Những sai lầm thường gặp khi sử dụng thực phẩm bổ sung

19-12-2021 07:27 | An toàn dùng thuốc

SKĐS - Trong cuộc sống, chắc chắn ai cũng luôn mong muốn mình có sức khỏe tốt nhất, đặc biệt khi trải qua những làn sóng dịch bệnh, mối quan tâm về các sản phẩm tăng cường sức đề kháng của người dân càng tăng cao.

Thực phẩm bổ sung hỗ trợ hệ miễn dịch là những sản phẩm được bổ sung vào chế độ ăn uống hàng ngày với mục đích tăng cường khả năng miễn dịch hay sức đề kháng của cơ thể. Thành phần trong các sản phẩm này có thể là vitamin, khoáng chất, các loại thảo dược hoặc chiết xuất từ động vật, tảo biển, nấm, men…

Thực phẩm bổ sung không yêu cầu phải trải qua các thử nghiệm lâm sàng về tính hiệu quả và an toàn như thuốc. Tuy nhiên, có những tiêu chuẩn trong bào chế và giới hạn hàm lượng hoạt chất theo quy định của cơ quan quản lý tại nước sở tại mà nhà sản xuất cần tuân thủ để sản phẩm được cấp phép lưu hành.

Việc lựa chọn những sản phẩm hỗ trợ chức năng hệ miễn dịch như thế nào, sử dụng đúng ra sao không phải ai cũng biết.

Dưới đây là 5 sai lầm thường gặp khi sử dụng thực phẩm chức năng hỗ trợ hệ miễn dịch:

photo-1639793010441

Thực phẩm bổ sung được dùng cùng với chế độ ăn uống hàng ngày.

1. Dùng cùng lúc nhiều loại thực phẩm bổ sung

Bạn có thể mua một sản phẩm thực phẩm bổ sung dễ dàng mà không cần có đơn của bác sĩ hay bất cứ điều kiện nào khác. Điều này khiến mọi người lầm tưởng rằng thực phẩm bổ sung rất an toàn khi sử dụng, dẫn tới nhiều người đã sử dụng cùng lúc các loại thực phẩm bổ sung khác nhau, với mong muốn hỗ trợ sức khỏe tốt nhất. Điều này là không đúng.

Mặc dù công dụng công bố khác nhau, nhưng thành phần trong các sản phẩm vẫn có thể giống nhau. Bổ sung một hoạt chất quá nhiều, vượt quá ngưỡng hấp thu của cơ thể sẽ gây ra các tác dụng phụ không mong muốn, thậm chí gây ngộ độc cho người sử dụng. Do đó tốt nhất chúng ta nên đánh giá tình trạng sức khỏe của mình, xác định nhu cầu cần thiết bổ sung trước.

Những sai lầm thường gặp khi sử dụng thực phẩm bổ sung - Ảnh 3.

DS Nguyễn Vũ Nguyệt Minh

Nếu bổ sung từ hai sản phẩm trở lên cùng lúc, người sử dụng nên kiểm tra các thành phần, hàm lượng hoạt chất, tham khảo ý kiến của dược sĩ, bác sĩ xem các thành phần đó có tương tác với nhau hay không, hoặc có vượt quá ngưỡng hấp thu của cơ thể hay không để quyết định việc sử dụng an toàn và hiệu quả.

2. Sử dụng liều cao để nhanh chóng đạt kết quả tốt nhất

Vitamin là "thuốc bổ", nên dùng càng nhiều càng tốt. Đây là quan niệm sai lầm. Khi chúng ta đưa vào cơ thể bất cứ chất dinh dưỡng nào, nếu quá nhiều, cơ thể không hấp thu hết gây dư thừa đều tiềm ẩn những rủi ro không mong muốn.

Ví dụ: Vitamin A, vitamin D là các vitamin tan trong dầu, khi sử dụng liều cao, các vitamin này không tự đào thải khỏi cơ thể, mà tích lũy trong các mô mỡ. Tới ngưỡng nhất định, sự dư thừa vitamin A hay D sẽ gây ra tình trạng ngộ độc như mệt mỏi, đau đầu, chán ăn, buồn nôn, suy giảm sức đề kháng. Hay khi bổ sung canxi liều cao gây lắng đọng canxi tại thận hình thành sỏi thận, hoặc lắng đọng canxi tại mạch máu gây vôi hóa thành mạch.

Đọc kỹ thông tin và hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất, tuân thủ hướng dẫn sử dụng là cách tốt nhất để phát huy hiệu quả của thực phẩm chức năng nhưng vẫn đảm bảo tính an toàn.

photo-1639793012758

Quá liều một chất nào đó đều có thể gây hại.

