Tôi gọi đó là một “sáng kiến đặc biệt” cũng bởi tính đặc biệt của nó. Tự hào nông dân Việt Nam không phải là một cuộc thi thông thường nhằm nâng cao chất lượng bài vở như rất nhiều tờ báo đã làm. Mà lớn hơn thế, đây là cuộc tìm kiếm những phương thức làm ăn mới, những kinh nghiệm thoát nghèo cho nông dân Việt Nam. Cuộc vượt khó ngoạn mục này, không phải lý luận giáo điều, mà là thực tiễn kỳ diệu do chính những người nông dân Việt Nam đã sáng tạo ra từ đồng đất của chính quê mình.
Nét đặc sắc tạo nên sức hấp dẫn đặc biệt của những bài viết này không phải ở văn chương, chữ nghĩa, mà là những kinh nghiệm vô giá được đúc kết từ thực tiễn vượt khó của chính bà con nông dân.
Mỗi bài viết là một tấm gương, một mô hình làm ăn mới.
Các bài viết cho ta một cái nhìn rất mới về nông dân Việt Nam ở một thời đại mới, thời đại mở cửa và hội nhập. Người nông dân đã được giải phóng mọi năng lực sáng tạo và vì thế, họ cũng đã phát huy được hết những tiềm năng đặc biệt của mình.
Và họ thực sự là những nhà sáng tạo, những Vua Thần Nông ở trên mặt đất. Mới hay nông dân mình tài thật. Tôi đặc biệt kính phục những tỷ phú nông dân đã đi lên từ hai bàn tay trắng. Có người trở thành ông chủ trại gia súc khổng lồ mà không cần phải đầu tư xây dựng chuồng trại. Chuồng trại là cả cánh rừng. Gia súc tự kiếm ăn, tự phát triển, tự sinh con đẻ cái, rồi đưa con về ra mắt ông chủ. Rừng rộng là thế. Gia súc nhiều thế mà vẫn không thất lạc. Bởi chúng không rời chủ được. Chủ vẫn kiểm soát được chúng. Kiểm soát bằng một bí kíp rất rẻ tiền. Ấy là mỗi buổi sáng ông chủ cho chúng ăn một nắm cỏ. Chỉ một nắm cỏ thôi. Đấy là nắm có đặc biệt có rắc tí muối. Thế là chỉ vì tí muối ấy, lũ bò không thể rời được chủ. Tài thật.
Nông dân Thái Bình chế máy cấy siêu tốc giá thành rẻ, phù hợp với điều kiện canh tác và khí hậu của Việt Nam.
Ta còn gặp ở đây một tỷ phú rất trẻ, làm giàu bằng... vịt giời. Vịt giời là chim hoang, thịt ngon, giá rất đắt. Nhưng làm sao có thể “quản” được chúng. Kinh doanh chúng lại càng khó. Thế mà vẫn có người mỗi năm kiếm tiền tỷ từ vịt giời. Có thể nói đó là những tỷ phú lãng mạn. Tiền bạc để trong rừng. Của cải cất trên mây. Chuyện tưởng chỉ có trong cổ tích. Thế mà lại có thật.
Tôi vừa nói nông dân mình tài thật! Đó là những bậc kỳ tài. Họ có thể bắt núi thắm nở hoa, thuần chủng cả những động vật hoang dã.
Hiện nay, chúng ta có rất nhiều viện nghiên cứu khoa học, mỗi năm tiêu không biết bao nhiêu tiền của nhân dân, nhưng về cơ bản, chúng ta vẫn chưa sản xuất được một cây kim, hay một cái đinh ốc. Trong khi đó lại có rất nhiều nông dân, trình độ chỉ lớp 7, lớp 12, nhưng họ lại sáng chế được những cỗ máy nông nghiệp có đến 32 công năng, rồi máy tuốt lúa siêu nhanh, lại rất gọn nhẹ, tiết kiệm được nhiên liệu, có thể tác nghiệp được trên cả những khu ruộng nhỏ, hay những triền ruộng bậc thang ở các vùng núi cao.
Phải nói là rất tài. Những nhà “khoa học chân đất” ấy đã làm thay đổi cả đời sống của những người nông dân Việt Nam. Rồi họ còn mở rộng cánh cửa ra với thế giới rộng lớn. Không chỉ tự xuất khẩu hàng nông sản của mình ra thế giới, họ còn mở rộng các mô hình kinh tế liên kết với nước ngoài, rồi xây dựng các trang trại nông nghiệp công nghệ cao, thành đối tác của nhiều công ty lớn trên thế giới.
Nông dân của chúng ta đấy. Họ là lực lượng chủ đạo trong những năm chiến tranh cứu nước vĩ đại. Họ không tiếc xương máu trong công cuộc bảo vệ Tổ quốc. Hàng triệu nông dân ngã xuống trên các chiến trường Nam Bắc và cả các nước bạn Lào, Campuchia. Đến nay vẫn còn hàng trăm ngàn người vẫn chưa tìm thấy được hài cốt. Bây giờ, lại chính họ chứ không phải ai khác, đã chứng minh cho thế giới biết rằng, người Việt không phải chỉ giỏi bắn súng. Người Việt rất giàu trí tuệ và năng lực sáng tạo. Và họ đã đưa đất nước lên tầm cao mới. Ở đấy chỉ thấy lấp lánh ánh sáng của trí tuệ, mà không có máu người.