Trăn trở, sẻ chia cùng bệnh nhân ung thư vú
Trong các cơ sở y tế, điều dưỡng chính là bộ phận làm công tác phục vụ, chăm sóc; đảm bảo an toàn cho người bệnh, đứng sau bác sĩ. Chính vì vậy, nhiều người vẫn thường ví von, bệnh viện là một ngôi nhà, người bác sĩ, điều dưỡng đóng vai trò trụ cột trong ngôi nhà đó.
Tại Khoa Ngoại vú, Bệnh viện Ung bướu Nghệ An, các điều dưỡng ở đây luôn tâm niệm bệnh nhân chính là người thân yêu ruột thịt, vậy nên họ luôn tư duy làm thế nào để đạt hiệu quả cao nhất trong việc chăm sóc người bệnh.
Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, các điều dưỡng nhận thấy rằng, những bệnh nhân ung thư vào khoa thường có tâm lý bi quan, chán nản. Người bệnh luôn bị ám ảnh ung thư là đồng nghĩa với cái chết nên khi nhập viện họ khóc rất nhiều, thậm chí có người còn đòi tự tử.
Lúc này chính những người điều dưỡng là người đầu tiên đứng ra trấn an và động viện bệnh nhân: "Ung thư vú không dễ chết, thời gian sống có thể kéo rất dài nếu như người bệnh có niềm tin chiến thắng được bệnh tật. Nếu có tinh thần tốt thì sẽ ăn uống tốt, có sức đề kháng tốt và hiệu quả điều trị sẽ được nâng cao…".
BSCKII Vũ Đình Giáp – Trưởng khoa Ngoại vú, Bệnh viện Ung bướu Nghệ An cho hay, trước kia, điều dưỡng chính người thực hiện y lệnh của bác sĩ. Ngày nay, các điều dưỡng có vai trò quan trọng hơn nhiều, trực tiếp chịu trách nhiệm về tình hình sức khỏe, theo dõi bệnh nhân về thể trạng bệnh.
Thực tế trong quá trình chăm sóc bệnh nhân đã giúp các điều dưỡng nhận thức rõ hơn về việc chăm sóc tinh thần cho người bệnh có ý nghĩa cực kỳ quan trọng không kém việc điều trị bệnh. Trước khi điều trị bệnh cần chăm sóc tâm hồn…
Từ nhận thức này, khoa đã kiến nghị với lãnh đạo bệnh viện cho phép sửa chữa, trang trí lại phòng đón tiếp – phòng tư vấn dinh dưỡng và tập vận động để khi bệnh nhân đến đây được thoát ly khỏi cảm giác "chật chội", "bức bí" của phòng bệnh.
Hàng ngày, tại căn phòng đón tiếp – phòng tư vấn dinh dưỡng và tập vận động này, 14 điều dưỡng của khoa luân phiên thay nhau cố gắng dùng "tiếng cười" để động viên, hỗ trợ, hướng dẫn người bệnh.
Sáng kiến nhỏ, hiệu quả lớn
Ở khoa Ngoại vú, Bệnh viện Ung bướu Nghệ An, các điều dưỡng không chỉ làm tốt công việc chăm sóc thường nhật, họ vẫn luôn trăn trở để làm sao giúp cho người bệnh nâng cao hiệu quả điều trị, mau lành bệnh hơn. Họ đã có nhiều sáng kiến hay nhằm giúp đỡ người bệnh một cách thiết thực.
Nhìn thấy bệnh nhân ung thư vú sau phẫu thuật cắt bỏ phần vú vẫn bị mưng mủ, sưng tấy ở khu vực nách và vết thương một thời gian dài; mỗi lần chọc hút mủ, dịch là một lần bệnh nhân vô cùng đau đớn..., điều dưỡng Nguyễn Thị Tâm (32 tuổi) khoa Ngoại vú, Bệnh viện Ung bướu Nghệ An luôn đặt ra câu hỏi "Phải làm gì để thay đổi được tình trạng này?".
Từ năm 2015, điều dưỡng Nguyễn Thị Tâm và các đồng nghiệp đã luôn đau đáu đi tìm câu trả lời. Qua tìm hiểu được biết: Nguyên nhân của tình trạng này là do sau khi phẫu thuật, bệnh nhân không dám vận động cánh tay vì sợ đau, sợ ảnh hưởng vết thương. Chính vì vậy, sau một thời gian, bệnh nhân sẽ bị tê, phù tay và bị tụ dịch ở nách… Và mãi đến 3 năm sau (2018), họ mới tìm được lời giải.
"Qua tìm tòi, chúng tôi đã tích hợp được 01 bài tập thể dục với 10 động tác. Nếu bệnh nhân hàng ngày tập bài thể dục này, chắc chắn rằng tình trạng tay bị tê bì, nách bị mưng mủ và ứ đọng dịch sẽ không xảy ra. Tuy nhiên, điều quan trọng là làm sao để bệnh nhân vượt qua nỗi sợ và kiên trì tập luyện mỗi ngày, kể cả trong điều kiện không có bác sĩ, điều dưỡng thực hiện giám sát" - Điều dưỡng Nguyễn Thị Tâm chia sẻ.
Để giúp cho bệnh nhân vượt qua nỗi sợ, các điều dưỡng đã dành thời gian lắng nghe, nắm bắt những tâm tư, tình cảm cũng như bệnh tình của bệnh nhân nhiều hơn; thăm hỏi, an ủi, động viên và hướng dẫn bệnh nhân nhiều hơn, đặc biệt là hướng dẫn bài tập thể dục.
