Gắn bó với đời sống
Nắng, gió và sự khốc liệt của thời tiết Ninh Thuận như khiến củ tỏi cay nồng và có vị đậm đà đặc biệt.
Mướt mát mồ hôi sau những giờ trầm mình dưới nắng thu hoạch tỏi, nông dân Nguyễn Văn Thành (Phan Rang-Tháp Chàm, Ninh Thuận) tự hào: Hương vị tỏi Phan Rang giờ bay xa khắp nơi. Không đơn thuần chỉ là gia vị của các món ăn mà người dân còn thường xuyên sử dụng nó để tăng cường sức khỏe, tăng sức đề kháng với một số bệnh như cảm lạnh, cúm…
Tỏi đã giúp nhiều người dân Vĩnh Hải (Ninh Hải) nâng cao đời sống
Từ những cánh đồng hành, tỏi Phan Rang tỏa vào các chợ, siêu thị. "Có nhà mấy đời đều gắn bó với nghề trồng tỏi. Người làm tỏi ở Phan Rang đều có chung cam kết trồng tỏi sạch, phơi khô và bảo quản tự nhiên. Tép tỏi Phan Rang đều nhau, việc tách vỏ cũng rất dễ dàng. Khi sắt lát tỏi không quá nhiều nước, mùi thơm khác hẳn các loại tỏi củ to mọng khác"- anh Thành bộc bạch.
Cây tỏi đã gắn với cuộc đời bao thế hệ không chỉ ở Phan Rang-Tháp Chàm mà dọc dài huyện Ninh Hải, Thuận Bắc.
Gắn bó gần hết cuộc đời với cây tỏi, nông dân Trương Khắc Thiện và nhiều hộ dân trồng tỏi ở xã Nhơn Hải (huyện Ninh Hải) cũng thổ lộ: Cây tỏi, hành hiện diện trong đời sống ba thế hệ gia đình chúng tôi. Thăng trầm của cuộc sống cũng theo loại cây này. Có lúc gian nan nhưng hiện nay hành, tỏi đã giúp nhiều gia đình ấm no hơn. Hơn nữa hàng ngày sử dụng chính các sản phẩm do mình một nắng hai sương làm nên thấy tinh thần sáng khoái, sức khỏe dồi dào hơn. Ăn tỏi ngâm, tỏi giã trong nhiều món ăn hàng ngày đã thành thói quen.
Để tăng năng suất, những nông dân Ninh Thuận đã áp dụng khoa học-kỹ thuật vào chăm sóc tỏi, hành. Phát triển các mô hình tưới tiêu tiết kiệm. Đặc biệt, tỏi Ninh Thuận phơi khô có thể để cả nửa năm hoặc thời gian dài hơn.
Như thói quen khó bỏ từ nhiều năm nay, mỗi ngày anh Lê Tùng và nhiều nông dân ở Vĩnh Hải (Ninh Hải, Ninh Thuận) đều dùng một lượng nhỏ rượu tỏi. Tùng chia sẻ: Cánh mày râu thì thường dùng chút rượu tỏi thấy cơ thể thoải mái hơn, ít mắc các bệnh hô hấp, tiêu hóa. Các khớp tay, khớp chân cũng dẻo dai hơn để có thể phơi tỏi, nhổ tỏi cả ngày không mệt. Các bà nội trợ thì dùng tỏi để xào với đồ ăn, nấu súp…
Với hành thì từ lâu hành Vĩnh Hải cũng nức tiếng về độ thơm. Nông dân thu hoạch đến đâu thương lái mua đến đó. Nhiều nông dân ở Vĩnh Hải cho biết: Hành, tỏi là cây đặc thù của địa phương nên ai yêu nghề trồng hành, tỏi rồi thì không bỏ được. Có người ăn hành, tỏi ở khắp nơi rồi vẫn không quên được tỏi, hành Ninh Thuận nên mỗi lần ghé ngang qua đây mua bằng được và ra tận ruộng xem nông dân trồng tỏi sạch.
Hành tỏi nâng cao chất lượng đời sống người dân
Nhiều nông dân trồng hành, tỏi ở Vĩnh Hải (Ninh Hải, Ninh Thuận) khẳng định: Cây tỏi có khả năng chịu được sự khắc nghiệt của thời tiết và đã thành thương hiệu của Ninh Thuận. Hiện Ninh Thuận có khoảng trên 200 ha đồng tỏi. Loài cây này đã cải thiện chất lượng đời sống hàng ngàn gia đình. Nhờ trồng tỏi mà người dân có nhà kiên cố, có các phương tiện nghe nhìn. Chất lượng đời sống đảm bảo người dân càng yêu nghề trồng tỏi hơn.
Người dân Ninh Hải thu hoạch hành, tỏi - hai loại cây này đã nâng cao chất lượng đời sống nhiều gia đình
Việc sơ chế tỏi Ninh Thuận cũng giản đơn, sau khi nhổ tỏi lên khỏi mặt đất chỉ cần xoa lá khô, gỡ sạch các chất bám bên ngoài rồi mang về phơi trên nền xi măng, nền đường nhựa. Khi phơi phải đảo tỏi liên tục để tỏi khô đều. Các thương lái có thể kiếm tra chất lượng tỏi cũng như độ khô của tỏi, hành trước khi thu mua hay đưa đi tiêu thụ.
Không thuận lợi như các mùa vụ trước, năm nay do thời tiết thất thường sản lượng tỏi không đạt như mong muốn nhưng anh Phạm Văn Vượng (Vĩnh Hải, Ninh Hải) vẫn quả quyết: Không nản lòng được. Có năm thắng lợi thì cũng phải có vụ kém đi nhưng cây tỏi đã thành một phần đời sống của người dân nơi đây rồi.
Ông Nguyễn Đương, Bí thư Chi bộ thôn Thái An (xã Vĩnh Hải) cũng chia sẻ: Dẫu sản lượng không đạt như mọi năm nhưng loại cây này vẫn mang lại nhiều giá trị cho đời sống. Địa phương cũng rất quan tâm để phát triển theo hướng bền vững, tạo nên sản phẩm tốt cho sức khỏe từ chính những bàn tay nông dân quanh năm cần cù.
Nhộn nhịp thu hoạch hành, tỏi giữa nắng nóng ở Ninh Hải (Ninh Thuận)
