Ngày 21/8, ông Nguyễn Văn Vũ, Phó Giám đốc Ban quản lý bảo tồn biển Cù Lao Chàm cho biết đã thả về biển con ốc tù và nặng hơn 2,6 kg, dài 44 cm do ngư dân Trần Văn Cử, trú thôn Bãi Ông, xã đảo Tân Hiệp, TP Hội An bắt được.
Theo ông Vũ, từ năm 2004 đến nay cơ quan này không ghi nhận ốc tù và ở vùng biển Cù Lao Chàm. Việc người dân phát hiện ốc tù và cho thấy kết quả bảo tồn biển Cù Lao Chàm thời gian qua.
Lực lượng chức năng thả ốc tù và về biển.
Trước đó, ngày 19/8, ông Trần Văn Cử đánh bắt hải sản bằng nghề lưới rê tại Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm bắt được con ốc tù và. Ông Cử cho biết đây là loài ốc quý hiếm vì được Ban quản lý khu bảo tồn tuyên tuyền bảo vệ. Ông đã ngay lập tức báo cáo với Ban Quản lý Khu Bảo tồn biển Cù Lao Chàm, phối hợp với các cơ quan chức năng thả con ốc về biển.
PGS.TS Vũ Thành Ca, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu biển và hải đảo, Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam cho biết, ốc tù và là một loài sinh vật rất quan trọng ở rạn san hô, giúp kiểm soát sao biển gai, một loài sinh vật có khả năng tàn phá san hô trên diện rộng.
Con ốc tù và dài khoảng 44cm.
Trước đây ốc tù và từng xuất hiện ở biển Cù Lao Chàm. Loài ốc này có đặc điểm to nên dễ bị phát hiện khi lặn xuống. Ốc được người dân bắt về làm món ăn hoặc bán, rồi sau đó họ không còn nhìn thấy.
Ốc tù và có tên khoa học là Charonia Tritonis, có tên khác gọi là ốc nữ hoàng hay ốc hoàng hậu. Mặt ngoài màu kem, có nhiều vân màu nâu đậm hoặc nâu nhạt. Nhiều đường xoắn ốc nổi rõ từ miệng đến đỉnh. Sống ở vùng dưới triều đáy mềm, ven các rạn san hô, có khi xuống sâu 20 - 30 m.
Ở Việt Nam, ốc tù và (Charonia) phân bố nhiều tại các vùng ven đảo như Lý Sơn (tỉnh Quảng Ngãi), Hòn Mun, Hòn Tre (tỉnh Khánh Hòa) và các vùng rạn san hô. Hiện nay ốc tù và đã được đưa vào danh sách các loài sinh thật quý hiếm cần được bảo tồn, bảo vệ theo Sách Đỏ Việt Nam.
Ốc tù và là loài ốc quý, có giá trị mỹ nghệ cao, số lượng tương đối ít. Ốc tù và hiện đang trong tình trạng bị khai thác triệt để, cạn kiệt nguồn lợi ở khắp nơi, kể cả những con non, mức độ đe dọa bậc V (loài có giá trị kinh tế có thể bị đe dọa tuyệt chủng).
Thức ăn chính của ốc tù và là sao biển gai (Acanthester planci), trong khi sao biển gai lại ăn san hô đe dọa đến đời sống các rạn san hô. Ốc tù và có ý nghĩa sinh học cực kỳ quan trọng trong việc bảo vệ rạn san hô.
PGS.TS Vũ Thành Ca, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu biển và hải đảo:
Ốc tù và di chuyển nhanh hơn sao biển gai khá nhiều và rất hiệu quả trong việc tiêu diệt sao biển gai. Sao biển gai rất nguy hiểm vì nó trùm lên san hô, đè dạ dày của chúng lên các nhánh san hô rồi tiết ra một loại enzyme tiêu hóa, làm thịt (polyp) san hô hóa lỏng để hút. Một con sao biển gai có thể giết chết san hô trong phạm vi cơ thể của nó trong 1 ngày. Sao biển gai rất khó diệt vì chỉ cần 1 mẩu của nó có thể phát triển thành một con sao biển gai hoàn chỉnh. Do vậy, muốn giết sao biển gai người ta phải bắt nó, mang lên đất liền để xử lý. Mỗi con sao biển gai có thể đẻ ra 50 triệu trứng 1 năm. Chỉ một phần nhỏ các trứng này có thể nở và phát triển thành sao biển gai có thể gây hại, nhưng chỉ như vậy cũng làm sao biển gai bùng phát nếu không có giải pháp bảo vệ sinh học, thí dụ bằng ốc tù và. Vậy bảo vệ ốc tù và và các loài sinh vật khác ở rạn san hô như ốc sừng, cua đá, cá bò (cũng ăn san hô) là giải pháp rẻ tiền và hiệu quả để bảo vệ các rạn san hô, giúp có các rạn san hô khỏe mạnh.
