Obama thúc ép Putin kiềm chế lực lượng ly khai

Tổng thống Obama đã hối thúc người đồng cấp Nga Vladimir Putin sử dụng ảnh hưởng của ông để buộc lực lượng ly khai ở Đông Ukraine phải dừng bước.

Cuộc điện đàm giữa hai nhà lãnh đạo diễn ra khi các nhà hoạt động thân Nga tiếp tục chiếm đóng các khu nhà ở các thị trấn miền đông.

Về phần mình, ông Putin phản đối lời buộc tội Nga đã can thiệp, lên tiếng cho rằng những bản báo cáo trên là không thể tin cậy được.

Các ngoại trưởng EU vào hôm 14/4 đã tuyên bố họ sẽ mở rộng danh sách những cái tên bị nhắm tới bởi các lệnh trừng phạt.

Một trạm cảnh sát ở thành phố Horlivka chỉ là một trong những toà nhà bị gây mưa bão bởi lực lượng biểu tình thân Nga.

Căng thẳng ngày càng gia tăng kể từ khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea, phần lãnh thổ trước đây thuộc về Ukraine, vào tháng trước.

Động thái này bị buộc tội là bất hợp pháp bởi Kiev và phương Tây, sau khi Tổng thống thân Moscow- Viktor Yanukovych bị ép thoái vị vào tháng 2 năm nay.

Nhà Trắng tuyên bố cuộc đối thoại thẳng thắn trực tiếp giữa hai tổng thống là do đề nghị từ phía Nga.

“Tổng thống Mỹ đã bày tỏ quan ngại u ám về sự ủng hộ của chính phủ Nga cho các hành động vũ trang, các lực lượng ly khai thân Nga đe doạ phá ngầm và lật đổ Chính phủ Ukraine” tuyên bố nêu rõ.

“Tổng thống nhấn mạnh rằng các lực lượng không thường xuyên trong nước cần phải hạ vũ khí, và hối thúc Tổng thống Putin sử dụng ảnh hưởng của ông lên lực lượng vũ trang này, các nhóm thân Nga để thuyết phục họ rời khỏi các toà nhà mà họ đã chiếm đóng.”

Tuyên bố trên cũng đe doạ nới rộng các lệnh trừng phạt đối với Moscow, cho biết “những cái giá Nga phải trả đã diễn ra sẽ tăng lên nếu các hành động còn tiếp diễn”.

Những chiếc xe tăng này đang lừng lững tiến vào cách Sloviansk 70km

Kremlin cho biết trong một tuyên bố rằng bất ổn gần đây ở đông nam Ukraine là kết quả của sự thiếu thiện chí và bất ổn của giới lãnh đạo Kiev tính đến lợi ích của Nga và dân số nói tiếng Nga. Tuyên bố này cũng cho hay Putin đã hối thúc ông Obama “sử dụng các nguồn lực sẵn có của phía Mỹ” để giúp ngăn chặn đổ máu.

Tuyên bố này cũng bác bỏ những lời buộc tội Nga can thiệp vào Ukraine, nói rằng những lời buộc tội dựa trên nguồn tin đáng nghi vấn.

Hàng ngàn lính Nga theo báo cáo đã được triển khai dọc biên giới Nga và Ukraine. Kiev lo ngại rằng bất kể sự đàn áp nào lên các nhóm thân Nga có thể châm ngòi cho một cuộc tấn công.

Quyền Tổng thống Ukraine Olexander Turchynov vào hôm 14.4 cho biết sẽ phát động “một chiến dịch chống khủng bố” chống lại các tay súng chiếm giữ các toà nhà chính phủ, nhưng thời hạn đã trôi qua mà không có hành động trên diện rộng nào từ phía Kiev.

Bản đồ chỉ rõ những thị trấn nơi các nhà hoạt động thân Nga đã chiếm đóng các toà nhà.

Phiến quân khẩn cầu Putin

Lực lượng nổi dậy thân Nga đã chiếm giữ các toà nhà trên khoảng 10 thị trấn và thành phố trên khắp các tỉnh miền đông đã tạo nên mảnh đất trung tâm của ngành công nghiệp nặng Ukraine.

Các nhóm nổi dậy đang yêu cầu trưng cầu ý dân về quyền tự trị lớn hơn hoặc lựa chọn để gia nhập Liên bang Nga.

Ông Turchynov gợi ý Kiev sẽ phải cởi mở hơn để chuyển từ nền cộng hoà sang một liên bang và trao quyền rộng hơn cho người nói tiếng Nga tại Ukraine. Nhưng ông không đề xuất bỏ phiếu toàn quốc cũng như phản đối các cuộc bỏ phiếu tại địa phương.

Ở Sloviansk, nơi các tay súng chiếm đóng trạm cảnh sát và các toà nhà chính phủ vào ngày 12/4, phiến quân kêu gọi Tổng thống Putin giúp đỡ.

Kremlin nói rằng Tổng thống Nga đang lắng nghe.

Người phát ngôn Kremlin- Dmitry Peskov cho biết: “Không may, có quá nhiều lời khẩn cầu từ các khu vực đông Ukraine được chuyển tới trực tiếp cho Tổng thống Putin để can thiệp dưới hình thức này hay hình thức khác”.

“Tổng thống đang dõi theo các diễn tiến ở đông Ukraine với lo ngại lớn”.

Một cuộc gặp 4 bên về cuộc khủng hoảng, bao gồm EU, Nga, Mỹ và Ukraine sẽ diễn ra tại Geneva vào ngày 17/4.

Bích Vân (theo BBC)