Những người lặng lẽ 'đóng lại' nỗi sợ để mở ra niềm tin cho bệnh nhân HIV

Những câu chuyện ấy không cần những lời tán dương ồn ào. Chúng tự đẹp bằng chính sự bình lặng và bền bỉ của những người sống vì nghề, vì người khác.

Trong Bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí, Khoa Bệnh Nhiệt đới chính là nơi lưu giữ những điều như thế.

Khoa Bệnh Nhiệt đới của bệnh viện được thành lập năm 1981 với tên gọi ban đầu là khoa Lây. Sau đó khoa có tên là khoa Truyền nhiễm. Tháng 12/2018, khoa đổi tên thành khoa Bệnh nhiệt đới. Khoa có nhiệm vụ đảm bảo thực hiện tốt công tác phòng chống dịch bệnh; Thực hiện điều trị viêm gan virus B - C mạn tính bằng thuốc kháng virus và đặc biệt có một nhiệm vụ quan trọng là Tư vấn điều trị bệnh nhân HIV/AIDS bằng thuốc ARV.

Khoa Bệnh Nhiệt đới từ đó trở thành nơi mà mỗi y bác sĩ làm việc không chỉ với chuyên môn, mà còn với trái tim phải đủ lớn để 'ôm' lấy những phận đời mang trong mình căn bệnh mà cả thế giới từng gọi bằng hai chữ nặng trĩu: HIV – "căn bệnh thế kỷ".

Ở nơi ấy, có những con người chọn nghề rồi chọn trụ lại, dù họ đã từng nhận về những cái lắc đầu lo ngại, những định kiến từ chính những người thân yêu nhất.

Bác sĩ CKI Trịnh Thu Hoàn – Trưởng khoa Bệnh Nhiệt đới chia sẻ, chị đến với nghề này vì một đam mê rất lặng, rất riêng. Không phải ánh hào quang của những chuyên khoa được xem là "nổi", không phải sự ngưỡng mộ của số đông, mà bởi mỗi ca bệnh, mỗi con người là một bí ẩn cần được mở ra bằng sự tỉ mỉ, lắng nghe và trái tim muốn tìm tòi, học hỏi đến tận cùng.

Có lẽ, cũng chính vì những điều ấy mà nghề truyền nhiễm đặc biệt là điều trị HIV trở thành hành trình dài đầy thử thách nhưng cũng đầy nhân văn đối với các bác sĩ nơi đây.

Trong ký ức của nhiều bác sĩ, ngày đầu tiên bước chân vào khoa truyền nhiễm không hề nhẹ nhàng. Bệnh nhân HIV khi đó không chỉ là bệnh nhân – họ còn mang theo nỗi sợ, sự mặc cảm và sự xa lánh của xã hội. Người thân có khi còn e dè, nói gì đến người ngoài.

Bác sĩ Hoàn kể : 'Nghe đến HIV, nhiều người thời đó lập tức tránh xa. Không phải vì thiếu lòng thương, mà vì thiếu hiểu biết và quá sợ hãi."

Thế nhưng bác sĩ Hoàn và rất nhiều bác sĩ khác của Khoa – vẫn ở lại. Họ lặng lẽ mặc thêm bộ đồ bảo hộ, chăm chú trong từng mạch thở, từng nốt sốt, từng ánh mắt người bệnh. Dù đứng rất gần nỗi sợ của cả xã hội, họ lại chọn đưa tay ra mà đỡ lấy.

Bằng lòng tin đằng sau căn bệnh là con người. Và con người thì luôn đáng được cứu – đáng được yêu thương.

Có lẽ chỉ những ai từng trực đêm mới hiểu được cảm giác ranh giới giữa sống và chết mong manh như thế nào. Những bác sĩ điều trị HIV không chỉ chữa bệnh. Họ lắng nghe, động viên, nâng đỡ cả những tâm hồn đã quá mỏi mệt sau khi trải qua những tháng ngày đối diện với ánh nhìn kỳ thị.

Anh T.K. V ở Đông Triều, Quảng Ninh tâm sự: "Các bác sĩ ở đây không coi chúng tôi là bệnh nhân, mà như những người thân. Họ nhớ tên tôi, nhớ cả những lần tôi mệt, tôi buồn, nhớ từng đợt thuốc tôi đã uống. Nhờ vậy mà tôi có dũng khí bước tiếp."

Cũng có những ngày các bác sĩ phải đối mặt với những cơn nhiễm trùng cơ hội nặng nề, những bệnh nhân bước vào khoa trong tình trạng đã kiệt sức, không thể nói dù chỉ một lời. Có người tỉnh lại sau vài ngày điều trị và nhìn các bác sĩ bằng ánh mắt biết ơn sâu sắc. Nhưng cũng có người mãi mãi không mở mắt trở lại.

