Viện Kiểm sát cho rằng ông Thăng phải chịu trách nhiệm chính
Theo đại diện VKS, hậu quả thiệt hại 800 tỷ đồng cho PVN và các cổ đông liên quan là do các hành vi vi phạm pháp luật của bị cáo Đinh La Thăng, nguyên Chủ tịch HĐQT, Vũ Khánh Trường, Nguyễn Xuân Liêm, Nguyễn Xuân Thắng, Phan Đình Đức (thành viên HĐQT/HĐTV), Nguyễn Xuân Sơn - nguyên Phó Tổng giám đốc PVN, Ninh Văn Quỳnh - nguyên Kế toán trưởng, Trưởng ban Tài chính kế toán và Kiểm toán PVN trong giai đoạn 2008-2011 đã làm trái các quy định của Nhà nước trong lĩnh vực quản lý tài chính; lạm dụng chức vụ, quyền hạn để chiếm đoạt tiền của Nhà nước.
Bị cáo Đinh La Thăng với chức trách Chủ tịch HĐQT PVN đã có hành vi ký Thỏa thuận hợp tác số 6934 ngày 18/9/2008 tham gia góp vốn với Hà Văn Thắm, Chủ tịch HĐQT Oceanbank, nhưng không thông qua HĐQT; quyết định việc góp vốn khi biết rõ năng lực yếu kém của Oceanbank, ký ban hành nghị quyết thực hiện các lần góp vốn, bổ sung vốn góp khi chưa được sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ; không thực hiện theo yêu cầu của Bộ Tài chính để đảm bảo các điều kiện về góp vốn. Bị cáo Đinh La Thăng biết rõ hiện trạng của Oceabank là yếu kém, biết rõ yêu cầu của Bộ Tài chính nhưng cố ý không thực hiện và vẫn quyết định góp vốn 800 tỷ đồng vào Oceanbank.
Bị cáo Đinh La Thăng tại phiên xử ngày 22/3.
Đến thời điểm ngày 1/1/2011, Luật Tổ chức tín dụng đã có hiệu lực, quy định: “Một cổ đông là tổ chức không được sở hữu vượt quá 15% vốn điều lệ của một tổ chức tín dụng...”, với vai trò Chủ tịch HĐTV, bị cáo Thăng không thực hiện việc thoái vốn của PVN tại Oceanbank để đảm bảo tỷ lệ sở hữu vốn điều lệ là không vượt quá 15% mà tiếp tục ký quyết định giao cho bà Vũ Thị Thanh Hương là người đại diện 20% vốn góp của PVN tại Oceanbank, trái quy định tại Khoản 2, Điều 55, Luật Tổ chức tín dụng 2010. Việc làm này tạo điều kiện cho các bị cáo Nguyễn Xuân Thắng, Nguyễn Thanh Liêm, Vũ Khánh Trường, Nguyễn Xuân Sơn, Ninh Văn Quỳnh tiếp tục thực hiện việc góp vốn trái pháp luật 100 tỷ đồng (đợt 3) vào Oceanbank.
Hành vi của bị cáo Đinh La Thăng đã dẫn đến hậu quả PVN mất 800 tỷ đồng. Bị cáo Đinh La Thăng là người quyết định chủ trương, chỉ đạo việc thực hiện và với tư cách là người đứng đầu PVN có trách nhiệm bảo toàn vốn của PVN, bị cáo phải chịu trách nhiệm chính về số tiền thiệt hại 800 tỷ đồng PVN góp vốn vào Oceanbank.
Sau khi đại diện VKS đọc bản luận tội, đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Đinh La Thăng từ 18-19 năm tù, cựu Chủ tịch HĐTV PVN được chủ tọa cho phép tự bào chữa.
Hành vi của các bị cáo đủ yếu tố cấu thành tội
Đối với các bị cáo còn lại, theo đại diện VKS, bị cáo Ninh Văn Quỳnh, nguyên Kế toán trưởng, Trưởng ban Tài chính kế toán và Kiểm toán PVN, trong 3 lần HĐQT/HĐTV PVN ban hành chủ trương góp vốn, bổ sung vốn góp mua cổ phần của Oceanbank giai đoạn từ năm 2008-2011, Ninh Văn Quỳnh đã trực tiếp chỉ đạo Ban Tài chính kế toán, làm các thủ tục, tham mưu, đề xuất trình văn bản liên quan đến 3 lần góp vốn để Ban Tổng giám đốc PVN và HĐQT/HĐTV ký.
Hành vi của bị cáo Quỳnh đã đồng phạm, giúp sức với vai trò là người thực hành tích cực cho các hành vi sai phạm của bị cáo Đinh La Thăng. Vì vậy, Ninh Văn Quỳnh phải chịu trách nhiệm về toàn bộ hậu quả, gây thiệt hại cho PVN là 800 tỷ đồng. Trong khoảng thời gian từ tháng 3/2009 đến tháng 12/2013, Ninh Văn Quỳnh với vai trò Kế toán trưởng, kiêm Trưởng ban Tài chính kế toán và Kiểm toán PVN đã lạm dụng chức vụ, quyền hạn của mình để nhận và chiếm đoạt số tiền 20 tỷ đồng là tiền chi lãi ngoài hợp đồng tiền gửi của PVN tại Oceanbank từ Nguyễn Xuân Sơn.
VKS cũng nhận định, hành vi của bị cáo Vũ Khánh Trường, nguyên HĐQT/HĐTV PVN, đã giúp sức cho các bị cáo khác trong vụ án gây thiệt hại cho PVN 400 tỷ đồng; hành vi làm trái của Nguyễn Xuân Sơn đã đồng phạm giúp sức cùng các bị cáo khác trong vụ án gây thiệt hại cho PVN 100 tỷ đồng. Các bị cáo Nguyễn Thanh Liêm, Nguyễn Xuân Thắng, Phan Đình Đức (nguyên thành viên HĐTV PVN), đã có hành vi làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế, đồng phạm giúp sức cho các bị cáo khác trong vụ án, gây thiệt hại cho PVN là 100 tỷ đồng. Đại diện VKS khẳng định, hành vi nêu trên của bị cáo Đinh La Thăng và các bị cáo khác đã đủ yếu tố cấu thành tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” theo quy định tại Khoản 3, Điều 165, Bộ luật Hình sự năm 1999.
Từ những nhận định trên, đại diện VKS đã đề nghị HĐXX tòa sơ thẩm tuyên phạt bị cáo Đinh La Thăng từ 18-19 năm tù. Bị cáo Ninh Văn Quỳnh bị đề nghị tuyên phạt 7-8 năm tù về tội “Cố ý làm trái...”, từ 17-18 năm tù về tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản”; tổng hình phạt buộc bị cáo Quỳnh phải chấp hành hình phạt từ 24-26 năm tù. Bị cáo Vũ Khánh Trường bị đề nghị từ 7-8 năm tù; Nguyễn Xuân Sơn: 30-36 tháng; Nguyễn Xuân Thắng: 24-30 tháng; Nguyễn Thanh Liêm và Phan Đình Đức cùng bị đề nghị tuyên phạt 24-30 tháng tù nhưng cho hưởng án treo.