(Phỏng vấn Nhà thơ trần đăng khoa)
- Thưa ông Trần Đăng Khoa! Chỉ còn ít ngày nữa thôi là đến Tết cổ truyền. Ấn tượng nhất của ông trong những ngày này là gì?
- Là bóng đá. Vẫn là bóng đá thôi!
- Nhưng trận đấu đã kết thúc từ rất lâu rồi. Các cầu thủ đã được đón rước như những ông vua…
- Thì họ cũng là những ông vua chứ sao. Nhưng đó là những ông vua trên sân cỏ. Và xem ra, những ông vua cỏ mới oai phong lẫm liệt. Bà xem, có ông vua ở vương triều nào, ở quốc gia nào được dân yêu như thế không? Sau trận đón ở tầm quốc gia, từ sân bay Nội Bài về Dinh Thủ tướng, đều được dát chật người. Rồi đến cả khi các vị vua cỏ về quê, ở cả những làng bản dân tộc xa xôi hẻo lánh nhất mà người vẫn ken chật. Đấy là chúng ta còn chưa vô địch. Nếu vô địch thì còn nồng hậu hơn nhiều. Hãy xem trên mạng xã hội. Có những bà cụ gần trăm tuổi, răng chẳng còn chiếc nào, tóc rụng đầu trọc lóc, bình thường chắc bà đi chẳng nổi, trời lại rét cắt da, mà bà vẫn nhao ra đường, mang nồi ra gõ. Cái nồi bẹp dúm. Rồi lại có anh chàng động cỡn, người béo tròn béo trục, cứ ngã vật bên này lại ngã vật bên kia mà la hét. Từ một chàng trai cường tráng, anh chàng bỗng chốc có phép thần thông của Tôn Ngộ Không, hóa thành con lật đật kỳ dị. Không thể nhịn được cười khi xem “101 cách mừng chiến thắng của người dân ta”. Chúng ta cảm ơn các em U23 đã tạo nên một niềm vui để cân bằng sinh thái cuộc sống. Chính các em đã thổi bùng lên một ngọn lửa cách mạng ở những ngày thường, để lòng dân lại thành một khối “muôn người như một”. Hào khí Đông A đã mượn trái bóng để lại hiện hình cho chúng ta nhìn thấy được. Đó là một ấn tượng không dễ xóa nhòa…
Chúng ta cảm ơn các em U23 đã tạo nên niềm vui để thổi bùng lên một ngọn lửa cách mạng ở những ngày thường, để lòng dân lại thành một khối “muôn người như một”…
- Quả là dân mình rất yêu bóng đá…
- Vâng! Đúng thế. Muốn biết bóng đá thực sự thế nào thì phải ra sân cỏ. Không phải xem cầu thủ đâu. Nếu chỉ muốn xem cầu thủ thì hãy ngồi nhà xem qua màn hình. Ở đó nét hơn nhiều. Còn khi ra sân cỏ, một bầu khí quyển rừng rực. Ở đó, chúng ta được xem những người xem bóng đá. Điều đó thú hơn nhiều. Bởi chính họ mới tạo nên bầu khí quyển đặc biệt của bóng đá. Và như thế, có thể nói, chính khán giả mới là linh hồn bóng đá. Suốt mấy hôm rồi, trong những trận hậu bóng đá, chúng ta xem người xem bóng đá đấy chứ. Thế mà cũng hấp dẫn ra trò. Cũng đầy đủ những hỷ nộ ái ố. Điều này lại làm các cầu thủ ngạc nhiên. Ông thầy huấn luyện viên Park Hang Seo vô cùng ngạc nhiên. Các khán giả quốc tế lại càng ngạc nhiên hơn nữa. Những lời bình luận về lòng hâm mộ bóng đá của người dân Việt Nam dày đặc trên những trang báo giấy, báo mạng quốc tế. Chưa bao giờ cái tên “Việt Nam” lại được nhắc đến nhiều như thế trong những ngày vừa qua. Tuy nhiên, chúng ta cũng cần phải biết điểm dừng. Biết dừng đúng lúc cũng đâu phải dễ. Bởi đó là một ứng xử văn hóa. Ở đó cũng có đẳng cấp đấy. Tôi cũng đã từng viết về người hâm mộ bóng đá: Một biển người phát điên phát cuồng. Họ trát bột màu xanh đỏ lên mặt mũi, đầu tóc, quần áo. Có anh chàng