Và những lúc như vậy, khoảnh khắc mà cái chết đứng rất gần, người bác sĩ chỉ biết nén nỗi buồn vào trong lồng ngực, rồi tiếp tục bước sang buồng bệnh tiếp theo. Họ không có thời gian để yếu lòng. Bởi chỉ cần họ buông tay, người bệnh sẽ mất đi cơ hội cuối cùng.

Bác sĩ Hoàn đã gắn bó với Khoa đến nay 16 năm, những ca bệnh ở chuyên khoa này đều có những cung bậc khác nhau. Người ta vẫn thường nói mỗi ca bệnh truyền nhiễm là một ẩn số. Với HIV, ẩn số ấy không chỉ nằm trong chuyên môn mà còn nằm ở tinh thần người bệnh.

Có những bệnh nhân từng tuyệt vọng muốn buông xuôi. Nhưng nhờ sự kiên trì giải thích, nhắc nhở từng liều thuốc, từng giờ uống, từng chế độ dinh dưỡng… họ đã sống lại với niềm tin mới.

Bệnh nhân L.V.T ở Quảng Yên chia sẻ: "Ngày biết mình mắc HIV, tôi như rơi xuống vực. Nhưng các bác sĩ nơi đây đã giúp tôi đứng dậy. Họ điều trị bệnh, nhưng còn giúp tôi hóa giải nỗi sợ. Nhờ họ, tôi sống tích cực hơn, chăm chỉ uống thuốc và đến nay sức khỏe đã ổn định."

Còn chị P.T.M từ Đông Triều tâm sự:"Tôi gắn bó với phòng khám đã hơn 5 năm. Mỗi lần đến tái khám, bác sĩ đều nhớ tên, hỏi han sức khỏe như người quen. Họ không chỉ chăm sóc sức khỏe thể chất mà còn giúp chúng tôi cảm thấy mình được tôn trọng, không bị kỳ thị. Đó là điều quý giá nhất với những người mang bệnh như chúng tôi. Tôi muốn gửi lời cảm ơn chân thành đến tập thể y bác sĩ của khoa. Nhờ sự tận tình của các anh chị, tôi đã được điều trị đúng phác đồ, sức khỏe ổn định và có thể quay lại làm việc. Cảm ơn vì đã cho chúng tôi hy vọng và cơ hội được sống như bao người khác'.

Trong chuyên khoa truyền nhiễm nói chung và điều trị HIV nói riêng, niềm vui và nỗi buồn luôn đến rất gần nhau. Niềm vui là khi thấy một bệnh nhân từ chỗ xanh xao, sốt cao, ho suy kiệt trở lại phòng khám với nụ cười đầy sinh khí. Là khi thấy họ mang theo đứa con nhỏ, khoe rằng mình vẫn khỏe và vẫn kiểm soát virus tốt.

Nỗi buồn là những ngày bác sĩ đã cố gắng hết sức nhưng người bệnh vẫn không thể vượt qua. Nỗi buồn ấy âm ỉ, không ồn ào, không kể lể – chỉ nhẹ nhàng nằm lại trong lòng người thầy thuốc như một vết xước không bao giờ lành hẳn.

Khoa Bệnh Nhiệt đới không chỉ là nơi làm việc. Nó là một gia đình. Các bác sĩ, điều dưỡng ở đây đã cùng nhau đi qua những trận dịch, những ca bệnh khó, những đêm trực dài đằng đẵng.

"Chúng tôi là một gia đình nhỏ trong ngôi nhà lớn của bệnh viện." – bác sĩ Hoàn nói.

Và sự đoàn kết ấy không chỉ giúp họ vượt qua khó khăn mà còn giúp người bệnh cảm nhận sự an toàn, tin tưởng khi đến điều trị.

Trong mắt bệnh nhân, khoa không chỉ là nơi uống thuốc, làm xét nghiệm hay lấy máu. Đó là nơi có người gọi tên họ, hỏi thăm sức khỏe họ, nhớ hôm nay họ mệt hay vui, hôm nay có ăn được cơm hay không.

"Hãy làm nghề bằng trái tim. Bởi, ngành y không chỉ là kỹ thuật. Ngành y là sự tử tế, kiên nhẫn và nhân văn. Đặc biệt với bệnh truyền nhiễm – và HIV – trái tim ấy càng cần lớn hơn', BS Hoàn trải lòng.

Mời bạn đọc theo dõi Thể lệ và cơ cấu giải thưởng của cuộc thi Giải Báo chí toàn quốc về phòng, chống HIV/AIDS.