Những xét nghiệm tiền sản trong suốt thai kỳ

Để đảm bảo một thai kỳ khỏe mạnh cho cả mẹ và bé, các mẹ bầu nên thực hiện các xét nghiệm tiền sản cần thiết theo từng giai đoạn. Dưới đây là tổng hợp các xét nghiệm quan trọng mà mẹ bầu có thể được chỉ định trong suốt thai kỳ:

1. Các xét nghiệm tiền sản được thực hiện trong giai đoạn ba tháng đầu thai kỳ

Từ tuần 1 đến tuần 13: Đây là giai đoạn khởi đầu quan trọng để xác nhận thai, đánh giá sức khỏe ban đầu của mẹ và sàng lọc sớm các nguy cơ.

Khám tổng quát và xét nghiệm máu, nước tiểu cơ bản

Xét nghiệm máu tổng quát: Xác định nhóm máu (giúp cho trường hợp cần truyền máu khẩn cấp), yếu tố Rh (quan trọng để phòng tránh bất đồng nhóm máu Rh giữa mẹ và bé), công thức máu (kiểm tra thiếu máu, nhiễm trùng).

Xét nghiệm đường huyết: Sàng lọc nguy cơ đái tháo đường tiềm ẩn. Bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm đường huyết lúc đói hoặc HbA1c cho những thai phụ có yếu tố nguy cơ cao (ví dụ: béo phì, tiền sử gia đình có người mắc đái tháo đường, tiền sử đái tháo đường thai kỳ ở lần mang thai trước, hoặc đã từng sinh con nặng trên 4 kg). Nếu kết quả bất thường ở giai đoạn này, có thể là đái tháo đường type 2 tiềm ẩn chứ không phải chỉ là đái tháo đường thai kỳ.

Xét nghiệm nước tiểu: Phát hiện protein niệu (dấu hiệu sớm của tiền sản giật) và các dấu hiệu nhiễm trùng đường tiết niệu.

Xét nghiệm sàng lọc bệnh truyền nhiễm: HIV, viêm gan B, giang mai, Rubella, Toxoplasma, Cytomegalovirus (CMV). Những bệnh này có thể lây từ mẹ sang con và gây dị tật hoặc biến chứng nghiêm trọng.

Xét nghiệm chức năng tuyến giáp: Đảm bảo tuyến giáp hoạt động bình thường, vì nó ảnh hưởng đến sự phát triển thần kinh của thai nhi.

Siêu âm thai sớm (khoảng tuần 6-8)

Xác định vị trí thai, tuổi thai, số lượng thai (đơn thai hay đa thai) và kiểm tra tim thai.

Sàng lọc trước sinh dị tật (Tuần 11 - tuần 13 + 6 ngày)

Siêu âm đo độ mờ da gáy (Nuchal Translucency - NT): Đo khoảng sáng sau gáy thai nhi để đánh giá nguy cơ mắc các bất thường nhiễm sắc thể như Hội chứng Down, Edwards, Patau.

Xét nghiệm Double Test: Xét nghiệm máu mẹ kết hợp với kết quả siêu âm độ mờ da gáy để tính toán nguy cơ mắc các hội chứng trên.

Sàng lọc trước sinh không xâm lấn (NIPT): Có thể thực hiện từ tuần thứ 9, phân tích DNA thai nhi trong máu mẹ để sàng lọc các bất thường nhiễm sắc thể với độ chính xác cao hơn.

2. Các xét nghiệm được thực hiện trong giai đoạn ba tháng giữa thai kỳ

Từ tuần 14 đến tuần 27: Đây là thời điểm quan trọng để sàng lọc các dị tật cấu trúc và một số bệnh lý khác.

Siêu âm hình thái học thai nhi (Siêu âm 4D/5D - Tuần 20-22)

Đây là "siêu âm vàng" giúp kiểm tra chi tiết toàn bộ các cơ quan, cấu trúc của thai nhi (não, tim, phổi, thận, cột sống, các chi...) để phát hiện các dị tật bẩm sinh.

Xét nghiệm Triple Test (Tuần 15-20)

Nếu chưa làm NIPT hoặc kết quả Double Test có nguy cơ, xét nghiệm máu này sẽ đo nồng độ ba chất trong máu mẹ để đánh giá nguy cơ bất thường nhiễm sắc thể và dị tật ống thần kinh.

