Tôi là Endek. Tôi sinh ra ở đảo Bali. Nắng và gió và sóng của hòn đảo này như thấm vào trong từng thớ vải của tôi. Tôi được người Indonesia coi là quốc phục và những hoa văn trên cơ thể tôi là đặc sản văn hóa riêng mà xứ sở Java vẫn tự hào mỗi khi muốn giới thiệu với người nước ngoài.
 |
Tôi cũng tự hào không kém khi trong Hội nghị Thượng đỉnh APEC vừa rồi, tôi được chọn làm trang phục cho các nguyên thủ quốc gia chụp ảnh kỷ niệm. Đây là một sáng kiến giúp tạo ra một bầu không khí thân thiện, phá bỏ những rào cản quá hình thức - vốn bị đóng khung với cà vạt, complet hay váy đen - để các cuộc tiếp xúc trở nên cởi mở hơn và cũng bình đẳng hơn. Sáng kiến này đã trở thành truyền thống của APEC và những người anh em nổi tiếng của tôi trước đó là áo hoa văn batik của Bogo, Indonesia (năm 1994) - tôi nhớ Clinton mặc áo này rất đẹp, áo dài Thượng Hải ở Trung Quốc (1997), áo lụa thêu chỉ làm bằng vàng thật ở Thái Lan (2003), áo chùm đầu Poncho của Chile (2004), áo Hanbok của Hàn Quốc (2005), áo dài Việt Nam (2007) - nữ Thủ tướng New Zealand Helen Clark khi đó trông thật thướt tha trong tà áo hồng mang họa tiết hoa sen. Thế nhưng từ năm 2010, các nước đăng cai đã bỏ truyền thống này và đến năm nay, sứ mệnh của tôi, Endek, là nối lại những gì đã từng dang dở.
Đó không đơn giản là nối lại sự đứt đoạn của một nghi thức. Quan trọng hơn, đó còn là sứ mệnh tạo cơ hội cho một sự tăng trưởng bền vững và công bằng, tăng cường hệ thống thương mại đa phương, nâng cao kết nối khu vực và quốc tế.
Thật tuyệt nếu tất cả các nguyên thủ cùng chia sẻ tầm nhìn đó khi đang mặc tôi. Nhưng có những thứ không như tôi tính.
Tổng thống Mỹ không thể đến và mặc chiếc Endek tôi dành cho ông. Trong chiếc Endek xanh, Tổng thống Nga Putin trông có điều cứng nhắc. Thủ tướng Australia Tony Abbott dường như không thật sự thoải mái với chiếc Endek ông chọn. Hiển nhiên, các nhà lãnh đạo thế giới không nhất thiết phải đồng thời là người dẫn dắt xu thế thời trang. Nhưng chiếc áo họ mặc có thể nói nhiều hơn về những gì họ nghĩ. Mà thôi, đó là chuyện đại sự. Không dễ để nối lại một truyền thống mặc một chiếc áo. Càng khó hơn nhiều để đạt đến những thỏa thuận ở tầm vĩ mô. Nhưng tôi tin tương lai của APEC cũng sẽ đẹp như những hoa văn trên cơ thể mình. Mong là năm 2017, khi Việt Nam đăng cai APEC 25, người bạn áo dài của tôi sẽ chứng thực niềm tin đó.
Endek, quốc phục Indonesia