Với cuộc sống bận rộn ngày nay, nhiều gia đình, đặc biệt ở các thành phố có nhu cầu cấp thiết người giúp việc nhà (osin), trong khi đó, nguồn nhân lực này được tuyển dụng hầu như theo cảm tính, qua mối quan hệ quen biết, hợp đồng “miệng” là chính... Chính yếu tố này là một trong những nguyên nhân nhiều đối tượng trộm cắp trà trộn núp bóng người giúp việc chờ cơ hội “cuỗm” đồ của gia chủ.
Osin lấy đồ không cần... xin
Ngày 14/8/2014, TAND TP. Hà Nội đã tuyên phạt Hán Thị Kim Dung (SN 1990, quê Phú Thọ) 13 năm tù về tội “trộm cắp tài sản”. Theo cáo trạng, qua trung tâm môi giới việc làm, ngày 26/6/2013, Dung đến giúp việc cho gia đình anh Hà Duy H và chị Đỗ Thu H (ở quận Đống Đa, Hà Nội). Làm được một thời gian ngắn, trong lúc dọn phòng ngủ của vợ chồng anh H ở tầng 4, phát hiện trong ngăn tủ đầu giường có tiền, Dung đã lấy trộm. Đối tượng đã gọi cho người yêu tên là Tuấn Anh hẹn gặp ở phố Nguyễn Thái Học, Hà Nội đưa cục tiền hơn 28 triệu đồng cho Tuấn Anh. Sau đó, cả hai bắt xe khách xuống Hải Phòng thuê nhà nghỉ, đi chơi và ăn tiêu hết. Phát hiện mất tiền, vợ chồng anh H gọi nhưng Dung không trả lời và gia đình anh H cũng không có thông tin gì với người giúp việc này ngoài chứng minh thư (CMT) phôtô. Ba tháng sau, với chiêu tương tự, Dung thực hiện phi vụ thứ 2. Lần này, Dung sử dụng CMND nhặt được mang tên Phạm Thị Giang, quê Lào Cai, qua trung tâm giới thiệu việc làm, Dung đến làm giúp việc cho bà Ngô Thị Kim T (ở quận Cầu Giấy). Như lần trước, làm việc được vài tuần, Dung đã đánh trộm bộ chìa khóa của chủ nhà lên tầng 2 mở và khoắng sạch tiền của gia chủ trong két và bỏ trốn.
Cần phải siết chặt lý lịch người đến xin việc tại các trung tâm.
Sau khi nhận được đơn tố cáo của các gia chủ, Công an TP. Hà Nội đã đưa Dung vào đối tượng truy nã. Khoảng 18g ngày 28/9/2013, khi Dung, Thanh đang ở xã Mỹ Đình, Hà Nội thì bị CQCA kiểm tra hành chính, bắt giữ. Tại nhà trọ của Dung, CQCA thu giữ được 650 triệu đồng.
Ngày 21/2/2014, Công an phường Quảng An (quận Tây Hồ) đã bắt và bàn giao Nguyễn Thị Thúy (SN 1968, trú tại phường Phương Lâm, TP. Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình) cho Đội Cảnh sát hình sự - Công an quận Tây Hồ tiếp tục điều tra, làm rõ về hành vi trộm cắp tài sản. Theo tài liệu từ cơ quan công an, Nguyễn Thị Thúy vốn là nhân viên một quán bún chả trên đường Láng (Hà Nội), sau đó xin vào làm giúp việc cho gia đình anh Đỗ Hoàng Tùng (trú tại Âu Cơ, phường Quảng An). Chỉ chăm ngoan làm việc được một tuần, Thúy đã biến mất cùng với khối tài sản lên đến 100 triệu đồng của gia chủ bao gồm: chiếc điện thoại hiệu Vertu, iPad cùng 2 chiếc iPhone. Khi bị bắt, Thúy đang lẩn trốn tại khu vực huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình và chưa kịp đưa số tang vật đi tiêu thụ.
“Cẩn tắc vô ưu”
Qua những sự vụ nêu trên cho thấy có một lỗ hổng lớn trong việc tuyển dụng người giúp việc hiện nay. Phần lớn đối tượng này làm nghề tự do hoặc ở vùng nông thôn, những tháng nông nhàn lên thành phố nhận giúp việc trong các gia đình thông qua những mối quan hệ là chính và hợp đồng thỏa thuận chủ yếu bằng... “miệng”. Người sử dụng lao động cũng chủ quan khi ưu tiên “thân quen” mà bỏ qua việc xác minh lý lịch, khai báo tạm trú tạm vắng để có sự kiểm soát song song chặt chẽ từ chính quyền. Ngay cả khi tuyển dụng qua các trung tâm môi giới giới thiệu việc làm thì gia chủ cũng rất khó kiểm chứng thông tin cá nhân của người giúp việc bởi nhiều trung tâm chạy theo lợi nhuận nên họ cũng bỏ qua khâu kiểm tra giấy tờ tùy thân nên CMT giả hoặc ảnh nhận diện giả vẫn lọt lưới. Theo bà Ngô Ngọc Anh - Giám đốc Trung tâm nghiên cứu giới, gia đình và phát triển cộng đồng cho biết: Một thực tế hiện nay cho thấy, các trung tâm môi giới lao động mọc lên nhiều như nấm nhưng trung tâm có chất lượng đảm bảo được “chữ tín” trong việc tìm nguồn lao động có chất lượng mang tính đặc thù này thì lại không nhiều. Sự lỏng lẻo trong mối quan hệ giữa người lao động và người sử dụng lao động trong loại hình nghề nghiệp đặc thù này là nguyên nhân chính để các đối tượng trộm cắp đội lốt osin chờ cơ hội cuỗm đồ gia chủ.
Liên quan đến vấn đề này, Trung tá Bùi Văn Đang - Trưởng CA phường Dịch Vọng cảnh báo: Các gia đình thuê người giúp việc cần tìm hiểu kỹ nguồn gốc nhân thân của người làm trong gia đình mình. Khi đưa họ về nhà làm việc, nhất thiết phải khai báo tạm trú tạm vắng cho họ để CA phường nắm bắt được lai lịch và từ đó xác minh thông tin hai chiều thông báo cho chủ nhà biết và cùng với gia đình chủ nhà quản lý họ được tốt, tránh để xảy ra trộm cắp hay những vụ việc đáng tiếc khác. Phần lớn các vụ án liên quan đến người giúp việc xảy ra trên địa bàn Hà Nội, khi kiểm tra mới hay chủ nhà đã không thực hiện quy định về khai báo tạm trú cho người giúp việc, thậm chí không biết tên tuổi thật, gốc gác, quê quán của họ ở đâu...
Cùng với đó, ý thức chủ động phòng ngừa người giúp việc trộm cắp tài sản cần phải được các gia đình nâng cao hơn. Các gia đình cần cẩn thận trong việc cất giữ đồ đạc, tài sản của mình, tránh để hớ hênh những tài sản có giá trị như tiền, vàng, kim cương trong nhà khiến người giúp việc nảy sinh lòng tham. Khi phát hiện những nghi vấn hoặc bị mất trộm tài sản, chủ nhà và người dân cần nhanh chóng báo cho công an để kịp thời xử lý.
Văn Hậu - Anh Tuấn
