Những mối nguy khi dùng sai thuốc điều trị Rubella

20-12-2025 06:00 | An toàn dùng thuốc

SKĐS - Bệnh Rubella là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Rubella gây ra. Bệnh thường có các triệu chứng nhẹ như phát ban và sốt, nhưng lại cực kỳ nguy hiểm nếu nhiễm bệnh xảy ra ở phụ nữ mang thai, đặc biệt là trong ba tháng đầu.

1. Các biện pháp điều trị Rubella hiện nay

Rubella là bệnh do virus gây ra, việc điều trị chủ yếu là chăm sóc hỗ trợ và giảm triệu chứng, chờ đợi cơ thể tự đào thải virus.

Điều trị không dùng thuốc: Chăm sóc hỗ trợ là biện pháp điều trị chính và quan trọng nhất đối với hầu hết các trường hợp mắc Rubella nhẹ.

- Nghỉ ngơi tuyệt đối: Người bệnh cần nghỉ ngơi đầy đủ để cơ thể có đủ năng lượng chống lại virus. Tránh các hoạt động gắng sức, đặc biệt trong giai đoạn sốt.

- Bù nước và dinh dưỡng: Sốt có thể gây mất nước, do đó cần uống đủ nước lọc, nước trái cây, hoặc dung dịch điện giải để bù lại lượng chất lỏng đã mất. Chế độ ăn nên là thức ăn lỏng, dễ tiêu hóa và giàu vitamin để tăng cường sức đề kháng.

- Hạn chế lây lan: Bệnh rất dễ lây qua đường hô hấp, người bệnh cần tự cách ly (thường là 7 ngày kể từ khi bắt đầu phát ban) để tránh lây bệnh cho người khác, đặc biệt là phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ và phụ nữ mang thai.

Những mối nguy khi dùng sai thuốc điều trị Rubella - Ảnh 1.

Tiêm vaccine là biện pháp phòng bệnh Rubella hữu hiệu nhất.

Điều trị dùng thuốc: Rubella thường có triệu chứng nhẹ hơn nhiều so với sởi thông thường, do đó chỉ sử dụng thuốc để kiểm soát các triệu chứng khó chịu.

Thuốc hạ sốt: Sử dụng paracetamol (acetaminophen) để kiểm soát sốt và giảm đau khớp (một triệu chứng phổ biến ở người lớn và thanh thiếu niên mắc Rubella). Cần tuân thủ liều lượng và khoảng cách thời gian giữa các lần uống thuốc (4-6 giờ/lần) để tránh ngộ độc gan.

Thuốc giảm ngứa: Nếu phát ban gây ngứa nhiều, bác sĩ có thể kê đơn các loại thuốc kháng histamine. Thuốc kháng histamine được chia thành hai thế hệ chính, bác sĩ sẽ lựa chọn tùy thuộc vào mức độ ngứa và độ tuổi của bệnh nhân để chỉ định loại phù hợp.

- Kháng histamine thế hệ 1: Các thuốc này thường có hiệu quả cao trong việc giảm ngứa đồng thời có tác dụng an thần, giúp bệnh nhân dễ ngủ và nghỉ ngơi tốt hơn. Các thuốc nhóm này như chlorpheniramine, diphenhydramine... thường được dùng trong thời gian ngắn để làm dịu các cơn ngứa nặng vào ban đêm.

- Kháng histamine thế hệ 2: Các thuốc này ít gây buồn ngủ hơn (hoặc không gây buồn ngủ), thích hợp cho những người cần duy trì sự tỉnh táo vào ban ngày. Một số thuốc như loratadine, cetirizine, fexofenadine... thường được coi là ít gây buồn ngủ nhất trong nhóm này.

Lưu ý: Bệnh Rubella thường là bệnh lý cấp tính do virus, vì vậy việc sử dụng thuốc kháng histamine chỉ là điều trị triệu chứng để giảm ngứa. Cần tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ để được kê đơn loại thuốc và liều lượng phù hợp nhất với tình trạng sức khỏe hiện tại. Không nên tự ý mua và sử dụng thuốc, đặc biệt là cho trẻ em.

Dùng thuốc cho trường hợp đặc biệt

- Viêm khớp: Đối với người lớn mắc Rubella bị viêm khớp kéo dài và đau đớn, bác sĩ có thể xem xét chỉ định các loại thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) khác ngoài aspirin, nhưng cần có sự giám sát y tế chặt chẽ.

- Nhiễm Rubella bẩm sinh (CRS): Đối với trẻ sơ sinh mắc Rubella bẩm sinh (do mẹ nhiễm virus trong thai kỳ), việc điều trị tập trung vào việc quản lý các dị tật và biến chứng:

+ Điều trị hỗ trợ: Quản lý các vấn đề về tim, thị giác (đục thủy tinh thể), thính giác (điếc).

+ Phẫu thuật: Có thể cần phẫu thuật để khắc phục các dị tật bẩm sinh nghiêm trọng như dị tật tim.

+ Chăm sóc chuyên biệt: Trẻ cần được theo dõi bởi nhiều chuyên khoa (tim mạch, nhãn khoa, thính học) để hỗ trợ sự phát triển và phục hồi tối đa.

2. Những ảnh hưởng nghiêm trọng khi dùng thuốc sai

Việc dùng thuốc không đúng chỉ định, đặc biệt là khi đang bị nhiễm virus, có thể gây ra những hậu quả khôn lường.

Nguy cơ tổn thương gan do quá liều thuốc hạ sốt

Paracetamol là thuốc hạ sốt được khuyến nghị và khá lành tính. Tuy nhiên việc tự ý tăng liều, rút ngắn thời gian giữa các lần uống thuốc hạ sốt, hoặc kết hợp với các loại thuốc khác có chứa paracetamol có thể gây ngộ độc gan cấp tính (suy gan), đe dọa tính mạng. Trong giai đoạn nhiễm virus, gan đã phải làm việc để chuyển hóa và đào thải virus. Quá liều thuốc hạ sốt sẽ làm tăng áp lực lên gan, khiến tổn thương nghiêm trọng hơn.

Sử dụng sai thuốc kháng viêm không steroid

Nguy cơ chảy máu: Mặc dù hiếm gặp, nhưng nhiễm Rubella có thể gây giảm tiểu cầu tạm thời. Việc sử dụng các thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) như ibuprofen hoặc aspirin có thể ức chế tiểu cầu, làm tăng nguy cơ chảy máu, đặc biệt là chảy máu tiêu hóa.

Hội chứng Reye: Tuyệt đối không dùng aspirin cho trẻ em và thanh thiếu niên đang mắc bệnh do virus (như rubella, cúm, thủy đậu) vì nguy cơ gây ra hội chứng Reye - một tình trạng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng, có thể gây tổn thương gan và não.

Điều trị Rubella là điều trị hỗ trợ và việc tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ là bắt buộc. Người bệnh tuyệt đối không tự ý dùng kháng sinh hoặc lạm dụng thuốc hạ sốt để tránh những hậu quả nghiêm trọng không đáng có.

Mời độc giả xem thêm video:

Nguy hiểm bệnh truyền nhiễm rubella, Điều trị bệnh như thế nào | SKĐS

BS.Hoàng Thị Cúc
Ý kiến của bạn