Địa danh Pù Luông là khu bảo tồn thiên nhiên thuộc 2 huyện Bá Thước và Quan Hóa, cách TP. Thanh Hóa khoảng 130km về phía Tây Bắc, cách Hà Nội khoảng 150km đi theo đường Hồ Chí Minh. Đường đến Pù Luông hiện nay khá tốt. Riêng quốc lộ 15 C xuyên qua khu bảo tồn cũng đã được đầu tư đưa du khách đến tận các bản làng nguyên sơ của đồng bào các dân tộc nơi đây.
Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông được thành lập cách đây 20 năm, với diện tích gần 18.000ha, là khu bảo tồn sinh thái lớn nhất Bắc Trung Bộ. Pù Luông là tên gọi của đồng bào dân tộc Thái có nghĩa là đỉnh núi cao nhất trong vùng. Nó được đánh giá là khu bảo tồn thiên nhiên có giá trị về khoa học, kinh tế xã hội và du lịch sinh thái. Cùng với Pù Hu, rừng ở khu vực Pù Luông đóng vai trò quan trọng trong việc phòng hộ đầu nguồn Sông Mã ở tỉnh Thanh Hóa. Đỉnh Pù Luông cao trên 1.700m thách thức “máu” phượt của các bạn trẻ ưa mạo hiểm. Nơi đây từng là nơi thực dân Pháp xây dựng đường bay để tháo chạy và cất giấu nhiều câu chuyện lịch sử ít người biết. Khi đứng trên đỉnh Pù Luông cảm giác thật tuyệt vời, bạn có thể thu được trọn vẹn cảnh núi rừng hùng vĩ, những cánh đồng bát ngát, thung lũng ở dưới chân núi vào trong tầm mắt.
Nhà sàn sinh thái ở Pù Luông.
Rất nhiều người Việt Nam chưa biết đến khu nghỉ mát này, nhưng thật bất ngờ khi đến đây bạn sẽ thấy khá nhiều du khách nước ngoài. Các trang du lịch trên mạng đã quảng cáo khá tốt cho Pù Luông nên hiện nay nó khá đông khách. Những kỳ nghỉ lễ, nếu không đặt phòng trước sẽ khó kiếm được một chỗ nghỉ tốt ở đây, mặc dù dịch vụ của nó không hề rẻ. Đến Pù Luông là đến với những bản làng được bao quanh bởi ruộng bậc thang, những cánh rừng tre, luồng xanh rì xen lẫn dãy núi trập trùng, cùng con suối và dòng thác mát rượi. Hầu hết khu nghỉ dưỡng, homestay hay nhà của người dân nơi đây đều là nhà sàn và được xây cao trên triền núi, đồi cạnh sát bên các ruộng bậc thang nên có view xuống các ruộng bậc thang, những ngọn đồi và các khu nhà sàn thấp thoáng trong mây. Cách đây vài năm, những lùm xùm quanh việc cấp phép xây dựng cho một khu resort ở Pù Luông đã được nhiều tờ báo nhắc đến khi nhiều đại gia ở Hà Nội đang đổ về đây đầu tư và kinh doanh khá tốt nhờ nguồn khách ngày càng đông. Bây giờ, nơi đó là một điểm check in khá nổi tiếng với cảnh quan đẹp mê hồn nhờ địa thế đẹp bậc nhất ở Pù Luông và có bể bơi sử dụng nguồn nước tự nhiên từ trên núi.
Pù Luông là một điểm du lịch sinh thái lý tưởng cho du khách yêu thiên nhiên và muốn hòa mình vào thiên nhiên và văn hóa bản địa. Thế nên, nếu đi du lịch Pù Luông, bạn có thể lựa chọn hình thức nghỉ trọ tại nhà dân hay ở theo hình thức homestay ở bản Kho Mường, bản Kịt, bản Báng, bản Đôn... để có thêm nhiều trải nghiệm hơn. Nếu đi gia đình hoặc nhóm bạn ít người có thể ở trong các Bungalow có giá khoảng 1,5 - 2,5 triệu đồng/đêm. Vì là địa danh gắn với du lịch sinh thái nên các nhà sàn này thường không có tivi, điều hòa, hay tủ lạnh... Tuy nhiên, bạn hãy yên tâm vì ở đây rất sạch sẽ, thoáng mát, vẫn có những tiện nghi cơ bản như vệ sinh khép kín, tắm nóng lạnh, có wifi và một khi đến đây rồi thì bạn cũng chẳng cần những thứ được gọi là tivi, tủ lạnh, điều hòa đó nữa vì hãy đi ra ngoài để tận hưởng không khí trong lành với đại ngàn Pù Luông.
