Ông Nguyễn Sự đang làm Bí thư Thành ủy Hội An được dân tin, dư luận cả nước biết đến lại càng không có “nguy cơ kỷ luật” đã từ nhiệm trước thời hạn về hưu 2 năm. Phải gọi đây là hiện tượng “nhường chức” chứ không thể gọi là “từ chức” như báo chí vẫn đăng. Bởi, “từ chức” là từ bỏ chức vụ vì lý do nào đó mà mình không thể tiếp tục nhưng trong trường hợp ông Nguyễn Sự thì ông vẫn đang làm tốt nhưng muốn lớp trẻ lên thay để làm tốt hơn bằng cách chọn về làm dân nhẹ tênh như bản tính chân chất vốn có của ông thì là “nhường chức” mới xác đáng.
Nước ta từ thời nhà Trần đã có chuyện nhường chức khi Vua trao lại ngôi báu cho con để bản thân lên núi Yên Tử tu luyện Phật pháp. Nước ngoài cũng không hiếm chuyện cha nhường chức Chủ tịch hay Tổng giám đốc công ty lớn cho con và lui vào hậu trường... viết sách và làm từ thiện. Chuyện rất bình thường nhưng ở ta lúc này sao bỗng thành không bình thường khiến dư luận quan tâm, báo chí tốn không ít giấy mực.
Chuyện bình thường thành không bình thường có lẽ bởi một số người năng lực có hạn nhưng muốn có hơn những gì mình có nên quyết bám vào “bầu sữa mẹ” là cơ quan nhà nước chăng? Lương thấp ai cũng biết nhưng có người vẫn “chạy” vào cơ quan nhà nước để vừa nhàn hạ, vừa có “lộc” ngoài lương - nhất là vào các cơ quan công quyền, dịch vụ công - chăng? Chuyện không bình thường này thật đáng báo động và đã báo động từ lâu với hàng loạt đợt giảm biên nhưng hình như càng giảm, bộ máy càng phình ra, cồng kềnh hơn.
Thật ra việc nghỉ hưu sớm hay từ chối làm lãnh đạo ở nước ta gần đây tuy chưa phổ biến nhưng cũng không phải không có. Không hiếm người thích tự khẳng định mình, khoái làm cho liên doanh, nước ngoài và cả tư nhân đàng hoàng hơn như luật sư Huỳnh Quý, xin nghỉ làm Phó Tổng biên tập báo Pháp luật TP ra mở văn phòng luật sư J&Q để được hành nghề mình yêu thích vì Pháp lệnh Công chức cấm viên chức nhà nước hành nghề luật sư. Chủ tịch UBND TP Nguyễn Vĩnh Nghiệp đương nhiệm, xin nghỉ, ra làm Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo sáng tạo ra mô hình mới rất hiệu quả, được nhân rộng khắp nơi không những được phong Anh hùng Lao động mà còn được nhân dân cả nước biết và mến mộ. Anh hùng Lao động, GS.BS. Nguyễn Thị Ngọc Phượng, nguyên Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Từ Dũ, nhất quyết không chịu làm Giám đốc Sở Y tế, dù thành phố đã có quyết định và báo chí đã thông tin. Với bà, làm ở bệnh viện, ai cần là có thể mổ ngay, giúp ngay được chứ lên làm giám đốc có khi nhân dân lại mất đi một thầy thuốc giỏi để có thêm một lãnh đạo làng nhàng. Nhà báo Võ Như Lanh, nguyên Tổng biên tập báo Tuổi trẻ, Tổng biên tập Thời báo Kinh tế Sài Gòn cũng xin nghỉ hưu trước 2 năm để nhường lại cho các bạn trẻ,...
Còn biết bao người nữa đầy ắp lòng tự trọng, biết mình biết việc đã biết từ chức, nhường chức đồng nghĩa với việc từ chối lộc quyền vì sự phát triển của đơn vị nói riêng và đất nước nói chung.
Trở lại chuyện ông Nguyễn Sự nghỉ hưu sớm 2 năm vốn là bình thường nhưng khiến dư luận quá quan tâm là chuyện buồn của cuộc sống lúc này về ý thức công dân, trách nhiệm và lương tâm quanh chức vụ hình như ngày càng thưa thớt. Chính vì thế mà chuyện của ông đã nổi lên, tỏa sáng với giá trị đạo đức mang tính truyền thống cũng như nhận thức chung phải có về bản thân và công việc trong bối cảnh hiện nay.
Tuổi hưu là chế độ chính sách theo quy định nhưng còn quy định lớn hơn trong tim mỗi người là trách nhiệm trước sự phát triển của đất nước, thấy ai làm tốt hơn thì nhường chức. Xin cảm ơn ông Nguyễn Sự đã đưa ra một hình ảnh thật thú vị: Mọi lá vàng úa, già nua đều tự rụng. Riêng lá chuối khô, hết tác dụng vẫn bám vào cây phải để người đem dao cắt. Vâng, lá vàng úa, sâu bệnh nên tự rụng để mầm non mới nhú ra, vươn lên. Đó là lòng tự trọng, là trách nhiệm trước đất nước cũng như nguyên nhân mọi thắng lợi mà người xưa đã chỉ ra “Biết mình biết người trăm trận trăm thắng”.
Đức Trí
