Bóc vỏ “con nhộng”
Một số thuốc được bào chế dưới dạng viên con nhộng hay còn gọi là viên bao phim. Lớp vỏ phim làm bằng hợp chất đặc biệt. Khi khô nó rất kín không cho thoát hơi, không cho thoát thuốc và cũng không ngấm hơi nước. Nhưng khi bị dính nước ở vỏ ngoài, lớp vỏ phim này nhanh chóng mềm ra, tan chảy và biến mất hoàn toàn.
Tuỳ theo ý định của nhà sản xuất mà thuốc viên bao phim được bào chế có mục đích khác nhau. Nhưng một trong số các mục đích quan trọng nhất của viên bao phim là tránh không cho thuốc bị phân huỷ bởi dịch dạ dày. Dịch dạ dày rất nhiều axit, là thứ có hoạt tính mạnh, rất dễ phân huỷ các thuốc này, nhất là các kháng sinh dòng beta lactam như penicillin, amoxillin... Do vậy, nếu như vì một lý do nào đó bạn bóc lớp vỏ phim này ra hoặc giả là bạn lấy vỏ phim và hoà tan thuốc cho dễ uống, tưởng như thế cũng chẳng sao nhưng kỳ thực lại rất tai hại. Nó hoàn toàn có thể làm dịch dạ dày phân huỷ thuốc thành thứ không còn một chút tác dụng nào.
Vì thế, lẽ ra vi khuẩn trong dạ dày có thể bị tiêu diệt, vi khuẩn ngoài da có thể bị chế ngự hoặc vi khuẩn đường hô hấp trên có thể bị kìm hãm thì giờ đây, chúng trở nên vô can và thuốc không còn tác dụng nữa.
Lời khuyên: Với những viên bao phim, bạn không nên bóc lớp vỏ phim ra để lấy thuốc bên trong. Nếu viên bao phim được bào chế quá to và khó uống, bạn có thể đề nghị đổi sang loại có hàm lượng thấp hơn để viên bao phim nhỏ hơn hoặc đổi hẳn sang loại khác có viên bao phim nhỏ hơn hoặc không có bao phim.
Cần uống nguyên viên thuốc.
Uống thuốc khi chưa tan
Trường hợp này thường găp khi uống viên thuốc dạng sủi. Trên thị trường, loại viên này thường chứa hoạt chất như paracetamol hoặc vitamin C... Thuốc được bào chế viên nén sủi bọt khi hoà tan cho nên thuốc cần phải được cho vào khoảng 100ml nước và hoà tan hoàn toàn rồi mới uống. Thao tác này đảm bảo cho thuốc được hoà tan hoàn toàn trong nước tạo một dung dịch đồng nhất cùng với dẫn chất làm cho thuốc được hấp thu dễ dàng. Nhưng nếu bạn lại coi nhẹ điều này, vội vàng dùng thuốc ngay cả khi thuốc chưa kịp tan hết mà còn sót lại, nghĩ vào trong bụng tan “nốt” thì đúng là bạn đang làm khổ cái dạ dày của bạn.
Khi vào trong dạ dày, thuốc sẽ kết hợp với dịch vị trong dạ dày và tạo thành các bóng khí CO2. Các khí này nếu hoà tan trong cốc thì chúng sẽ được thoát ra ngoài môi trường nhưng nếu chúng ở trong dạ dày thì chúng không thể thoát ra được mà bị giữ lại trong bao tử. Hậu quả là thuốc có thể sẽ không được tan hết hoặc dạ dày sẽ bị trướng căng lên do hơi CO2. Nếu như bạn đang bị viêm dạ dày hay bệnh lý tá tràng thì bạn sẽ bị đau vô cùng.
Lời khuyên: Dù có vội, hãy gắng đợi cho thuốc tan hết rồi hãy uống. Đợi cho đến khi nào không còn bọt khí nào sủi lên và thuốc không còn một thể rắn nào trong cốc nước thì hãy uống. Nhớ đừng có hoà tan ít nước quá thuốc khó tan hết nhưng cũng đừng hoà tan nhiều quá, bạn sẽ uống nước chứ không phải uống thuốc. Khoảng 100ml cho 1 viên 500mg là vừa.
Cần nhai nhưng lại không nhai
Có những thuốc cần nhai trước khi uống thì thuốc sẽ tác dụng. Đó là trường hợp của thuốc maalox (trị đau dạ dày). Đặc điểm của maalox là một hỗn hợp của bazơ có hoạt tính kiềm mạnh. Chúng sẽ đi vào trong dạ dày, nơi có nhiều axit, thực hiện phản ứng trung hoà để khử hết axit trong dạ dày. Vì thế, thuốc có tác dụng giảm đau trong bệnh viêm loét dạ dày, tá tràng.
Nhưng để có tác dụng hoàn hảo, bạn cần phải nhai vụn, nhai nát viên thuốc trong miệng rồi mới được uống. Đừng nghĩ rằng bác sĩ đang “vẽ” việc cho bệnh nhân làm mà đó là vì đảm bảo thuốc tạo thành một hỗn dịch hoàn toàn và vào đến dạ dày là phản ứng ngay. Thuốc cần phải tác dụng ngay ở trong dạ dày. Nếu trôi xuống ruột thì kể như công toi.
Nhưng nếu vì một lý do nào đó, bạn không thèm thực hiện lời bác sĩ dặn, bạn cứ uống cả viên hoặc vì sợ “đắng”, bạn đã không nhai. Vậy thì thuốc trung hoà axit rất chậm và bạn sẽ không hết đau như đúng liều thuốc kỳ vọng.
Cần uống chung, lại uống riêng
Nếu bạn đã từng phải dùng viên sắt thì thể nào bác sĩ cũng kê cho bạn thuốc đi kèm là vitamin C. Chắc chắn bác sĩ sẽ dặn đi dặn lại bạn là cần uống viên sắt cùng vitamin C. Lời dặn này là hoàn toàn có chủ ý. Bởi lẽ nếu như bạn uống viên sắt mà có kèm theo vitamin C thì có thể làm tăng lượng sắt hấp thu lên đến 20% so với cách uống thông thường.
Nhưng vì một sự cố nào đó như bạn không quen uống nhiều loại thuốc hoặc bạn cho việc kết hợp thuốc lúc này chẳng liên quan thì bạn đang hết sức sai lầm. Bạn đã giảm tác dụng của viên sắt xuống vài phân mà không hề hay biết.
Lời khuyên: Người bệnh cần uống sắt cùng với vitamin C hoặc với nước cam... Bạn sẽ thấy không khó uống mà bệnh thiếu máu của bạn lại rất nhanh hồi phục.