Nhóm thuốc valproat
Nhóm thuốc valproat (gồm có axít valproic, natri valproat, natri divalproex) là những thuốc được sử dụng chủ yếu trong điều trị động kinh. Các thuốc này thường được trình bày ở dạng thuốc viên, sirô hay dung dịch uống.
Ngoài chỉ định điều trị động kinh, hiện nay FDA đã chấp thuận sử dụng nhóm thuốc valproat trong phòng ngừa cơn đau nửa đầu và điều trị cơn hưng cảm do rối loạn lưỡng cực.
Cơ chế tác dụng của nhóm thuốc valproat là ức chế sự dẫn truyền thần kinh của kênh natri và làm gia tăng nồng độ của chất ức chế dẫn truyền thần kinh GABA (axít gamma aminobutyric), do ức chế enzym chuyển hóa GABA (GABA transaminase) và làm gia tăng hoạt tính của GABA sau sinap.
Cần lưu ý:
- Không sử dụng nhóm thuốc valproat cho người bị viêm gan cấp hay mạn tính.
- Nhóm thuốc valproat có thể gây ra các tác dụng phụ như: co giật, lú lẫn, rối loạn tiêu hóa, rụng tóc…
- Thận trọng với các nguy cơ có thể xảy ra khi sử dụng nhóm thuốc valproat cho thai phụ.
Những nguy cơ khi sử dụng nhóm thuốc valproat cho thai phụ
Nguy cơ giảm chỉ số IQ (chỉ số thông minh) ở trẻ em:
FDA đã cảnh báo các thai phụ không nên sử dụng nhóm thuốc valproat trong điều trị động kinh, phòng ngừa đau nửa đầu… do các nghiên cứu đã cho thấy, những em bé có mẹ sử dụng nhóm thuốc này trong thời gian mang thai sẽ bị giảm chỉ số IQ, chậm phát triển nhận thức!
Nguy cơ gây các dị tật bẩm sinh ở thai nhi:
FDA cũng khuyến cáo các thai phụ không nên sử dụng nhóm thuốc valproat trong thai kỳ vì nguy cơ gây ra các dị tật bẩm sinh ở thai nhi như: dị tật ống thần kinh, dị tật sọ mặt hay dị tật tim mạch…
Nguy cơ làm gia tăng tỉ lệ bệnh tự kỷ ở trẻ em:
Những nghiên cứu gần đây nhận thấy: trẻ em sinh ra từ những thai phụ sử dụng nhóm thuốc valproat trong thời kỳ mang thai, có tỉ lệ bệnh tự kỷ tăng cao hơn so với trẻ em sinh ra từ các thai phụ không sử dụng nhóm thuốc này.
Những lưu ý khi sử dụng nhồm thuốc valproat
Việc kê đơn nhóm thuốc valproat cho thai phụ cần phải hết sức thận trọng. Các thầy thuốc sẽ thông tin đầy đủ về các nguy cơ có thể xảy ra khi thai phụ sử dụng nhóm thuốc này.
Thai phụ nên thông báo với bác sĩ điều trị về tình trạng mang thai, để được tư vấn sử dụng một loại thuốc khác mang lại hiệu quả điều trị, mà không gây ra các nguy cơ như nhóm thuốc valproat.
Trong trường hợp chỉ đáp ứng điều trị duy nhất với nhóm thuốc valproat:
- Với phụ nữ trong độ tuổi sinh sản nên áp dụng một biện pháp tránh thai hiệu quả,
- Với thai phụ sẽ được các bác sĩ điều chỉnh giảm liều hay sử dụng liệu pháp kết hợp (kết hợp nhiều phương pháp điều trị khác nhau) và tăng cường bổ sung axít folic giúp phòng ngừa nguy cơ khuyết tật ống thần kinh ở thai nhi.
DS. MAI XUÂN DŨNG
