Bầu cử mùa COVID-19
Cuộc bầu cử 2020 diễn ra khi nước Mỹ đang ở trong hoàn cảnh rất đặc biệt, có lẽ chưa từng có. Đó là một cuộc khủng hoảng đa chiều, bắt nguồn từ dịch COVID-19. Đại dịch và đại phong tỏa gây ra khủng hoảng về y tế dẫn đến khủng hoảng kinh tế và xã hội. Ngoài ra, còn có những khủng hoảng vốn có trong lòng nước Mỹ, bao gồm vấn đề phân hóa chính trị và phân biệt chủng tộc.
Cử tri Mỹ trước bầu cử thường coi trọng vấn đề kinh tế. Ứng viên nào có thể mang lại lợi ích kinh tế, phúc lợi xã hội và công ăn việc làm sẽ có cơ hội lớn hơn. Nhưng đại dịch đã làm đảo lộn tất cả. Nhìn lại những cuộc thăm dò dư luận từ khi quá trình tranh cử bắt đầu từ nửa sau của 2019, rõ ràng các kết quả kinh tế cộng thêm những câu chuyện dân túy như nhập cư làm cho Mỹ vĩ đại trở lại, chính sách đối ngoại... dường như ông Trump chiếm ưu thế.
Nhưng từ khi có đại dịch, nhất là từ tháng 3, mọi thứ đảo chiều, dần nghiêng về Biden. Các cuộc thăm dò dư luận sau đó cho thấy ông Biden dẫn liên tục, khoảng cách dẫn khoảng 10 điểm (52% - 42%, 53% - 43%). Kể cả ở những bang mà cử tri Mỹ còn do dự, ông Biden cũng đang dẫn trước.
Trước “giờ G”, các kết quả thăm dò đều cho thấy một chiều hướng chung là thế trận đang nghiêng về cựu Phó Tổng thống Biden và ông Trump có thể phải rời khỏi Nhà Trắng. Thế nhưng, sẽ rất liều lĩnh khi dự đoán thắng - thua trong trận chung kết ngày 3/11 bởi ông Trump có thể “lật ngược thế cờ” bất cứ lúc nào, tương tự như những gì ông đã làm được cách đây 4 năm. Lợi ích kinh tế sát sườn hay ưu tiên chăm sóc y tế đang trở nên đặc biệt quan trọng giữa lúc dịch bệnh hoành hành, sự lựa chọn của cử tri Mỹ sẽ quyết định ai là Tổng thống tiếp theo của họ.
Ứng viên Joe Biden (trái) hay ứng viên Donald Trump là Tổng thống Mỹ 2020?
Cử tri bỏ phiếu sớm đông kỷ lục
Một điểm đáng chú ý của cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2020 là số cử tri đi bỏ phiếu sớm đông kỷ lục. Tính đến ngày 2/11, có hơn 90 triệu cử tri Mỹ đã hoàn thành nghĩa vụ công dân trước ngày bầu cử, cũng là mức cao kỷ lục trong hơn 1 thế kỷ qua.
Những cử tri Mỹ bỏ phiếu sớm đa phần là những người e ngại với đại dịch COVID-19. Năm nay, tỷ lệ người bỏ phiếu qua bưu điện cũng rất cao, gây ra nhiều khó khăn cho giới chức phụ trách bầu cử do chưa quen phải xử lý số lượng lớn phiếu bầu qua bưu điện...
Theo thông lệ, phần lớn các bang sẽ bắt đầu kiểm phiếu sớm nhất là từ buổi sáng ngày bầu cử hoặc đợi tới sau khi các điểm bỏ phiếu đóng cửa mới bắt đầu công việc này. Tuy nhiên, năm nay, do đại dịch COVID-19, một số bang đã thay đổi quy định, cho phép quy trình xử lý diễn ra sớm hơn để có thể xử lý khối lượng lớn các lá phiếu vắng mặt trong mùa bầu cử năm nay. Có 6 bang sẽ phải xác nhận kết quả bầu cử trong vòng 1 tuần kể từ ngày bầu cử, 26 bang và Washington D.C. có thời hạn chót là từ 10-30/11; 14 bang có thời hạn chót là tháng 12 và 4 bang không quy định về thời hạn chót trong luật của bang mình. Ngày cuối cùng để các bang giải quyết mọi tranh cãi liên quan đến kết quả bầu cử là ngày 8/12.
Không chỉ nước Mỹ mà cả thế giới đang hồi hộp dõi theo với sự quan tâm sâu sắc kết quả cuộc bầu cử Tổng thống năm 2020. Bởi việc ông Donald Trump sẽ trụ lại Nhà Trắng thêm 1 nhiệm kỳ hay ông Joe Biden trở lại đây với vai trò chủ nhân chứ không phải “phó tướng” dưới thời Tổng thống Barack Obama được cho rằng sẽ tác động lớn tới nhiều chính sách đối nội và đối ngoại của nước Mỹ trong 4 năm tới.