Trên thực tế, so với sinh thường, sinh mổ thường gây đau đớn nhiều hơn và quá trình chăm sóc, hồi phục sau sinh cũng kéo dài hơn. Bởi vì trong sinh mổ, bác sĩ phải tiến hành rạch bụng để đưa thai nhi ra ngoài và mẹ sẽ mất một lượng máu lớn. Đây là lý do tại sao việc kiêng cữ sau sinh mổ là điều cần thiết.
Sau khi sinh, đặc biệt sau sinh mổ, cơ thể của mẹ sẽ trở nên suy nhược. Do đó, mẹ cần tuân thủ một số quy tắc kiêng cữ sau sinh để giúp sức khỏe nhanh chóng phục hồi và chăm sóc con yêu một cách tử tế hơn. Dưới đây là một số vấn đề cần lưu ý sau khi sinh mổ:
Sinh mổ thường gây đau đớn nhiều hơn và quá trình chăm sóc, hồi phục sau sinh cũng kéo dài hơn.
Chăm sóc vết mổ cẩn thận
Trong tuần đầu sau sinh, sản phụ cần chú ý đến việc vệ sinh vết mổ để ngăn ngừa nhiễm trùng và chảy dịch. Bao gồm:
- Sát khuẩn vết mổ hàng ngày và thay băng gạc đều đặn.
- Giữ vùng quanh vết mổ khô thoáng.
- Mặc quần áo rộng rãi, tránh cọ sát vào vết mổ.
- Tháo chỉ đúng lịch (nếu dùng chỉ rút).
- Nếu vết mổ có dấu hiệu bất thường như đau, chảy dịch thì mẹ cần đến gặp bác sĩ ngay để được xử lý kịp thời.
Vận động nhẹ nhàng
Theo khuyến cáo từ chuyên gia sản khoa, không nên nằm quá lâu trong vòng 24 giờ đầu sau khi mổ. Thay vào đó, các mẹ nên bắt đầu bằng những động tác nhẹ nhàng phù hợp với sức khỏe như tự ngồi dậy, nâng chân lên xuống, xoay người, sau đó tập đi lại trong phòng. Điều này sẽ giúp mang đến nhiều lợi ích như:
- Giảm nguy cơ dính ruột sau khi phẫu thuật;
- Kích thích các cơ quan vùng bụng hoạt động, giúp tống nước ối còn sót và đẩy khí ra ngoài;
- Giảm thiểu tình trạng bí tiểu;
- Tăng cường thúc đẩy tuần hoàn máu;
- Tử cung co bóp tốt hơn, giúp đẩy sản dịch và giảm nguy cơ ứ đọng.
Sản phụ nên vận động sớm sau mổ để tránh bế sản dịch, tắc ruột và thuyên tắc mạch chi dưới.
Vệ sinh sạch sẽ vùng kín
Không chỉ sau sinh mà bất cứ thời điểm nào phụ nữ cũng cần vệ sinh sạch sẽ vùng kín để tránh viêm nhiễm. Sản phụ nên rửa âm hộ mỗi ngày 3 lần bằng dung dịch vệ sinh do bác sĩ chỉ định, không nên tự ý dùng những loại dung dịch có nồng độ pH quá cao gây mất cân bằng môi trường tự nhiên của âm đạo, dễ dẫn đến tổn thương và vi khuẩn xâm nhập.
Nên thay băng vệ sinh mỗi 4-6 giờ/lần và giữ vùng tầng sinh môn khô sạch.
Sản phụ nên mặc những chiếc quần lót bằng chất liệu 100% cotton dễ thấm hút để giữ cho âm hộ luôn khô thoáng. Không nên mặc quần lót quá chật. Nếu thấy âm đạo sưng hay có dấu hiệu bất thường cần đi khám ngay.
Sau khi ra viện, cần vệ sinh thân thể mỗi ngày. Vệ sinh và lau khô bộ phận sinh dục bằng khăn sạch sau mỗi lần tiêu tiểu.
Không tắm nước lạnh
Đây là việc kiêng cữ sau sinh mổ mà các bà mẹ nhất định phải tuân thủ. Sau khi sinh, cơ thể sản phụ rất yếu nên dễ bị nhiễm lạnh, nhiễm trùng. Vì vậy không nên tắm nước lạnh, nhất là tắm về đêm hoặc uống nước lạnh vì sẽ gây tổn thương cho cơ thể. Tốt nhất, sản phụ nên tắm và uống nước ấm để đảm bảo an toàn.
Sản phụ nên tắm sau sinh bằng vòi hoa sen, hạn chế ngâm mình trong bồn tắm. Tắm xong cần lau khô cơ thể bằng khăn mềm. Cần chú ý đến vết mổ để tránh nhiễm trùng.
Các mẹ sau sinh mổ không nên tắm nước lạnh, nhất là tắm về đêm.
Không nên quan hệ tình dục sớm
Dù sinh mổ không ảnh hưởng gì nhiều đến bộ phận sinh dục nhưng sản phụ cũng không nên quan hệ tình dục quá sớm. Nguyên nhân là do vết mổ và cơ thể của mẹ cần nhiều thời gian để phục hồi. Nếu quan hệ sớm sẽ gây cọ sát và cơ thể cũng phải gồng mình gây giãn vết thương, khiến quá trình hồi phục lâu hơn.
Ngoài ra, quan hệ tình dục còn tăng nguy cơ bị lây nhiễm vi khuẩn khiến mẹ có thể bị nhiễm trùng âm đạo. Theo các chuyên gia thì sau khi sinh mổ khoảng 6 tuần mới quan hệ là tốt nhất. Nên thực hiện một biện pháp ngừa thai phù hợp theo tư vấn của bác sĩ.
Chế độ dinh dưỡng
Sản phụ nên ăn thức ăn được nấu chín, ăn đầy đủ các chất bổ dưỡng như rau, cá, thịt, trứng, sữa, trái cây... Bên cạnh đó các mẹ cũng không nên kiêng khem hay ăn quá mặn; nên ăn các loại thức ăn quen thuộc, dễ tiêu, hợp vệ sinh. Đồng thời cho con bú sớm ngay sau sinh để giúp tử cung co hồi tốt, phòng ngừa chảy máu sau sanh và trẻ được tận hưởng những lợi ích quý giá từ sữa mẹ.
Sau khi xuất viện, sản phụ cần ăn uống đầy đủ chất bổ dưỡng, uống nước đủ theo yêu cầu, dùng thuốc theo đơn của bác sĩ, Bên cạnh đó, cần ngủ đủ giấc 8-10 tiếng/ngày, vận động nhẹ nhàng. Bên cạnh đó, nếu sản phụ bị mất ngủ, lo âu, cảm giác phiền muộn sau sinh thì nên tham vấn bác sĩ.
Theo các bác sĩ, nếu sản phụ gặp các dấu hiệu bất thường như đau bụng, chướng bụng, sốt, ra huyết âm đạo nhiều hơn lượng kinh thông thường hoặc kéo dài hơn 1 tháng…thì cần đến ngay cơ sở y tế để được theo dõi, thăm khám kịp thời.