“Chưa từng có nơi đâu mà đội ngũ y bác sĩ lại tâm huyết như ở Việt Nam. Trình độ chuyên môn của họ rất tốt. Các bác sĩ Việt Nam rất khéo léo, học hỏi rất nhanh. Ðiều mà tôi ấn tượng nhất khi đến Việt Nam chính là đội ngũ y bác sĩ nơi đây”. Ðó là nhận xét của GS. Heung Jae Lee, một giáo sư đầu ngành về tim mạch của Hàn Quốc đã thành lập dự án “Từ trái tim đến trái tim” để phẫu thuật cho bệnh nhi tim bẩm sinh tại Việt Nam.
Đó còn là nhận định chung của rất nhiều bác sĩ và các chuyên gia y tế nước ngoài đã từng làm việc trong các dự án đào tạo và chuyển giao công nghệ cũng như hỗ trợ Việt Nam. “Lương y như từ mẫu” và trái tim hướng về người bệnh đã trở thành truyền thống của người Việt Nam. Mở đầu cuốn sách Chân trần chí thép (Bare feet, iron will), tác giả James G. Zumwalt, một nhà văn, một cựu chiến binh Mỹ đã viết về tình cảm quân dân y của người Việt Nam. Ông cho biết, chương mở đầu để viết về bác sĩ quân y vì đó là điều ông thực sự ấn tượng nhất và nó thể hiện rõ rệt nhất ý chí và tinh thần của người Việt Nam. Nếu so về điều kiện y tế thời đó, có thể nói điều kiện y tế của Việt Nam quá thiếu thốn, thua xa so với người Mỹ. Thế nhưng, dưới làn bom đạn, các bác sĩ Việt Nam vẫn có thể tiến hành mổ vết thương cho bệnh nhân thậm chí chẳng cần đến thuốc gây mê. Bác sĩ động viên bệnh nhân cố nén cơn đau. Họ ghì chặt bệnh nhân cho tới khi người bệnh bất tỉnh và cứu sống người bệnh. Khi thiếu máu thì các y bác sĩ là những người dùng dòng huyết quản của mình để hiến cho bệnh nhân, thậm chí họ sẵn sàng hy sinh cả tính mạng của mình để cứu đồng đội. Họ chẳng cần đến các dụng cụ cơ bản của y tế mà vẫn có thể chăm sóc đồng đội bằng cả tình thương. Cuốn Nhật ký Đặng Thùy Trâm tràn đầy tình cảm yêu thương trong sáng của một vị bác sĩ cũng đã được một người lính Mỹ nâng niu trân trọng vì “trong cuốn nhật ký có lửa”. Ông đã mang lại cuốn nhật ký của người bác sĩ trao trả lại cho gia đình với cả tấm lòng ngưỡng mộ. Sau nhiều năm, cuốn nhật ký mới đi nửa vòng trái đất để quay trở về nơi nó sinh ra.
Ngày hôm nay, rất nhiều bạn bè quốc tế đã bày tỏ niềm tự hào về ngành y tế Việt Nam. “Tôi rất tự hào về Bệnh viện Nhi TW. Khởi đầu mang tên bệnh viện Olof Palmer, nhà lãnh đạo Thụy Điển và sau đó là Viện Nhi Thụy Điển cho đến cái tên của ngày hôm nay. Ngày nay, bệnh viện đã trở thành một cơ sở khang trang, hiện đại. Từ chỗ được đội ngũ chuyên gia y tế Thụy Điển đào tạo và chia sẻ kinh nghiệm, giờ trình độ chuyên môn của đội ngũ bác sĩ Việt Nam đã ngang tầm quốc tế. Các bạn đã đạt được nhiều thành công và có uy tín trong lĩnh vực mổ nội soi trên thế giới. Giờ đây các bác sĩ Việt Nam còn chia sẻ kinh nghiệm và trình độ tay nghề của các bạn với đồng nghiệp nhiều nước. Tôi cảm thấy rất tự hào và vinh dự vì một bệnh viện dưới sự giúp đỡ của Chính phủ Thụy Điển đã trở nên lớn mạnh và phát triển”, ông Staffan Herrström, Đại sứ Thụy Điển tại Việt Nam xúc động chia sẻ. Trên nền đất của Viện Nhi Thụy Điển năm xưa, những công trình to đẹp và hiện đại nhất khu vực Đông Nam Á đang được xây dựng. Trong tương lai Bệnh viện Nhi TW sẽ trở thành một trong những bệnh viện hiện đại nhất ở khu vực.