Nghiệm pháp dung nạp glucose đường uống (OGTT - Tuần 24-28):

Sàng lọc đái tháo đường thai kỳ. Mẹ bầu sẽ uống một lượng đường glucose và được lấy máu nhiều lần để kiểm tra phản ứng của cơ thể. Đây là thời điểm khuyến cáo sàng lọc tất cả các thai phụ bằng nghiệm pháp dung nạp glucose đường uống 75 g đường.

• Đường huyết lúc đói (trước khi uống đường) ≥ 5,1 mmol/L (hoặc ≥ 92 mg/dL)
• Đường huyết sau 1 giờ uống đường ≥ 10,0 mmol/L (hoặc ≥ 180 mg/dL)
• Đường huyết sau 2 giờ uống đường ≥ 8,5 mmol/L (hoặc ≥ 153 mg/dL)
• Nếu chỉ có một giá trị vượt ngưỡng, mẹ bầu sẽ được chẩn đoán là đái tháo đường thai kỳ và cần được theo dõi, quản lý chặt chẽ.

Các xét nghiệm khác (tùy chỉ định):

Siêu âm Doppler: Đánh giá lưu lượng máu, thường khi có nghi ngờ về sự phát triển của thai.

Chọc ối hoặc sinh thiết gai rau: Các thủ thuật xâm lấn này chỉ được chỉ định khi các xét nghiệm sàng lọc cho thấy nguy cơ cao hoặc có tiền sử bệnh di truyền.

3. Các xét nghiệm được thực hiện trong giai đoạn ba tháng cuối thai kỳ

Từ tuần 28 đến khi sinh: Ba tháng cuối thai kỳ tập trung vào việc theo dõi sự tăng trưởng của bé, đánh giá sức khỏe tổng thể của mẹ và chuẩn bị cho quá trình sinh nở.

Xét nghiệm máu tổng quát (lần 2) và nước tiểu định kỳ:

• Kiểm tra lại tình trạng thiếu máu, các yếu tố đông máu.
• Xét nghiệm nước tiểu thường xuyên để phát hiện protein niệu (dấu hiệu của tiền sản giật) và nhiễm trùng.

Sàng lọc liên cầu khuẩn nhóm B (GBS - Tuần 35-37):

Lấy mẫu dịch âm đạo và trực tràng để kiểm tra vi khuẩn GBS. Nếu dương tính, thai phụ sẽ được tiêm kháng sinh trong quá trình chuyển dạ để bảo vệ thai nhi khỏi nhiễm trùng.

Siêu âm thai cuối thai kỳ: Đánh giá sự phát triển của thai nhi, ước lượng cân nặng, kiểm tra vị trí ngôi thai, lượng nước ối và vị trí nhau thai để chuẩn bị cho quá trình sinh nở.

Theo dõi tim thai và cơn co tử cung (NST/CTG): Được thực hiện ở những tuần cuối hoặc khi có dấu hiệu bất thường, nhằm đánh giá sức khỏe thai nhi và khả năng chịu đựng của thai.

4. Tầm quan trọng của việc thực hiện đầy đủ các xét nghiệm tiền sản trong thai kỳ

Việc tuân thủ các xét nghiệm thường kỳ trong thai kỳ là vô cùng cần thiết vì nhiều lý do quan trọng. Các xét nghiệm giúp phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn của cả mẹ và bé, từ đó giúp bác sĩ đưa ra những can thiệp kịp thời. Điều này có thể bao gồm việc điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, theo dõi chặt chẽ một tình trạng bệnh lý, hoặc thậm chí là chuẩn bị cho các phương pháp điều trị đặc biệt nếu cần.

Nhờ vậy, nguy cơ xảy ra biến chứng trong thai kỳ và khi sinh sẽ được giảm thiểu đáng kể, đảm bảo an toàn tối đa cho cả sản phụ và em bé. Hơn nữa, việc hiểu rõ tình trạng sức khỏe của bé thông qua các xét nghiệm cũng giúp bố mẹ có sự chuẩn bị tốt nhất về tâm lý và y tế cho sự ra đời của bé, giúp mẹ bầu an tâm hơn trong suốt hành trình mang thai.

Mẹ bầu trầm cảm ảnh hưởng đến thai kỳ như thế nào?

SKĐS - Trầm cảm là một rối loạn tình trạng ảnh hưởng đến trạng thái cảm xúc. Với phụ nữ mang thai, trầm cảm có thể ảnh hưởng đến cả người mẹ và em bé đang phát triển.

Xem thêm video đang được quan tâm: