1. Tác dụng của tía tô với sức khỏe
Tía tô là loại rau thơm được trồng rất phổ biến, vừa có thể dùng làm rau gia vị, giúp món ăn thêm thơm ngon, dễ tiêu hóa, điều hòa tính vị của các món ăn, lại vừa có thể sử dụng làm vị thuốc nam hỗ trợ nhiều loại bệnh khác nhau.
Theo các nghiên cứu hiện đại, trong lá tía tô có chứa nhiều thành phần hóa học có tác dụng với sức khỏe như các tinh dầu bay hơi, acid phenolic và flavonoid, anthocyanins, olysaccharide, sterol, saponin và nhiều hợp chất khác. Nhờ đó, tía tô có nhiều tác dụng tốt với sức khỏe như có khả năng chống oxy hóa, chống viêm và điều chỉnh miễn dịch, kháng khuẩn, kháng nấm, bảo vệ gan, chống dị ứng, chống hen, ức chế sự phát triển của một số dòng tế bào ung thư, cải thiện tình trạng rối loạn chuyển hóa, chống trầm cảm, giảm lo âu…
Tía tô cũng đồng thời là vị thuốc được ghi chép trong nhiều thư tịch Đông y. Trong Đông y, lá tía tô được gọi là Tô diệp, có vị cay, tính ấm, đi vào các kinh phế, tỳ, can, có tác dụng tán hàn giải biểu, hành khí lý khí, khoan trung, an thai, hạ khí, tiêu đàm, giải độc của cua, cá…
Ngoài lá tía tô, cành, quả của cây này cũng đều là những vị thuốc quý, được sử dụng thường xuyên trong các bài thuốc cổ phương.
Cây và vị thuốc tía tô.
2. Tác dụng của đậu đen với sức khỏe
Đậu đen cũng là loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, có nhiều tác dụng tốt với sức khỏe. Trong hạt đậu đen có chứa nhiều protid, lipid, glucid, chứa nhiều loại muối khoáng như canxi, phốt pho, sắt, một số vitamin như vitamin B, vitamin PP, vitamin C và carten.
Ngoài ra đậu đen còn là thực phẩm chứa rất nhiều acid amin cần thiết cho cơ thể. Đậu đen có nhiều tác dụng với sức khỏe như giúp duy trì xương khỏe mạnh, hạ huyết áp, giảm cân, hỗ trợ điều trị đái tháo đường, ngăn ngừa các bệnh lý tim mạch, tốt cho hệ tiêu hóa…
Theo Đông y, đậu đen còn được gọi là Hắc đậu, có vị ngọt nhạt, tính bình, đi vào các kinh tỳ, thận, có tác dụng bổ can thận, kiện tỳ, bổ huyết, trừ phong, hoạt huyết, lợi thủy, thường được dùng trong điều trị các chứng thận hư dẫn đến lưng gối đau mỏi, ù tai, đi tiểu nhiều; tỳ hư, vận hóa kém dẫn đến đầy bụng, ăn kém, người mệt mỏi; các trường hợp phù nề, thủy thũng, mờ mắt, hoa mắt, da khô, tóc bạc sớm, mụn nhọt, lở ngứa, sau sinh thể trạng yếu…
3. Tác dụng của nước tía tô đậu đen
Nước tía tô đậu đen là sự kết hợp của hai vị thuốc dân gian, có rất nhiều tác dụng với sức khỏe. Theo khoa học hiện đại, sự kết hợp này sẽ tạo ra một loại nước uống rất giàu chất chống oxy hóa, có tác dụng giải độc gan, lợi tiểu, giúp giảm cholesterol, ổn định huyết áp, tăng sức đề kháng, kháng viêm, hỗ trợ tiêu hóa, giảm đầy hơi…
Theo Đông y nước tía tô đậu đen cũng có nhiều tác dụng như giải biểu tán hàn, bổ thận lợi thủy dưỡng huyết, hành khí hòa vị, giải độc, trừ phong…; có thể dùng uống ấm vào buổi sáng giúp tán hàn, kích thích tiêu hóa; uống mát vào buổi chiều giúp lợi tiểu, giải độc, làm đẹp da.
Nước tía tô đậu đen uống vào buổi sáng hoặc buổi chiều đều có tác dụng tốt với sức khỏe.
4. Cách làm nước tía tô đậu đen
Có nhiều phương pháp chế biến nước tía tô đậu đen, phương pháp dưới đây là phương pháp đơn giản, có hương vị thơm ngon, nhưng lại giúp chiết xuất tốt nhất các thành phần dinh dưỡng có trong dược liệu, đồng thời lại không làm mất đi các loại tinh dầu tốt cho sức khỏe nhưng dễ bay hơi của tía tô.
Nguyên liệu: Đậu đen 100g, lá tía tô 12-20g tươi hoặc 5g khô, nước, muối hạt, mật ong, đường phèn.
Cách thực hiện:
- Đậu đen rửa sạch, bỏ hạt lép, ngâm khoảng 2-3 giờ cho mềm; có thể rang sơ đậu đen đến khi có mùi thơm nhẹ, hạt hơi nứt vỏ.
- Tía tô rửa sạch, có thể xé hoặc cắt nhỏ.
- Cho đậu đen vào nồi cùng 1 lít nước, đun sôi rồi để nhỏ lửa đun khoảng 20-30 phút cho hạt đậu mềm, nước chuyển sang màu đen tím.
- Khi đậu gần nhừ, cho lá tía tô vào đun thêm khoảng 5 phút. Lưu ý không đun quá lâu để tinh dầu bay mất.
- Tắt bếp, lọc lấy nước, cho thêm một nhúm muối hạt vào khi nước còn nóng.
- Chờ khi nước nguội, có thể cho thêm một chút mật ong hoặc đường phèn theo khẩu vị.
- Có thể bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh, uống trong 1-2 ngày.
5. Một số lưu ý khi sử dụng nước tía tô đậu đen
Khi sử dụng nước tía tô đậu đen cần chú ý:
- Không nên uống quá nhiều, mỗi ngày chỉ nên uống 300 - 500ml là vừa phải.
- Không thay thế hoàn toàn nước lọc.
- Không nên uống nước tía tô đậu đen đặc khi bụng đói.
- Thận trọng khi dùng cho phụ nữ có thai và người huyết áp thấp do tía tô dùng nhiều có thể làm tăng co bóp tử cung nhẹ, đậu đen có thể gây hạ huyết áp nhẹ nếu uống nhiều.
- Không nên dùng cùng lúc với các loại thuốc khác do có thể ảnh hưởng đến sự hấp thu của thuốc.
- Người âm hư, nóng trong nên giảm lượng tía tô; người tỳ hư, đai ngoài phân lỏng, hay lạnh bụng nên giảm lượng đậu đen, rang kỹ đậu đen hoặc thêm một chút gừng.