TS. Ger Steenbergen - Cố vấn y tế cấp cao Hà Lan, ông Kazuhisa Matsuoka - Trưởng đại diện Trung tâm Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICE), cùng rất nhiều chuyên gia y tế khác đều đánh giá cao về tinh thần và tâm huyết của đội ngũ y bác sĩ Việt Nam. Họ đều cảm thấy rất hài lòng trước những kết quả đã đạt được của các dự án phát triển tại Việt Nam. Đó có thể là các dự án phòng chống HIV/AIDS, phòng chống lao, sốt rét. Đặc biệt những nỗ lực trong dập dịch cúm A/H1N1 trong những năm trước đã được nhiều chuyên gia y tế nước ngoài coi như một ví dụ toả sáng trong việc ứng phó trước dịch. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Việt Nam cũng như các cơ quan của Liên hợp quốc như UNDP, UNAIDS biểu dương nỗ lực của Việt Nam trong việc hoàn thành sớm các mục tiêu thiên niên kỷ về bà mẹ và trẻ em. Việt Nam còn là một quốc gia điển hình trong chương trình phát triển của Quỹ Dân số LHQ (UNFPA) trong suốt hơn 30 năm.
Ngành y tế Việt Nam hôm nay có quan hệ rộng mở và hữu nghị với tất cả các nước và các tổ chức quốc tế để cùng phát triển. Việt Nam đã gia nhập IHP (Đối tác y tế quốc tế và các sáng kiến liên quan). Ngành y tế vẫn là một lĩnh vực thu hút sự quan tâm hàng đầu của các đối tác phát triển trong đó có EU, Hoa Kỳ, Australia, WB, ADB cùng nhiều tổ chức phi chính phủ. Đội ngũ y bác sĩ qua quá trình trao đổi chuyên môn, được học tập ở nước bạn qua các chương trình học bổng đã không ngừng nâng cao tay nghề. Trình độ nghiên cứu chuyên môn của chúng ta cũng phát huy. Không chỉ không ngừng học hỏi các nước bạn, đội ngũ y tế của chúng ta còn chuyển giao kinh nghiệm và thế mạnh của mình cho nhiều nước bạn trên thế giới như các nước châu Phi, các nước ASEAN, Mông Cổ,... Chương trình bao phủ bảo hiểm y tế toàn dân đã được Liên hợp quốc và WHO đánh giá cao, trở thành mô hình để chia sẻ kinh nghiệm cho một số nước bạn châu Phi như Ethiopia, Tanzania và Uganda. Đội ngũ bác sĩ Việt Nam đã giành được tình cảm yêu mến từ nhiều đồng nghiệp trên thế giới. Các đối tác nước ngoài luôn muốn chia sẻ kinh nghiệm và chuyển giao công nghệ vì họ nhận thấy sự cầu thị và tâm huyết từ đội ngũ y tế Việt Nam. Ngoài ra, rất nhiều nước bạn cũng muốn tới Việt Nam để học hỏi vì theo học các bác sĩ Việt Nam có tay nghề rất tốt. Tới Việt Nam, họ có cơ hội được cọ xát thực tế để nâng cao tay nghề. Trong một khoá học diễn ra vào tháng 5/2011 ở Bệnh viện Phụ sản TW do đích thân PGS. TS. Nguyễn Viết Tiến, Thứ trưởng Bộ Y tế giảng dạy về kỹ thuật mổ nội soi sản phụ khoa, các học viên ASEAN đã rất cảm kích trước sự nhiệt tình của một nhà giáo, thầy thuốc tâm huyết với nghề. Có học viên còn khóc khi chia tay vì cảm động. Học viên nhận định, họ thu lượm được rất nhiều kinh nghiệm hữu ích qua các buổi thực hành và nhất là còn cảm nhận thấm thía tình thầy trò, tình cảm giữa các đồng nghiệp trong khối ASEAN. Các bạn từ các nước Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Lào và Singapore đều mong muốn được quay trở lại Việt Nam. Đối với họ, các khoá học tuy ngắn ngủi nhưng tình cảm đọng lại thật sâu đậm.
Với ước mơ xây dựng một ngành y tế công nghệ cao, các bác sĩ Việt Nam đã không ngừng học hỏi để nâng cao tay nghề. Thành quả đáng tự hào đạt được là Việt Nam đã lần đầu tiên thực hiện ca ghép tim ở người. Các kỹ thuật cao ứng dụng trong mổ nội soi cũng đã được quốc tế công nhận.
Từ ước mơ cứu sống các đồng nghiệp ngoài mặt trận của bác sĩ Đặng Thùy Trâm năm xưa, ngày hôm nay, trong bối cảnh Việt Nam ngày càng phát triển hiện đại và sâu rộng hơn với thế giới, ước mơ vươn tầm ra ngoài khu vực và thế giới đang được ấp ủ trong ngành y tế Việt Nam. Với việc liên kết chặt chẽ với đối tác quốc tế nhằm mục tiêu xây dựng ngành y tế công nghệ cao và nâng cao hiệu quả chất lượng của hệ thống y tế, chúng ta tin rằng, trong một tương lai không xa, ngành y tế sẽ ngày một vươn xa vì mục tiêu cao cả phục vụ sức khỏe nhân dân.
Bích Vân