Những sai lầm trong chăm sóc sức khỏe tại nhà sau tai biến

Ăn quá nhiều đồ bổ dưỡng

Người bệnh sau tai biến nên ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, hạn chế chất béo và tránh xa các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá…(ảnh minh họa)

Trong suy nghĩ xưa nay của nhiều người, bệnh nhân sau điều trị phải được tẩm bổ “cật lực” mới nhanh khôi phục sức khỏe, các trường hợp bị tai biến mạch máu não lại càng cần phải chú ý về vấn đề dinh dưỡng, “cứ món nào ngon tôi đều cố gắng mua cho bố ăn. Sau tai biến, ông gầy rộc, người xanh xao, mệt mỏi nên tôi nghĩ phải cố gắng tẩm bổ càng nhiều càng tốt thì mới mau lại sức.” Tốn kém là vậy nhưng chị H.A. (38 tuổi, Hà Nội) không hề biết rằng chúng lại có thể khiến bệnh tình của người bố trở nặng thêm.

Đối tượng chủ yếu của các cơn tai biến mạch máu là người cao tuổi. Ở lứa tuổi này, khả năng nhai nghiền thức ăn và tiêu hóa của người bệnh đều giảm, quá trình tiêu hóa và hấp thụ các chất cũng giảm đi. Việc ăn quá nhiều các món bổ dưỡng giàu chất béo và mỡ động vật như: thịt hầm, thịt nấu đông…có thể dẫn đến béo phì, mỡ máu cao – những yếu tố nguy cơ chính của tai biến mạch máu não – đe dọa tái phát.

Nghỉ ngơi tại chỗ quá nhiều

Một trong những di chứng nghiêm trọng nhất về thể chất của tai biến mạch máu não là gây liệt, làm suy yếu khả năng vận động trong sinh hoạt hàng ngày. Vì thế người bệnh thường được dặn dò nên dành thời gian nghỉ ngơi. Tuy nhiên nói như vậy không có nghĩ là chỉ nên nằm yên một chỗ, trái lại cần có một chế độ luyện tập cụ thể cho bệnh nhân hàng ngày. Vì nằm một chỗ quá lâu, đặc biệt với các trường hợp bệnh nhân chưa tự vận động được có thể dẫn tới viêm loét, nhiễm trùng da.

Nên cố gắng để bệnh nhân tự làm ở mức độ tối đa, người nhà chỉ hỗ trợ khi người bệnh không thể tự thực hiện được. Trong trường hợp nặng, bệnh nhân chưa tự vận động được, người nhà cần giúp họ thay đổi tư thế 3 giờ một lần để tránh nguy cơ bị loét. Mỗi lần lật người, cần xoa rượu, cồn hoặc phấn rôm vào lưng, mông và các vị trí bị tì đè khác.

Người bệnh sau tai biến nằm một chỗ quá lâu, giảm vận động dễ dẫn tới tình trạng lở loét, nhiễm trùng da ở các vị trí thường xuyên bị tì đè.(ảnh minh họa)

Không chú ý vấn đề vệ sinh thân thể

Phần lớn bệnh nhân sau khi bị tai biến mạch máu não đều không thể tự mình vận động, chưa kể các trường hợp còn mất khả năng kiểm soát đại tiểu tiện. Điều này dẫn tới tình trạng phải ngồi, nằm một chỗ quá lâu, đổ mồ hôi nhiều, da ẩm ướt…dễ gây ra viêm loét, nhiễm trùng.

“Bà ngoại em bị tai biến 3 năm trước, bà bị liệt nửa người, sau một thời gian dài chăm sóc, da bà có hiện tượng phồng đỏ sau đó mọng nước. Đưa bà đi khám mới biết bị loét da do nằm tại chỗ lâu và không được vệ sinh cẩn thận ở các vị trí thường xuyên tì đè”, bạn Kh. Trần chia sẻ. May mắn là nhờ phát hiện sớm nên tình trạng viêm loét da của bà ngoại Khánh vẫn được xử trí kịp thời.

