Nỗi lòng người bác sĩ tiết niệu: bệnh nhân thường đến quá muộn

Thói quen “giữ sỏi” trong người

Hơn 30 năm cống hiến trong lĩnh vực ngoại tiết niệu, bác sĩ CKII Phạm Huy Huyên (Phó giám đốc – Trưởng khoa Ngoại, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc) cho biết: “Lạ đời có bệnh thì phải chữa nhưng nhiều người cứ nhất quyết giữ sỏi trong người.” Theo bác sĩ, nguyên nhân thì có nhiều nhưng phần lớn là xuất phát từ tâm lý chủ quan của người bệnh. Vì đặc trưng của sỏi thận, sỏi tiết niệu là tiến triển trong âm thầm nên nhiều trường hợp khi phát hiện có sỏi kích thước còn nhỏ, chưa gây đau thì nghĩ rằng chưa đến lúc phải chữa, nguy cơ mới chỉ “rình rập” mà thôi. Khi sỏi bắt đầu gây ra các biến chứng mới tìm đến bệnh viện thì đã quá muộn, lúc này việc điều trị đã trở nên phức tạp, khó khăn. Không ít ca bệnh do sỏi lâu năm, kích thước quá lớn, thận đã giãn, có dấu hiệu tắc nghẽn… bác sĩ bắt buộc phải mổ mở để lấy sỏi. “Mổ mở khiến người bệnh phải chịu nhiều đau đớn, thời gian phục hồi cần ít nhất phải 1 tuần”, bác sĩ Huyên ngậm ngùi “Tuy nhiên như vậy là còn may mắn, một số thậm chí phải cắt bỏ vì thận đã mất hết chức năng.”

Nhiều người bệnh chủ quan, không điều trị khi sỏi thận, sỏi tiết niệu còn nhỏ dẫn tới các biến chứng nguy hiểm (ảnh minh hoạ).

Bên cạnh đó nhiều người dù không thờ ơ với bệnh nhưng lại mơ hồ trong cách điều trị. Họ tìm đến các loại thuốc nam, thuốc bắc với hy vọng sỏi sẽ tự tan hoặc theo đường nước tiểu đi ra ngoài. “Bệnh nhân rất sợ phải mổ, có người sỏi thận đã rất to vẫn xin bác sĩ cho em giữ để uống thuốc”, bác sĩ Huyên tâm sự. Thế nhưng việc uống thuốc  trong thời gian kéo dài, đặc biệt là thuốc không rõ nguồn gốc, chưa được kiểm chứng khoa học sẽ càng làm tăng áp lực giải độc cho gan, dẫn tới tình trạng ngộ độc gan, thận. Chưa kể không có thuốc nào được chứng minh có thể làm tan sỏi khi sỏi đã lớn, thuốc chỉ có tác dụng hỗ trợ phương pháp điều trị can thiệp. Đặc biệt, với những viên sỏi đã gây nhiễm trùng và đau đớn nhiều, trên X quang đã có những biểu hiện không tốt (giãn niệu quản, thận câm) thì phải lấy sỏi ra càng sớm càng tốt.

Hãy thăm khám với bác sĩ ngay khi phát hiện có sỏi

Những hậu quả đáng tiếc nêu trên sẽ không xảy ra nếu người bệnh chủ động thăm khám sớm với bác sĩ chuyên khoa khi phát hiện có sỏi thận, sỏi tiết niệu. Với sự phát triển của y học hiện đại, việc điều trị ngày nay đã đơn giản và nhẹ nhàng hơn rất nhiều. Các trường hợp sỏi nhỏ hoàn toàn có thể làm sạch hiệu quả bằng phương pháp tán sỏi ngoài cơ thể. Đây là đột phá công nghệ trong điều trị sỏi thận, sỏi tiết niệu không cần phẫu thuật được đánh giá rất cao vì mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh. Không gây xâm lấn, không cần mổ xẻ, tán sỏi ngoài cơ thể chỉ sử dụng sóng xung kích hội tụ vào viên sỏi để phá vỡ sỏi. Các mảnh sỏi vụn này sẽ theo dòng nước tiểu từ từ trôi ra ngoài. Sau khi tán xong, bệnh nhân có thể về nhà luôn, tiết kiệm thời gian và tiền bạc. “Nhờ tán sỏi ngoài cơ thể không cần phẫu thuật nên người bệnh vượt qua được tâm lý sợ đau, sợ mổ, điều trị ngay khi sỏi còn nhỏ. Đây là giai đoạn thuận lợi nhất vì sỏi mới phát sinh và chưa gây tắc ứ đường niệu. Người bệnh có thể chỉ cần một lần tán sỏi ngoài cơ thể là đã tan sỏi với chi phí rất hợp lý”, bác sĩ Huyên giải thích.

Tán sỏi ngoài cơ thể là đột phá công nghệ làm sạch sỏi thận, sỏi tiết niệu không cần phẫu thuật, mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh.(ảnh minh họa)

Với các trường hợp sỏi to cũng đừng nên quá lo lắng, các phương pháp tán sỏi hiện đại khác như tán sỏi nội soi ngược dòng, tán sỏi nội soi qua da cũng rất ít xâm lấn, thời gian phục hồi nhanh chóng đồng thời xử lý tận gốc sỏi. Cụ thể tán sỏi nội soi ngược dòng được thực hiện theo đường dẫn nước tiểu nên không có vết mổ, không có các biến chứng của phẫu thuật. Bệnh nhân có thể ăn nhẹ sau 3 – 6 tiếng, ra viện sau 24h. Trong khi đó tán sỏi nội soi qua da lại thay thế hoàn toàn cho mổ mổ truyền thống trước đây trong điều trị các loại sỏi thận, sỏi tiết niệu lớn và phức tạp như sỏi san hô… Bác sĩ chỉ cần tạo một vết rạch nhỏ (chỉ 5mm) ở vùng lưng để tạo một đường hầm vào đến thận nơi có sỏi, sau đó tán vụn sỏi bằng sóng siêu âm hoặc laser. Các mảnh vụn sỏi sẽ được gắp hoặc hút ra ngoài. Người bệnh rất ít đau, sẹo nhỏ không đáng kể, 3 - 5 ngày là có thể ra viện.

Vì thế bệnh nhân sỏi thận, sỏi tiết niệu tuyệt đối đừng “giữ sỏi”, càng điều trị sớm thì càng đơn giản và nhanh chóng. Đừng chờ cho tới khi sỏi to, có biến chứng mới tìm tới bệnh viện để rồi hối tiếc “giá như đến sớm hơn”.