Khi đến Pù Luông, bạn đừng bỏ lỡ cơ hội hòa mình vào cuộc sống bản địa của dân tộc Thái, Mường. Sự niềm nở, thân thiện, hiếu khách của con người vùng cao sẽ khiến bạn cảm thấy thoải mái và gần gũi hơn. Bạn cũng sẽ có cơ hội được thưởng thức những điệu múa sạp, múa xòe, hát lượn và những món đặc sản ngon miệng ở đây. Việc ăn uống diễn ra ngay tại nơi lưu trú với thực đơn gồm nhiều món có chi phí hợp lý. Đặc sản vịt Cổ Lũng nổi tiếng sẽ làm cho thực khách sành ăn nhất cũng phải hài lòng. Giống vịt này được nuôi hàng đàn ở ven suối nên thịt khá ngọt và thơm.
Đêm ở Pù Luông có vẻ như ngắn lại vì hương men say nồng của hũ rượu cần đêm qua. Điệu múa xòe duyên dáng của em gái Thái đưa ta vào giấc ngủ nhà sàn. Tiếng róc rách của cọn nước bên đồi nghe như nhịp sóng không ngừng của núi rừng. Hãy thức dậy sớm khi ở Pù Luông để đón bình minh cùng với mây và ruộng bậc thang đẹp mê hồn. Hãy thả bộ nhẹ nhàng đi trên con đường ra đồng, đón làn mây bay ùa vào người, chạm tay vào từng cây lúa còn đọng giọt sương sớm... là những giây phút thảnh thơi hiếm có trong những ngày bình thường của bạn. Khi bạn cảm nhận những tia nắng ấm đầu tiên chạm vào người, ngắm nhìn cuộc sống bình dị của người dân nơi đây thấy Pù Luông như khác hẳn. Làn mây sớm và sương bay là tà dưới thung lũng rồi từ từ bốc lên cao, cùng sự phản chiếu của những hào quang đầu tiên bên suối khiến mọi thứ trở nên mờ ảo hơn. Cảnh núi non gắn kết với mây trời, thửa ruộng xanh xanh xen kẽ với mảng màu vàng rực rỡ, chiếc ghế ngồi cùng bàn tròn thơ mộng nằm cạnh bên khóm hoa tạo nên bức tranh phong cảnh hữu tình. Giữa khung cảnh núi non hòa vào trời mây, những con đường như hóa thành từng nấc thang bắc lên trời. Đến với Pù Luông, những bon chen, bừa bộn, khói bụi của cuộc sống đời thường không còn nữa, thay vào đó là không khí trong lành, mát mẻ, dễ chịu, tâm hồn bạn sẽ thực sự hòa vào thiên nhiên bình yên của đại ngàn.
Hãy theo dõi tình hình thời tiết và lên lịch để đi Pù Luông vào những ngày nắng đẹp, khô ráo, không nên đến Pù Luông vào những ngày có mưa vì đường sá sẽ rất lầy lội, khó di chuyển. Khi du lịch Pù Luông, để tiện cho việc di chuyển tham quan Pù Luông, bạn nên chọn những loại giày thể thao, đế bằng, thấm hút tốt. Về trang phục, bạn hãy chọn cho mình những loại quần áo mang phong cách thể thao thích hợp cho đi miền núi rừng, thoải mái, gọn gàng, thấm hút tốt. Pù Luông về đêm có thể hơi lạnh và ở đây cũng có muỗi. Bạn hãy luôn mang theo người các loại thuốc như thuốc chống say xe, đau đầu, cảm sốt; kem chống nắng và thuốc chống côn trùng. Các điểm tham quan ở đây cách khá xa nhau nên khi đi tham quan cần căn giờ để trở về chỗ nghỉ sớm kẻo trời tối. Và đêm đến, hãy cùng uống rượu cần, ăn thịt nướng với xôi ngũ sắc và các loại lá rừng để cảm nhận đến tận cùng vẻ đẹp hoang dã của Pù Luông.