Liên quan đến vụ án này, Cơ quan CSĐT Công an quận Long Biên đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và thực hiện lệnh bắt tạm giam đối với Nguyễn Đức Thắng (29 tuổi, trú tại huyện Ứng Hòa, Hà Nội) về hành vi “mua bán, chiếm đoạt mô hoặc bộ phận cơ thể người”.
Môi giới thành công 15 ca ghép thận
Sau khi đường dây mua bán mô hoặc bộ phận cơ thể người do Dương Văn Lộc (31 tuổi, trú tại Tân Liên, Vĩnh Bảo, Hải Phòng) cùng đồng bọn thực hiện được khám phá thành công, Công an quận Long Biên đã chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ tập trung quản lý tốt địa bàn; tiếp tục thu thập thông tin từ các đối tượng bị bắt giữ, đấu tranh mạnh với các đối tượng mua bán bộ phận cơ thể người... Giữa tháng 11/2018, bằng các biện pháp nghiệp vụ, Đội Cảnh sát hình sự Công an quận Long Biên và Công an phường Ngọc Lâm phát hiện những dấu hiệu bất thường tại ngôi nhà trọ nằm sâu trong ngõ 66 phố Ngọc Lâm. Cũng như đặc điểm của vụ mua bán mô hoặc bộ phận cơ thể người được khám phá trước đó, trong phòng trọ này có rất đông người. Các trường hợp lưu trú có tuổi đời rất trẻ, đa phần trong số họ ở tỉnh ngoài về đây sinh sống, họ không quan hệ họ hàng hoặc quen biết với nhau...
Đối tượng Nguyễn Đức Thắng tại cơ quan công an.
Qua theo dõi, những dấu hiệu bất thường về một đường dây mua bán thận đã dần được làm sáng tỏ. Những người này được một người đàn ông thuê nhà và nuôi ăn, ở tại đây. Một số ngày, họ theo đối tượng thuê nhà vào một số bệnh viện trên địa bàn Hà Nội. Quá trình theo dõi, các trinh sát xác định nam thanh niên này là Nguyễn Đức Thắng. Cùng với việc theo sát di biến động của các trường hợp đang lưu trú tại phòng trọ, một tổ công tác của Công an quận Long Biên đã tìm về Ứng Hòa, dựng nhân thân của đối tượng nghi vấn. Quá trình tìm hiểu xác định, trước đó, do làm ăn thua lỗ, Thắng đã từng phải bán đi một quả thận. Sau đó, anh ta lang thang ở Hà Nội, thường xuyên tiếp xúc với những bệnh nhân mắc bệnh về thận, đang điều trị tại một số bệnh viện lớn.
Từ chứng cứ thu thập được, ngày 4/12, Công an quận Long Biên bất ngờ kiểm tra nhà trọ số 63/66 Ngọc Lâm, phát hiện 8 người đang có mặt. Điều đáng chú ý, hầu hết những người này khai nhận họ thuê trọ ở đây để... chuẩn bị đi bán thận. Khám xét căn phòng, lực lượng công an thu giữ 1 khẩu súng bắn đạn bi, 200 viên đạn, 3 thanh đao. Lập tức, tất cả được mời về trụ sở Công an quận Long Biên để làm việc. Từ đây, manh mối đường dây môi giới mua bán nội tạng người đã được làm rõ, với vai trò cầm đầu của Nguyễn Đức Thắng. Tại cơ quan công an, bước đầu, Nguyễn Đức Thắng khai nhận đã môi giới thành công được khoảng 15 ca ghép thận. Đối tượng Nguyễn Đức Thắng cho biết, ngay từ lúc đi hiến thận Thắng đã biết mình vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, vì cuộc sống khó khăn vẫn phải làm để lấy tiền duy trì cuộc sống. Thắng cho biết, ngay sau khi hiến thận của mình, Thắng đã vận động vợ hiến thận để lấy tiền trang trải cuộc sống gia đình.
Trở thành “cò” mua bán thận vì đã từng hiến thận
Trung tá Ngô Văn Điển - Đội phó Đội Cảnh sát Hình sự, Công an quận Long Biên cho biết, quá trình đấu tranh, ban chuyên án xác định bản thân đối tượng Nguyễn Đức Thắng từng hiến 1 quả thận cho người cần ghép tại Trung tâm Ghép tạng Bệnh viện Việt Đức và được người ghép thận trả 250 triệu đồng. Sau đó, có nhiều bệnh nhân có nhu cầu ghép thận và người cần bán thận đã liên lạc đặt vấn đề nhờ Thắng “giúp đỡ”. Vì lợi nhuận, Thắng đã đứng ra làm dịch vụ môi giới trung gian giữa người muốn bán thận và người cần mua thận. Theo đó, khi gặp người có nhu cầu bán, Thắng sẽ hướng dẫn làm giấy tờ, thủ tục và đưa vào Bệnh viện Quân y 103 để khám tổng thể; nếu đủ điều kiện thì sẽ thống nhất giá bán thận dao động từ 200 - 230 triệu đồng. Sau đó, Thắng sẽ bàn thảo cùng người mua thận với giá dao động từ 260 - 310 triệu đồng. Số tiền chênh lệch, Thắng chiếm hưởng.
Các đối tượng giao dịch ở đây thường được hưởng từ 50 - 70 triệu/lần hiến. Những người hiến thận không hình dung được việc này là bất hợp pháp, vi phạm pháp luật. Người ta chỉ nghĩ đơn giản gia đình cần có tiền trả nợ, trang trải cuộc sống thì liên lạc với người môi giới để hưởng số tiền từ 230 - 300 triệu về trang trải nợ nần và phục vụ các chi tiêu cá nhân.
Đến nay, cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an quận Long Biên đã có đủ căn cứ xác định vào tháng 06/2018, Thắng đã môi giới bán 01 quả thận của Lý Thị Kim Châu ở cần Thơ với giá 310 triệu đồng; tháng 7/2018, Thắng môi giới bán 1 quả thận của người tên Tường với giá 290 triệu đồng. Cuối tháng 10/2018, có 6 người liên lạc với Thắng để bán thận nên để tiện bề quản lý và chăm sóc, Thắng thuê căn nhà số 63/66 Ngọc Lâm nuôi ăn, ở trong thời gian chờ làm thủ tục mua bán thận.
Với những trường hợp có nhu cầu hiến tạng, Trung tá Ngô Văn Điển khuyến cáo, cần liên lạc với những nơi được cấp phép, người hiến và nhận phải hợp pháp: “Nếu gặp các đối tượng môi giới, các đối tượng này sẽ lợi dụng việc cho, nhận thận để mưu lợi cá nhân, bản thân người hiến mà đồng ý cũng là vi phạm pháp luật. Vì vậy, chúng tôi khuyến cáo người dân, kể cả người nhận và người hiến không nên qua các đối tượng môi giới, cò mồi”.
Hiện cơ quan Cảnh sát Điều tra, Công an quận Long Biên đang tiến hành điều tra mở rộng một số đối tượng “cò” môi giới bán thận có liên hệ với Nguyễn Đức Thắng.