3. Thực phẩm bổ sung hỗ trợ hệ miễn dịch sẽ bảo vệ cơ thể không nhiễm bệnh

Thực phẩm bổ sung hỗ trợ hệ miễn dịch được hiểu là những thực phẩm giúp bổ sung thành phần cấu tạo, hoặc giúp duy trì chức năng miễn dịch bình thường của cơ thể. Điều đó không có nghĩa là các sản phẩm này sẽ bảo vệ cơ thể không mắc bệnh.

Nếu chức năng miễn dịch tốt, các tác nhân gây bệnh sẽ bị tiêu diệt nhanh chóng và không gây ra những biểu hiện hay biến chứng bệnh hoặc cơ thể sẽ hồi phục nhanh hơn sau khi nhiễm bệnh. Tuy nhiên, chức năng miễn dịch của cơ thể phụ thuộc vào nhiều yếu tố như dinh dưỡng, vận động, thể trạng, môi trường sống. Việc tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh là không thể tránh khỏi, nên để bảo vệ cơ thể khỏe mạnh, chỉ sử dụng thực phẩm bổ sung tăng cường miễn dịch là chưa đủ. Mọi người cần bổ sung dinh dưỡng hợp lý, luyện tập thể dục và thực hiện các biện pháp phòng bệnh theo hướng dẫn của cơ quan y tế.

Để duy trì chức năng miễn dịch khỏe mạnh, mọi người cần bổ sung dinh dưỡng lành mạnh, vận động cơ thể hàng ngày, kiểm soát căng thẳng cuộc sống và thực hiện các biện pháp phòng chống dịch bệnh theo khuyến cáo của cơ quan y tế.

4. Thực phẩm bổ sung có thể dùng cho tất cả mọi người

Mỗi sản phẩm chăm sóc sức khỏe đều có công thức, hàm lượng thành phần, dạng bào chế khác nhau tùy vào công dụng sản phẩm, đối tượng sử dụng mà nhà sản xuất hướng tới. Thực phẩm bổ sung cũng vậy.

Nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể người trưởng thành khác với trẻ em hoặc người già. Khả năng chuyển hóa, hấp thu vi chất ở những người có bệnh lý về gan, thận cũng sẽ khác với người khỏe mạnh. Do đó nhà sản xuất luôn đưa ra liều dùng khuyến nghị, và trong những trường hợp đặc biệt phải có chỉ định của bác sĩ.

Nếu một người trưởng thành dùng thực phẩm bổ sung hỗ trợ miễn dịch với liều dành cho trẻ em, điều này có thể không đáp ứng nhu cầu cơ thể và không có hiệu quả với sức khỏe. Ngược lại, một số cha mẹ cho con bổ sung viên uống kẽm hoặc vitamin tổng hợp của người lớn có hàm lượng các vi chất cao, vượt quá ngưỡng dung nạp của trẻ gây nguy hiểm.

Mặc dù không phải là thuốc, nhưng thực phẩm bổ sung cũng cần được sử dụng đúng để đảm bảo hiệu quả và an toàn: Đúng hoạt chất, đúng đường dùng, đúng liều dùng, đúng thời điểm, đúng đối tượng.

photo-1639793014689

Nên chọn các sản phẩm bổ sung có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng

5. Lựa chọn các sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ

Trước nhu cầu tăng cường sức khỏe chống dịch bệnh của người tiêu dùng, trên thị trường xuất hiện nhiều sản phẩm "hàng xách tay" được quảng cáo có tác dụng tăng cường miễn dịch, hàng hiếm hay hàng độc với vô vàn các mức giá bán khác nhau. Điều này tiềm ẩn rủi ro mà không phải người tiêu dùng nào cũng nhận biết được.

Những sản phẩm này có thể là hàng giả, hàng hết hạn hoặc kém chất lượng. Một số sản phẩm có chứa thành phần tương tự hormone, khi sử dụng kéo dài gây ảnh hưởng tới sinh lý bình thường của cơ thể. Hoặc nếu xảy ra những tác dụng không mong muốn trong quá trình dùng sản phẩm, người sử dụng sẽ không thế báo cáo hay yêu cầu tổ chức nào giải đáp hoặc chịu trách nhiệm bồi thường.

Thực phẩm bổ sung chỉ là một phương pháp hỗ trợ, không phải là thuốc chữa bệnh, cũng không thể thay thế hoàn toàn cho một chế độ dinh dưỡng cân đối và đầy đủ. Khi sử dụng không đúng, thực phẩm bổ sung sẽ không giúp tăng cường sức khỏe, mà còn gây tổn hại tới hệ miễn dịch của cơ thể.

Mời độc giả xem thêm video:

Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19

DS Nguyễn Vũ Nguyệt Minh
Mạng lưới Thày thuốc Đồng hành
Ý kiến của bạn