Theo kế hoạch, trong 4 ngày thăm chính thức Vương quốc Anh, ông Tập Cận Bình sẽ đến chào và hội đàm với Nữ hoàng Elizabeth II và các thành viên Hoàng gia Anh. Ông Tập Cận Bình dự kiến sẽ có bài phát biểu trước Quốc hội Anh và kết thúc chuyến công du bằng chuyến thăm tới thành phố Manchester ở Tây Bắc nước Anh. Báo chí Anh và báo chí Trung Quốc đều đánh giá đây là chuyến thăm quan trọng trong quan hệ song phương trong bối cảnh các doanh nghiệp Anh tiếp tục đẩy mạnh đầu tư vào thị trường Trung Quốc và Trung Quốc đang cần Anh như một đối tác lớn tại châu Âu.
Ngoại trưởng Anh Philip Hammond đón tiếp ông Tập Cận Bình tại sân bay Heathrow.
Anh là đối tác thương mại lớn thứ hai của Trung Quốc trong EU. Theo thống kê, năm 2014, kim ngạch thương mại giữa Anh và Trung Quốc đã tăng 15,3% và đạt 80,87 tỷ USD.Ngay trong chuyến thăm Trung Quốc tháng trước, hai nước đã đạt được 53 thoả thuận hợp tác về năng lượng hạt nhân, đường sắt cao tốc và trao đổi tiền tệ. Cụ thể, Trung Quốc và Anh đã thông qua việc mở rộng hoán đổi đồng Nhân dân tệ (NDT) và đồng bảng Anh, tiến tới liên kết thị trường chứng khoán Thượng Hải và London. Dự kiến, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc sẽ phát hành trái phiếu ngắn hạn tại thị trường London. “Anh có thể trở thành đối tác tốt nhất của Trung Quốc ở phương Tây”, Bộ trưởng Tài chính Anh George Osborne nhấn mạnh như vậy. Ông Osborne cũng tuyên bố Trung Quốc có thể xây dựng và sở hữu một nhà máy điện hạt nhân ở Anh trong tương lai. Trung Quốc cũng là thị trường xuất khẩu lớn thứ 6 của Anh trong năm 2014. Trong năm 2013, Anh thu hút gần 12 tỷ USD đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) từ Trung Quốc, nhiều hơn FDI của Đức và Pháp cộng lại.Tờ International Bussines số ra hôm qua (20/10) cho rằng bất chấp nền kinh tế của Trung Quốc đang sụt giảm nhưng nước này vẫn là một điểm đến lý tưởng cho các doanh nhân người Anh”.
Đánh giá về quan hệ Anh-Trung Quốc, Thủ tướng Anh David Cameron cho rằng đây là một kỷ nguyên “vàng” trong quan hệ song phương. Trả lời phỏng vấn truyền hình Trung Quốc, nhà lãnh đạo Anh nhận định chuyến thăm đánh dấu một “thời điểm quan trọng”. Dự kiến trong chuyến thăm này, Trung Quốc và Anh sẽ ký thỏa thuận xây dựng nhà máy điện hạt nhân tại hạt Somerset (miền Tây Nam nước Anh) trị giá khoảng 26 tỷ USD. Giới phân tích cho rằng sự có mặt của Trung Quốc trong dự án trên có thể dẫn tới việc Bắc Kinh phát triển và sở hữu một nhà máy hạt nhân ở Anh trong tương lai.
Ông Tập Cận Bình cũng không dấu diếm tham vọng cho biết trong 10 năm tới, đầu tư của Trung Quốc vào các nước sẽ không ngừng gia tăng với tổng số tiền lên tới 1.250 tỷ USD. Do đó, trong chuyến thăm Anh kéo dài 4 ngày, Trung Quốc sẽ thảo luận thêm nhiều hợp đồng kinh tế với Anh.
Ông Tập Cận Bình hội đàm với ngoại trưởng Anh ngay khi vừa tới sân bay Heathrow.
Ông Tập Cận Bình sẽ đến gặp và hội đàm với Hoàng gia Anh
Tuy nhiên, chuyến thăm Anh đầu tiên của một nhà lãnh đạo Trung Quốc cũng không chỉ có chuyện trải thảm hoa hồng. Thủ tướng Anh cho biết ông cũng sẽ không né tránh những vấn dề gai góc giữa Anh và Trung Quốc như vấn đề trợ cấp thép Trung Quốc, nhân quyền và tình trạng các hacker Trung Quốc tiến hành tấn công mạng vào Anh.Việc Mỹ, một đồng minh thân thiết của Anh ngày càng có những quan điểm trái ngược với Trung quốc trong các vấn đề quốc tế, được cho là sẽ có ảnh hưởng không nhỏ tới lập trường của Anh với Trung Quốc. Anh dù là nước “ít lên tiếng chỉ trích Trung Quốc nhất” trong việc Trung Quốc hiện thực hoá tham vọng thôn tính Biển Đông và đã tham gia sáng kiến ngân hàng AIDB do Trung quốc khởi xướng, nhưng Anh cũng là nước có lập trường khá cứng rắn trong các vấn đề về nhân quyền và tự do tôn giáo. Cách đây 2 năm, việc Thủ tướng Cameroon tiếp Đại La Lạt ma cũng đã khiến Trung Quốc tức giận. Báo chí Trung Quốc đã không tiếc lời chỉ trích Anh là “một triều đại cổ lỗ”. Vì thế, dù kinh tế được cho là điểm nhấn trong chuyến công du Anh 4 ngày của ông Tập Cận Bình, nhưng cả Anh và Trung Quốc vẫn phải né tránh “những khoảnh khắc tế nhị”mà hai bên không muốn nói tới .
Nhật Quang