMP tối thiểu phải có bằng đại học trong lĩnh vực chuyên ngành mà cơ sở sản xuất (khắc phục tình trạng hiện nay, nhiều chủ cơ sở sản xuất TPCN không có kiến thức về y, dược, dinh dưỡng).
Điểm nữa là quy định về hệ thống hồ sơ, sổ sách rất chặt chẽ, nhất là kiểm soát chặt nguyên liệu đầu vào. Cùng đó, hệ thống kiểm nghiệm cũng phải đạt yêu cầu...
Không lo thiếu TPCN/thực phẩm bảo vệ sức khỏe, chỉ lo thiếu các sản phẩm tốt
Trước đề xuất của một số DN về việc kéo dài lộ trình thực hiện GMP trong các DN sản xuất các sản phẩm bảo vệ sức khỏe, Cục trưởng Nguyễn Thanh Phong cho hay, hiện Chính phủ chưa có quy định kéo dài thời gian thực hiện tinh thần của Nghị định số 15.
Đại diện Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế cũng cho biết, hiện nay, có nhiều DN chưa đạt tiêu chuẩn GMP trong sản xuất TPCN/thực phẩm bảo vệ sức khỏe nhưng cũng có nhiều DN đã đạt được tiêu chuẩn này. Bên cạnh đó, cũng có rất nhiều DN đang làm thủ tục đề nghị Bộ Y tế và cơ quan chức năng xem xét cấp Giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn GMP.
Căn cứ vào các quy định, Bộ Y tế sẽ xem xét, thẩm định và tiến hành cấp Giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn GMP cho các doanh nghiệp, công ty. Cụ thể: Bộ Y tế đã cấp Giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn GMP cho 10 DN, các doanh nghiệp khác Bộ đang xem xét và phối hợp với các cơ quan chức năng địa phương hoàn tất thủ cấp. Theo dự kiến, sẽ có khoảng 200 DN đủ tiêu chuẩn được cấp Giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn GMP để đảm bảo nhu cầu sản xuất TPCN cho thị trường.
“Chúng ta không lo thiếu TPCN/thực phẩm bảo vệ sức khỏe, chỉ lo thiếu các sản phẩm TPCN/ thực phẩm bảo vệ sức khỏe tốt. Nếu không thực hiện nghiêm túc các quy định pháp luật trong lĩnh vực này sẽ không tạo nên sự bình đẳng trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh TPCN/thực phẩm bảo vệ sức khỏe cũng như khó kiểm soát chất lượng các sản phẩm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của người tiêu dùng. Chính vì thế, chúng tôi sẽ kiên quyết áp dụng lộ trình thực hiện tiêu chuẩn GMP trong sản xuất TPCN/thực phẩm bảo vệ sức khỏe”, ông Nguyễn Thanh Phong nói.