lùn tịt, đội ngất nghểu trên đầu một cái mũ quái dị, cao đến ba bốn mét, xâu xếp bằng những quả bóng màu xanh đỏ, dáng đi lặc lè. Rồi hàng nghìn người tự làm cho mình dị dạng, méo mó, đã thế lại còn múa may quay cuồng như kẻ rồ dại, thỉnh thoảng lại hét ré lên như bị chọc tiết. Rồi họ vỗ trống thùng thùng, rúc kèn toe toe. Rồi ống bơ, vỏ bia hộp, kèn sắt tây, ai có gì thì sử dụng cái đó, miễn là vỗ ra được âm thanh, rúc lên thành tiếng động. Sân bóng đúng là một thế giới ầm ĩ, huyên náo và kích động. Có cô gái cởi trần, phải nói là cởi đến trần truồng, toàn thân sơn màu cờ của quốc gia mà cô ấy cổ vũ. Ở ta, cũng đã từng có cô gái lột phăng hết quần áo, phơi lồ lộ trước mắt mọi người cả tấm thân bà mụ nặn. Vậy mà đẹp. Rất đẹp. Không ai nghĩ cô ấy khiêu dâm hay làm một hành động vô văn hóa. Lại thấy cô ấy đang thăng hoa. Vì sao vậy? Vì cô ấy đang tắm mình trong một bầu khí quyển bóng đá. Cái bầu khí quyển ấy rất quan trọng. Mất bầu khí quyển ấy rồi thì không thể làm như vậy được nữa. Bởi ngay lập tức, những thiên thần trong trắng, tinh khiết có thể hóa ngay thành những ả cave nhảm nhí và rẻ tiền. Đấy chính là lý do vì sao các em trong đội quân của chủ nhà Vietjet bỏ áo ngoài trong máy bay đón các cầu thủ đã bị cư dân mạng ném đá tơi bời. Luật sư Nguyễn Minh Tâm còn mắng các em là “con nhà vô giáo dục”. Hãng Vietjet còn bị tuýt còi vì đã làm một việc rất không… văn hóa. Biết dừng lại ở đâu và dừng lại đúng chỗ là vô hạn quan trọng. Cũng tương tự thế, trước trận đấu, những người hâm mộ hô vang: “Việt Nam vô địch! Việt Nam vô địch!” thì ta thấy thú. Bởi cổ động viên đang truyền lửa cho các cầu thủ của mình với hy vọng làm nên chiến thắng. Khi đón các cầu thủ trở về, họ vẫn hô vang câu ấy, ta vẫn không thấy lố. Vì đó là khát vọng của muôn dân gửi đến các cầu thủ, mong các cầu thủ làm nên điều kỳ diệu ở những trận đấu sau. Nhưng rồi vẫn câu khẩu hiệu ấy, khi một nhà lãnh đạo của Liên đoàn Bóng đá hô lên thì lại bị dân chúng ném đá tơi bời. Bởi chúng ta có vô địch đâu. Người cần phải tỉnh táo thì lại không có được sự tỉnh táo. Nói như ông thầy huấn luyện viên Park Hang Seo là chuẩn mực nhất: “Tôi không bao giờ nghĩ chúng ta đã thua mà lại bảo trận đấu thành công”. Park là một đẳng cấp. Với đẳng cấp ấy, ông đã huấn luyện học trò của mình thành một đội quân ngang ngửa với những đội bóng mạnh nhất của khu vực. Họ không chỉ mạnh về chuyên môn mà còn rất đẹp về văn hóa ứng xử. Không thể chê được em nào trong đội hình này. Ta hãy nghe Đội trưởng Xuân Trường trả lời phỏng vấn của một nhà báo quốc tế khi ông ta hỏi ở U23 Việt Nam, ai là ngôi sao?: “Ở đội tuyển chúng tôi, không có ai là ngôi sao cả. Chúng tôi chỉ có một ngôi sao duy nhất. Đó là ngôi sao ở ngực trái chúng tôi”. Ngôi sao ấy, chính là lá cờ Tổ quốc mà các em đang đeo trên ngực áo. Các em đã chiến đấu vì ngôi sao ấy. Cháy hết mình vì ngôi sao ấy. Và chúng ta hiểu các em đá bóng không chỉ bằng đôi chân. Đôi chân chỉ là biểu hiện cụ thể của một trí tuệ đã đến độ chín của một con người đã trưởng thành…
- Ông còn muốn nói gì về HLV Park Hang Seo?