Vấn đề phòng tránh loét quan trọng hơn là để loét rồi mới điều trị. Vì thế người nhà tuyệt đối không được qua loa, thiếu cẩn thận trong việc vệ sinh cá nhân cho người bệnh tai biến. Giữ cho da luôn khô thoáng, sạch sẽ là vô cùng cần thiết nhằm giảm loét, giảm nguy cơ nhiễm trùng vết loét và nhiễm trùng hô hấp.

Không quan tâm đến tâm lý

Sau tai biến, nhiều bệnh nhân stress nặng, cảm thấy mình vô dụng, phụ thuộc nhiều vào con cháu nên thường có tâm lý mặc cảm, thậm chí bất cần đời. “Không phải cứ được chăm sóc từ đầu đến chân là sung sướng. Những lúc nhìn con cháu lo từng bữa ăn, giấc ngủ đến chuyện đi vệ sinh tôi thấy buồn. Đến tầm tuổi này rồi vẫn còn làm khổ gia đình”, bác Nguyễn Văn Đ. (78 tuổi, bị tai biến mạch máu não 2 năm nay) giãi bày tâm sự.

Việc chăm sóc quá mức có thể khiến cho người bệnh có cảm giác vô dụng, sống phụ thuộc, ăn bám nhất là người trong độ tuổi lao động.

Để giảm bớt tình trạng này, người thân trong gia đình có vai trò rất quan trọng. Lưu ý:

- Hãy thường xuyên động viên người bệnh.

- Nên khuyến khích, hỗ trợ người bệnh tự chăm sóc  cho bản thân theo khả năng, như tự ăn, tự đi vệ sinh và chỉ giúp đỡ khi thật cần thiết để giảm bớt cảm giác phụ thuộc hoàn toàn vào con cái.

- Tạo điều kiện cho người bệnh tham gia sinh hoạt gia đình, cộng đồng, đơn giản như cùng ngồi ăn cơm với gia đình, thay vì ngồi ăn riêng.

Lựa chọn giúp chăm sóc người bị tai biến tại nhà đúng cách

Có thể thấy tất cả những sai lầm trong cách chăm sóc người bệnh sau tai biến nêu trên đều do thiếu hiểu biết. Từ chị H.A đến bạn Kh.Trần trong bài viết đều cho biết dù rất muốn chăm sóc chu đáo cho người bệnh tai biến nhưng không biết nên làm như thế nào, chỉ biết học hỏi những người xung quanh và tìm kiếm thông tin trên mạng. “Không thể cứ có vấn đề là đến bệnh viện hỏi bác sĩ được vì người bị tai biến làm sao mà đi lại xa xôi, chưa kể còn mất bao nhiêu thời gian chờ đợi đến lượt khám nữa rồi lại phải xin nghỉ nhiều, ảnh hưởng đến công việc lắm!”.

Bác sĩ gia đình chính là giải pháp chăm sóc sức khỏe vô cùng tiện lợi cho người bị tai biến, giúp tiết kiệm thời gian và công sức, góp phần giảm bớt những vất vả cho người nhà.(ảnh minh họa)

Bác sĩ gia đình chính là giải pháp giúp những gia đình có người bị tai biến không cần phải di chuyển vất vả mà vẫn được hướng dẫn, tư vấn cách chăm sóc sức khỏe đúng cách. Chỉ sau một cuộc gọi, các bác sĩ sẽ nhanh chóng có mặt tại nhà bạn để khám, kiểm tra tình trạng sức khỏe của người bệnh tai biến, đồng thời hướng dẫn chi tiết về chế độ ăn uống, vận động để nhanh chóng phục hồi sức khỏe, khôi phục các di chứng, ngăn chặn tái phát hiệu quả. Chị Hải Anh cho biết. “Từ khi có các bác sĩ gia đình, ông khỏe lên nhiều và tinh thần cũng phấn chấn hơn. Mấy nay đã tự vịn tường đi lại xung quanh nhà được rồi đấy!”