Mỗi sáng các điều dưỡng lại có mặt tại giường bệnh, động viên các bệnh nhân dậy, tập trung về phòng tư vấn dinh dưỡng và tập vận động của khoa cùng nhau tập thể dục (đây là căn phòng được trang trí rất đẹp, nhằm tạo tâm lý thoải mái, lạc quan cho bệnh nhân). Những người còn đau đớn chưa đi lại được nhiều thì điều dưỡng hướng dẫn tập ngay ở trên giường.
Mỗi tối thứ 5 hàng tuần, các điều dưỡng lại có buổi tư vấn, nói chuyện cùng các bệnh nhân, giúp cho bệnh nhân lạc quan, yêu đời, yên tâm thực hiện điều trị theo đúng phác đồ, hướng dẫn của các bác sĩ.
Điều dưỡng Nguyễn Thị Tâm cũng cho biết thêm: "Ban đầu, để giúp bệnh nhân nắm kỹ, nhớ lâu bài tập vận động để thường xuyên thực hành kể cả sau khi chuyển khoa, ra viện thì chúng tôi đã in bài tập ra trên giấy và phát cho các bệnh nhân.
Cách làm này có tác dụng song hiệu quả vẫn chưa đạt như mong muốn do có những bệnh nhân lớn tuổi không hình dung được bài tập, xem những không biết thực hiện thế nào.
Sau 2 năm bài tập thể dục cho bệnh nhân ung thư vú ra đời, chúng tôi đã tìm được một cách truyền đạt mới, đó là trực tiếp ghi hình lại bài tập, biên tập lại thành một video clip ngắn để gửi cho bệnh nhân và người nhà bệnh nhân…".
"Các bài tập vận động mà điều dưỡng triển khai đã giúp bệnh nhân sau phẫu thuật cắt vú phục hồi vết thương nhanh hơn, hạn chế biến chứng phù tay do phẫu thuật. Bên cạnh đó, việc tập vận động còn giúp bệnh nhân tươi tỉnh, lạc quan và yêu đời hơn" - BSCKII Vũ Đình Giáp cho biết.
Tủ đồ sạch thông minh
Làm sao để người bệnh có cảm giác thoải mái hơn ngay từ khi mới bước vào khoa, bước vào một đợt điều trị? Các điều dưỡng ở khoa Ngoại vú đã này ra sáng kiến hữu ích, xây dựng tủ đồ sạch thông minh.
"Khi một bệnh nhân vào khoa, bệnh nhân sẽ được phát quần áo, thẻ bệnh nhân và người nhà, chăn chiếu. Trước đây, việc sắp xếp chưa khoa học dẫn đến việc phát đồ cho bệnh nhân rất mất thời gian, do việc phát đồ mỗi thứ mỗi nơi. Chăn chiếu và quần áo có thể bị ẩm mốc do tình trạng xếp chồng lên nhau. Những chiếc chăn chiếu và quần áo nằm ở phía dưới tủ có thể rất lâu mới được sử dụng đến.
Chưa kể đến việc có những bệnh nhân không được phát quần áo vừa đúng kích cỡ. Tất cả sự khó chịu mà bệnh nhân gặp phải khi mới vào khoa rất có thể ảnh hưởng đến tâm lý, quá trình điều trị. Tủ đồ sạch thông minh khắc phục được những việc đó" - Điều dưỡng Nguyễn Thị Tâm cho hay.
"Tủ đồ sạch thông minh" chỉ đơn giản là một cái tủ được thiết kế hợp lý, mà nơi đó các loại đồ phát cho bệnh nhân được sắp xếp một cách rất khoa học. Ở tủ, chăn chiếu được xếp ở trên cùng, khi phát cho bệnh nhân, điều dưỡng sẽ rút những cái chăn, chiếu nằm ở phía dưới trước.
Trong tủ có 3 ngăn riêng, được đánh dấu bằng 3 vạch màu tương ứng với kích cỡ quần áo của bệnh nhân. Trong 3 ngăn có những túi nhỏ chứa 01 bộ quần áo bệnh nhân, 01 thẻ bệnh nhân và 01 thẻ người nhà bệnh nhân. Khi có bệnh nhân, điều dưỡng có thể quan sát thể trạng, nhanh chóng lựa chọn túi đồ tương thích… Việc phát túi đồ cùng được thực hiện lấy từ phía dưới trước, sau đó điều dưỡng thực hiện bổ sung vào phía trên. Cách làm này giúp cho đồ bệnh nhân luôn mới, tránh được sự ẩm mốc.
"Tủ đồ sạch thông minh" đã thay đổi tình trạng quản lý đồ vải một cách lộn xộn, sạch bẩn lẫn lộn trước kia. Tủ đồ rất hiệu quả, không chiếm nhiều diện tích của khoa phòng. Tủ đồ này có thể phổ biến rộng rãi vì chi phí làm ra 1 cái tủ rất rẻ" - BSCKII Vũ Đình Giáp cho biết thêm.
"Tủ đồ sạch thông minh" với thiết kế hợp lý, các loại đồ phát cho bệnh nhân được sắp xếp một cách rất khoa học, dễ lấy...
Có thể nói, những sáng kiến tuy nhỏ mang lại những hiệu quả rất lớn, góp phần giúp bệnh nhân sau phẫu thuật cắt vú phục hồi vết thương nhanh hơn, hạn chế biến chứng phù tay do phẫu thuật cũng như mang đến sự hài lòng, thoải mái cho bệnh nhân.