Đọc bài viết “Ngăn chặn đại nạn ma túy bằng mọi giá” của TS. Nguyễn Minh Hòa (Tuổi Trẻ 22/2/2019) tôi thấy cần thố lộ đôi điều suy nghĩ từ lâu về thực trạng quá đau lòng này.
Tôi nhận thức rằng việc phòng chống ma túy có lúc có nơi chưa được triệt để. Chúng ta tập trung ngăn chận nguồn ma túy xâm nhập từ biên giới, chỉ kiểm soát một bộ phận thanh niên hư hỏng, mà không chú ý đến những lổ hỗng trong lòng các đô thị có thể làm lan rộng tệ nạn lạm dụng ma túy và hiểm họa không trừ một ai.
Có lần tôi đã viết bài báo, báo động nguy hiểm vì ma túy bao quanh các trường học. Bọn bán ma túy có nhiều chiêu “rù quến” các em học sinh, lứa tuổi tò mò rất dễ lọt vào bẫy, bắt chước dùng ma túy để ma túy có chiều lan rộng làm lợi cho việc tiêu thụ ma túy của chúng.
Đúng là đã đến lúc cần tập trung sức mạnh của bộ máy thông tin đại chúng, các trường học từ tiểu học đến đại học, huy động các tổ chức chính trị xã hội, các tôn giáo tuyên truyền, giáo dục cho người dân (nhất là giới trẻ) hiểu biết về tác hại của ma túy, làm sao cho mỗi người tự ý thức hình thành nên sự phản kháng tự thân để nói “không” với ma túy.Và rõ ràng là mỗi người không tự ý thức hình thành nên sự phản kháng tự thân để nói “không” với ma túy nếu họ vẫn còn những ngộ nhận.
Hiểm họa không trừ một ai
Đừng nghĩ: người sử dụng ma túy thường chỉ khoanh lại ở một vài đối tượng cá biệt, hư hỏng, và họ dùng ma túy để tạo sự thuận lợi trong hoạt động nghề nghiệp hoặc để giải trí.
Không đâu, có thể thấy người nghiện giờ thuộc nhiều thành phần, nhiều nghề. Ma túy trường học, công sở, vào giới showbiz... Có kẻ vật vờ ngoài đường, nhưng cũng có không ít người nghiện ở trong các biệt thự sang trọng, công sở hoành tráng.
Thuốc lắc, ma túy vừa giúp “giải khuây, giảm cân” (do tác dụng kích thích đồng thời gây chán ăn), vừa “giúp sự tỉnh táo, giảm mỏi mệt do làm việc nhiều” (do kích thích tăng động). Giới tài xế lái xe đường dài cũng đang lạm dụng ma túy kích thích gọi là để tỉnh táo, không bị buồn ngủ, khi họ say thuốc gây tai nạn như chơi.
Ma túy hiện nay rất đa dạng, ma túy không chỉ đến từ biên giới, mà hàng trăm sản phẩm gây nghiện được làm từ trong nước, từ chính những loại thuốc có thể công khai ở các nhà thuốc. Như pseudoephedrin có trong thành phần thuốc trị cảm cúm, không quản lý tốt có thể bị kẻ gian dùng để sản xuất ma túy tổng hợp.
Những loại ma túy mới xuất hiện từng ngày dưới dạng viên nén, keo, khí hít, chất lỏng, cỏ để hút như thuốc lá, miếng dán... với các hình thức hấp dẫn, bắt mắt, thường được xem phương tiện giải trí nhưng thực chất dẫn đến nghiện ngập dữ dội.
“Tem giấy” còn gọi là “Bùa lưỡi” tẩm hóa chất LSD - một chất ma túy gây ảo giác, đang được một bộ phận không nhỏ học sinh tại nhiều nơi trong nước ta sử dụng dán vào lưỡi. Các loại kẹo viên, keo hít, cỏ khat... có thể mua gần trường học, và thanh niên dễ dàng hút shisha, mua cỏ Mỹ, bóng cười trong các quán cà phê, ngoài đường phố.
Cái khó là làm sao mọi người nhận thức đúng: tất cả đều là chất gây ảo giác và gây nghiện, tác hại kinh khủng.
Một lần và thành “nô lệ”
Rất nhiều người vẫn cho rằng ma túy tổng hợp kích thích như ma túy đá không gây nghiện như các loại ma túy khác là thuốc phiện, heroin và tác dụng kích thích của nó chỉ thoáng qua cho cuộc vui và tác hại không đáng ngại.
Cần xác định ma túy tổng hợp kích thích như ma túy đá đang được lạm dụng là thuốc gây nghiện thuộc loại nguy hiểm và gây tác hại khôn lường. Nên lưu ý, nghiện thuốc là tình trạng không ngưng bỏ mà bắt buộc (như nô lệ) phải tiếp tục dùng thuốc. Nghiện ma túy đá cũng thế, đã quen dùng sẽ có sự lệ thuộc ghê gớm là cứ muốn tiếp tục dùng, nếu không sẽ cảm thấy rất khó chịu, tìm mọi cách dùng lại ma túy tổng hợp kích thích này.
Đáng buồn là chưa có phác đồ cai nghiện ma túy đá, mà chỉ trị triệu chứng (như người bệnh được cho dùng thuốc an thần khi bị kích động, dùng thuốc chống trầm cảm khi bị trầm cảm, dùng thuốc trị tâm thần phân liệt khi bị loạn thần…).
Tác hại của thuốc phiện, heroin là người nghiện gây tội ác khi đói thuốc, họ làm bất cứ hành động gây hại ghê gớm nào đó để có tiền mua ma túy. Còn tác hại của ma túy tổng hợp kích thích là thuốc lắc, ma túy đá làm người nghiện gây tội ác khi no say thuốc.
Chính hai tác dụng: kích thích tăng động và gây ảo giác của ma túy làm cho người dùng nó mất hết lý trí, có thể gây tội ác có thể tày trời.
Gọi là chất gây ảo giác vì khi sử dụng đưa vào cơ thể sẽ gây nên sự hư hỏng tạm thời về mặt ý thức, liên quan đến sự nhận định sai lạc về không gian và thời gian. Chất gây ảo giác khi đưa vào cơ thể sẽ gây tác dụng như: thay đổi tâm lý (khóc cười không kềm chế), thay đổi rối loạn nhận thức, thị giác, thính giác làm cho thấy, nghe những gì không có thật. Nó cũng gây “giải thể nhân cách” như hoang tưởng, cứ tưởng mình là siêu nhân, đấng cứu thế. Dẫn đến các tác hại cho cá nhân và xã hội do các phản ứng tâm thần cấp (hoang tưởng, ảo thanh, ảo thị), có thể ở trạng thái điên loạn gây các tình huống nguy hiểm (ngã từ lầu cao, tai nạn giao thông, giết người hay tự sát)…
