Như Báo Sức khỏe và Đời sống đã đưa tin, những ngày qua, trên mạng xã hội lan truyền clip xá lợi tóc của Đức Phật hơn 2.600 năm tuổi ở chùa Ba Vàng (TP. Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh) tự chuyển động không cần sự tác động của ngoại lực gây xôn xao dư luận.
Sự việc này nằm trong chuỗi sự kiện kính mừng 765 năm Phật hoàng Trần Nhân Tông đản sinh điễn ra tại chùa Ba Vàng.
Liên quan đến vấn đề trên, vào đầu giờ chiều nay (30/12), trên trang fanpage chùa Ba Vàng có đăng tải báo cáo của chùa Ba Vàng về việc cung rước, xá lợi tóc của Đức Phật trong khuôn khổ Đại lễ kính mừng 756 năm Phật hoàng Trần Nhân Tông đản sinh. Báo cáo này được chùa Ba vàng gửi Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo (GHPG) Việt Nam; Ban Tôn giáo tỉnh Quảng Ninh; Ban Trị sự GHPG VN tỉnh Quảng Ninh và UBND TP. Uông Bí do Đại đức Thích Trúc Thái Minh - Trụ trì chùa Ba Vàng ký.
Theo đó, chùa Ba Vàng đã nhận được văn bản số 895/HĐTS-VP1, ngày 28/12/2023 của Hội đồng Trị sự GHPG Việt Nam về việc giải trình việc trưng bày "xá lợi tóc Đức Phật" tại chùa; chùa Ba Vàng giải trình như sau:
Tháng 12 năm 2023, nhân chuyến tham quan các thánh tích Phật giáo tại đất nước Myanmar, đoàn chư Tăng, Phật tử chùa Ba Vàng đã đến chiêm bái xá lợi tóc của Đức Phật tôn trí tại tu viện Parami và Bảo tàng Xá lợi Phật Quốc tế Parami (địa chỉ tại đường Thone Wain, khối 5, Thị trấn Nam Okkalapa, Yangon, Myanmar).
Theo truyền thừa của tu viện Parami, đây là một trong 8 sợi tóc của Đức Phật để lại cho hai người Phật tử tại gia đầu tiên sau khi Ngài đắc đạo, được truyền lại qua nhiều đời Tăng sĩ và hiện đang tôn trí tại tu viện Parami và Bảo tàng Xá lợi Phật Quốc tế Param. Nơi đây còn lưu giữ hình ảnh nhiều tăng ni, phật tử Việt Nam cũng như trên thế giới đến chiêm bái xá lợi tóc của Đức Phật…
Với tâm nguyện tăng cường quan hệ Phật giáo quốc tế, quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam, đoàn chư Tăng, Phật tử chùa Ba Vàng đã trân trọng thỉnh mời Hòa Thượng U Wepulla - Trụ trì tu viện Parami cùng các cao Tăng Phật giáo Myanmar tham dự Đại lễ kỷ niệm 765 năm Phật hoàng Trần Nhân Tông đản sinh và được Hòa thượng U Wepulla nhận lời.
Với lòng tôn kính Phật hoàng Trần Nhân Tông, yêu mến đất nước và con người Việt Nam, Hòa Thượng U Wepulla hứa khả sẽ cung rước xá lợi tóc của Đức Phật đến chùa Ba Vàng cho nhân dân, phật tử Việt Nam chiêm bái. Đồng thời, Hòa thượng U Wepulla nhấn mạnh, từ trước đến nay, xá lợi tóc của Đức Phật tại tu viện Parami chỉ được chiêm bái tại chỗ, đây là lần đầu tiên, xá lợi tóc của Đức Phật được cung rước ra nước ngoài.
Báo cáo chùa Ba Vàng nêu rõ: Lễ kỷ niệm ngày sinh Phật hoàng Trần Nhân Tông là hoạt động tôn giáo hàng năm tại chùa Ba Vàng, đã được Ban Trị sự GHPGVN TP. Uông Bí thông báo với UBND TP. Uông Bí ngày 29/11/2021.
Năm nay (2023), các hoạt động cụ thể của Đại lễ, trong đó có việc cung rước và chiêm bái xá lợi Phật đã được chùa Ba Vàng thông báo bổ sung với UBND TP. Uông Bí và các cơ quan hữu quan tại Văn bản số 83/TB-CBV ngày 18/12/2023.
Đại lễ kính mừng 765 năm Phật hoàng Trần Nhân Tông đản sinh diễn ra trọng thể, trang nghiêm tại chùa Ba Vàng vào ngày 22-23/12/2023. Chùa Ba Vàng đã hân hạnh tiếp đón đoàn chư Tăng, Phật tử Myanmar… Đoàn chư Tăng, Phật tử Myanmar cùng chư Tăng Ni, Phật tử chùa Ba Vàng đã cung rước xá lợi tóc của Đức Phật lên tòa Đại giảng đường cho nhân dân, phật tử Việt Nam chiêm bái.
Đến tối ngày 27/12/2023, kết thúc chuyến tham quan Việt Nam, đoàn chư Tăng Myanmar đã cung rước xá lợi tóc của Đức Phật trở lại tu viện Parami.
Báo cáo của chùa Ba Vàng nhấn mạnh: Trong và sau thời gian diễn ra sự kiện nói trên, có những thông tin trái chiều cho rằng: Xá lợi tóc của Đức Phật do chư Tăng Myanmar cung rước đến chùa Ba Vàng là xá lợi giả được làm từ cỏ Pili rao bán công khai trên mạng xã hội, hoặc chùa Ba Vàng mua cỏ Pili làm xá lợi giả để lừa đảo nhân dân, phật tử.
Liên quan đến vấn đề này, chùa Ba Vàng đã bày tỏ quan điểm: Xá lợi của Đức Phật là biểu tượng tôn giáo cao quý và thiêng liêng của đạo Phật. Việc tôn kính xá lợi của Đức Phật là lễ nghi và niềm tin tôn giáo của đạo Phật. Trong Nhà nước pháp quyền, biểu tượng, lễ nghi và niềm tin tôn giáo đó cần được tôn trọng, bảo đảm và bảo vệ. Việc làm giả, buôn bán xá lợi giả của Đức Phật ở Việt Nam cần bị lên án và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Việc đưa tin chùa Ba Vàng mua cỏ Pili làm Xá lợi giả để lừa đảo nhân dân, phật tử là hành vi đưa tin sai sự thật, vu khống, xúc phạm uy tín của chùa Ba Vàng. Việc đưa tin chư Tăng Myanmar cung rước Xá lợi giả đến chùa Ba Vàng cho nhân dân, Phật tử Việt Nam chiêm bái là hành vi gây tổn thương đến biểu tượng, lễ nghi và niềm tin tôn giáo của chư Tăng, Phật tử Myanmar, gây tổn thương đến tình cảm và mối quan hệ tốt đẹp của chư Tăng, Phật tử Myanmar đối với đất nước và Phật giáo Việt Nam.