- Đấy là một tài năng. Ông đã nhìn thấy sức mạnh của đội bóng chúng ta và tạo điều kiện để sức mạnh ấy phát triển. Và điều quan trọng hơn, ông đã cho các em một niềm tin. Niềm tin vào chính mình. Điều này quan trọng lắm. Chính vì thế, các em mới có được một sức lực dẻo dai, có thể làm nên chiến thắng ở những giây phút cuối cùng. Cũng những con người ấy, với các HLV khác, chúng ta đã thất bại và thua một cách thảm hại, trước cả những đối thủ còn xoàng hơn rất nhiều so với những đối thủ chúng ta đã chiến thắng. Vậy mà chỉ sau có ba tháng, chúng ta đã lột xác và vươn dậy, để từ một con số không, chúng ta đã trở thành một đội bóng mạnh ở châu lục.
- Ông có thấy tiếc khi chúng ta để vuột mất chức vô địch không?
- Tiếc chứ. Tiếc vô cùng. Vì chúng ta đã kìm được đối thủ đến cuối hai hiệp phụ. Nếu qua được phút cuối ấy, đá luân lưu, thì có thể chúng ta sẽ thắng, như hai trận trước đó chúng ta cũng đã thắng. Chúng ta chưa bao giờ thua trong trận luân lưu. Bởi thủ môn Tiến Dũng của chúng ta rất giỏi. Vai trò của thủ môn rất quan trọng, nhưng dù quan trọng thế nào, anh vẫn chỉ ở những vị trí sau. Rồi sắp tới, nếu chọn một Quả bóng Vàng, người được chọn rất có thể sẽ là Quang Hải chứ không phải Tiến Dũng. Vì Quả bóng Vàng thường người ta chỉ trao cho cầu thủ tấn công chứ ít khi trao cho thủ môn. Nhưng nếu không có thủ môn Tiến Dũng, chắc chắn chúng ta sẽ không có chiến thắng như chúng ta đã từng có. Quang Hải là một tài năng trác việt. Cú đá phạt hàng rào của anh ở trận chung kết với Uzbekistan, dù có cả tuyến phòng ngự che chắn, mà rồi bóng vẫn xuyên thủng lưới bạn như có phép tàng hình. Nói như một bình luận viên quốc tế, đó là “cú đá thần sầu quỷ khóc”, vì chẳng có sức mạnh nào có thể đỡ nổi. Chúng ta nhắc rất nhiều đến Quang Hải, Tiến Dũng, rồi một số cầu thủ khác nữa, nhưng đừng quên những người chẳng có bàn thắng nào, như Công Phượng chẳng hạn. Anh thu hút hỏa lực về phía mình, rồi tạo điều kiện cho đồng đội ghi bàn. Chính những anh hùng vô danh ấy đã góp phần quan trọng làm nên sức mạnh của U23. Đừng quên họ.
- Cảm ơn ông!