Theo giáo lý nhà Phật, cúng Rằm tháng 7 hay còn gọi là cúng Tết Trung Nguyên, lễ Vu Lan báo hiếu. Với tấm lòng "uống nước nhớ nguồn", ngoài mục đích tâm linh như các lễ cúng rằm khác, người Việt ta làm lễ cúng Rằm tháng 7 âm lịch còn là để tưởng nhớ công ơn, ghi khắc nỗi lòng tưởng nhớ ông bà, tổ tiên và những người đã khuất.
Việc cúng Rằm tháng 7 có thể lên chùa hoặc cúng tại nhà, gồm các lễ như: cúng Phật, cúng thần linh, cúng gia tiên và cúng thí thực cô hồn.
Nên cúng Rằm tháng 7 ở nhà hay ở chùa?
Trong dịp Rằm tháng 7, nghi lễ Vu Lan báo hiếu không thể không tiến hành. Đây là một trong những ngày lễ chính của Phật giáo.
Ngay từ những ngày đầu tháng 7 âm lịch, phật tử tới các chùa rất đông để đăng kí cầu siêu, nguyện cầu cho cha mẹ hiện tiền được an lạc, mẹ cha quá vãng được siêu sinh tịnh độ.
Cúng Rằm tháng 7 không nằm ở mâm cao cỗ đầy, mà ở thái độ và tấm lòng thiện lương, thành kính của mỗi người. Mỗi nơi có cách cúng lễ khác nhau, nhưng giống nhau ở tấm lòng thành, tâm hướng thiện với các hoạt động thể hiện nét đẹp truyền thống văn hóa của người Việt.
Lễ này cũng nhằm để báo hiếu cha mẹ, theo đó nên tiến hành ở chùa trước, gia tiên sau và vào ban ngày bởi ở đó nhờ công đức, thần lực của chư tăng nên các hương linh gia tiên được siêu sinh rất tốt.
Cúng Rằm tháng 7 là một trong những dịp lễ quan trọng trong đời sống văn hóa của người Việt Nam.
Ngoài lễ Vu Lan, còn có lễ cúng cô hồn, có thể tiến hành ở chùa hay ở tư gia đều được, nhưng nên cúng vào buổi chiều tối. Tất cả các chùa đều làm lễ cúng cô hồn trong một ngày nhất định từ ngày đầu tháng tới rằm. Mâm lễ cúng cô hồn đặt ngoài sân, tránh xa bậu cửa, không quy định về hướng lễ.
Tham khảo thêm lễ vật và mâm cúng Rằm tháng 7 đầy đủ: TẠI ĐÂY
Lưu ý quan trọng khi cúng Rằm tháng 7 âm lịch
Vì ngày Rằm tháng 7 có nhiều hoạt động được diễn ra đồng thời như lễ chùa, cúng bái gia tiên, thần phật,... Để nghi lễ diễn ra trang trọng, đúng truyền thống và giữ trọn ý nghĩa tâm linh, có một số lưu ý quan trọng mà mỗi gia đình nên ghi nhớ khi cúng Rằm tháng 7.
Mâm cúng Phật, thần linh và gia tiên thì phải được cúng trong nhà, cúng chúng sinh thì cúng ngoài trời, trước cửa nhà hoặc có thể thực hiện ở chùa.
Việc cúng cô hồn phải được hoàn tất trước 12h ngày 15/7 âm lịch, tiến hành sau đó được cho sẽ mất linh.
Nếu thực hiện cúng chúng sinh ở nhà thì khi tung gạo, muối (sau khi cúng xong), bạn nên đứng trong nhà và tung từ trong ra ngoài, tuyệt đối không được tung ngược lại bởi theo quan niệm dân gian thì hành động này sẽ rước các vong hồn vất vưởng vào nhà.
Với những gia đình thờ Phật thì mâm cúng Phật được đặt ở vị trí cao nhất rồi mới đến mâm cúng thần linh và cuối cùng là gia tiên.
Trong ngày Rằm tháng 7 có rất nhiều vong hồn còn vất vưởng, vì thế bạn nên ghi rõ tên người nhận lên vàng mã cúng cho gia tiên, đồng thời khi cúng nên đọc văn khấn thần linh thổ địa rồi sau đó đọc to rõ tên hương hồn người nhận.
Mâm cúng cô hồn tuyệt đối không cúng xôi, gà, heo, chỉ cúng cô hồn bằng các món ăn chay, không cúng đồ mặn vì sẽ khơi dậy tham, sân, si.
Nên thăm mộ phần của người thân trong gia đình ở ngoài nghĩa địa hay trong chùa chiền, nơi lưu giữ các lọ hài cốt để thể hiện sự hiếu kính, lòng biết ơn thế hệ trước.
Những sai lầm khi thực hiện lễ cúng cô hồn tháng 7 âm lịch
Trong dân gian, có vô vàn quan niệm về kiêng kị, lễ bái và cúng chúng sinh - cô hồn vào tháng 7 âm lịch. Tuy nhiên, nếu tin theo phong thủy và tín ngưỡng truyền thống, có hai sai lầm nghiêm trọng nhất cần tuyệt đối ghi nhớ:
Cúng cô hồn trước cúng gia tiên sau
Lễ cúng Rằm tháng 7 chủ yếu để tưởng nhớ tổ tiên và những người thân đã khuất, thể hiện lòng biết ơn và truyền thống "uống nước nhớ nguồn", gia đình nào cúng cô hồn trước cúng gia tiên sau là hoàn toàn sai lầm.
Vào Rằm tháng 7, các gia đình nên chuẩn bị mâm cỗ thịnh soạn để cúng tổ tiên trước. Nghi thức cúng thường diễn ra vào buổi chiều tối giữa tháng 7 âm lịch.
Ngoài cúng gia tiên, nhiều gia đình còn tổ chức cúng cô hồn. Lý do là vì người Việt rất coi trọng truyền thống nhân văn và lòng từ bi.
Việc cúng cô hồn sau khi cúng gia tiên là để chia sẻ đồ cúng cho những linh hồn không nơi nương tựa. Hơn nữa, việc này còn để tránh trường hợp các cô hồn giành giật đồ cúng với tổ tiên của mình.
Cúng cô hồn trong nhà
Cúng cô hồn phải cúng ngoài trời. Theo quan niệm dân gian nếu cúng chúng sinh, cúng cô hồn ở bên trong nhà không kể nhà mặt đất mà cả chung cư sẽ không tốt chút nào.
Mâm cúng cô hồn nên đặt ở ngoài sân vì theo quan niệm, đây là vị trí các cô hồn ở xung quanh dễ dàng tìm đến để thụ lễ và chỉ dừng lại ở bên ngoài, không thể vào trong nhà quấy phá gia chủ.
Không tuân thủ các quy tắc khi đốt vàng mã
Khi thực hiện đốt vàng mã sau lễ cúng cũng cần chú ý một số lưu ý quan trọng.
Trước khi đốt, dùng tro bếp vẽ một vòng tròn trên mặt đất, đặt tiền vàng vào trong vòng tròn rồi đốt. Vòng tròn này giúp tiền vàng của nhà bạn không bị các cô hồn lang thang cướp mất. Nếu trời mưa, có thể đốt ở trong hiên nhà.
Trước khi đốt vàng mã chính thức cho người thân, nên đốt một ít vàng mã trước để "tiễn" các cô hồn xung quanh đi. Điều này giúp tránh việc gia tiên trong gia đình bạn bị giành giật lễ vật bởi cô hồn.
Việc đốt vàng mã mà không vẽ vòng tròn bằng tro có thể khiến tiền vàng bị các cô hồn lang thang cướp mất trước khi đến tay người thân đã khuất.
Đọc tên tuổi, địa chỉ của bản thân và gia đình khi cúng
Lễ cúng chúng sinh không phải là lễ cúng tổ tiên, ông bà mà là một hành động từ bi, thể hiện lòng bao dung với chúng sinh không nơi nương tựa. Khi bạn cúng cô hồn, bạn đang mời gọi, bố thí cho những linh hồn không may mắn. Việc này xuất phát từ tinh thần từ bi hỷ xả của đạo Phật.
Một số người quan niệm rằng việc đọc tên tuổi, địa chỉ có thể vô tình thu hút những linh hồn vất vưởng đi theo, quấy nhiễu cuộc sống. Do đó, để an toàn và tránh những rủi ro không đáng có, người ta thường khấn cúng một cách chung chung, không chỉ rõ thông tin cá nhân.
Việc khấn cúng chúng sinh mà không nêu tên, tuổi, địa chỉ của bản thân cũng giúp lòng thành của người cúng hiện rõ. Không cầu xin cho bản thân là cách thể hiện sự từ bi một cách trọn vẹn.
Tóm lại, khi cúng chúng sinh, chỉ cần đọc những bài khấn đã được soạn sẵn để mời gọi và chia sẻ đồ cúng, không nhất thiết phải đọc tên, tuổi, địa chỉ của gia đình.
(*) Lưu ý: Các thông tin trong bài chỉ mang tính chất tham khảo, chiêm nghiêm!
