Thời gian gần đây, vào ngày mùng 10 tháng Giêng âm lịch, nhiều người dân chen nhau mua vàng ngày vía Thần Tài với mong muốn cả năm gặp may mắn, làm ăn phát đạt.
Nguồn gốc và ý nghĩa ngày Thần Tài, cũng như việc mua vàng vào ngày này có thực sự đem lại may mắn hay không vẫn là điều gây nhiều tranh cãi, chưa thể xác thực. Tuy nhiên, nhiều bất cập, thiệt hại có thể thấy ngay khi đổ xô, chen nhau mua vàng ngày vía Thần Tài.
Thiệt hại về kinh tế
Theo ghi nhận thực tế những năm qua, việc nhiều người dân đổ xô đi mua vàng trong ngày vía Thần Tài khiến nhu cầu tăng cao đột biến. Điều này khiến cho giá vàng trong ngày mùng 10 tháng Giêng tăng lên rất cao so với bình thường.
Thống kê các năm gần đây cho thấy, giá vàng trong phiên trước và chính ngày Thần Tài thường tăng nhanh hơn khá nhiều, từ khoảng 500 nghìn đồng đến 1 triệu đồng/lượng so với mức tăng giá vàng thế giới quy đổi ở cùng thời điểm.
Theo khảo sát thị trường, giá vàng ngày vía Thần Tài năm 2023 có mức tăng mạnh hơn các năm trước do giá vàng thế giới trong những ngày đầu năm mới 2023 tăng vọt, lên mức cao nhất trong 9 tháng. Giá vàng miếng tăng 500 nghìn đồng/lượng chỉ trong hai phiên giao dịch sau Tết Nguyên đán Quý Mão, sau khi đã tăng 1 triệu đồng/lượng trong tuần giáp Tết.
Trong khi đó, giá vàng nhẫn và các sản phẩm vàng Thần Tài khác tăng nhanh hơn, mức chênh giữa giá mua vào và bán ra cũng lớn hơn vài trăm nghìn đồng/lượng so với mức chênh vàng miếng.
Giá vàng Thần Tài năm nay càng trở nên đắt đỏ hơn khi giá vàng trong nước trong nhiều tháng qua ở mức cao hơn giá thế giới quy đổi rất nhiều, khoảng 13 triệu đồng/lượng, đối với vàng miếng, vàng chỉ bốn số 9.
Nhưng gần như năm nào cũng vậy, ngay sau ngày vía Thần Tài, giá vàng đột ngột giảm hàng trăm nghìn đến cả triệu đồng mỗi lượng. Điều này có nghĩa là, nếu một người mua vàng vào ngày Thần Tài và bán ra một hôm sau đó sẽ lỗ nặng.
Thống kê cho thấy, nếu nắm giữ lâu theo năm, lợi nhuận từ việc mua vàng ngày vía Thần Tài đều thấp hơn lợi nhuận mua vàng các ngày sau đó. Còn nếu bán trong ngắn hạn thì đa số người mua lỗ do giá vàng trong nước giảm giá nhanh sau ngày vía Thần Tài.
Như vậy, người mua vàng giá cao trong ngày vía Thần Tài có thể sẽ bị thiệt hại về kinh tế.
Tổn hại sức khoẻ, tinh thần, tăng nguy cơ lây lan dịch bệnh vì chen nhau mua vàng
Dịp mùng 10 tháng Giêng, nhiều cửa hàng kinh doanh vàng bạc xuất hiện tình trạng người dân tập trung rất đông để mua vàng Thần Tài.
Người dân phải xếp hàng nhiều tiếng đồng hồ mới có thể mua được vàng cầu may.
Theo các chuyên gia y tế, việc nhiều người tập trung đông đúc, xếp hàng trong thời gian dài, thậm chí phải chen lấn, xô đẩy để mua vàng ngày vía Thần Tài sẽ khiến tinh thần trở nên khó chịu, ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ.
Trong bối cảnh dịch COVID-19 và nhiều dịch bệnh truyền nhiễm như hiện nay, việc tập trung đông người cũng sẽ làm tăng nguy cơ lây lan dịch bệnh.
Bị trộm, cướp tài sản
Theo cơ quan công an, ngày vía Thần Tài là thời điểm ưa thích của các đối tượng tội phạm.
Lợi dụng việc người dân mang theo nhiều tiền trong người, chen chúc mua vàng Thần Tài dẫn đến thiếu cảnh giác, các nhóm đạo chích, móc túi, giật đồ xem đây là thời điểm tốt để hành nghề.
Các đối tượng phạm tội thường giả làm khách mua sắm, ăn mặc lịch sự để tạo vỏ bọc với những người xung quanh. Sau đó, sẽ tìm "con mồi" mang theo túi xách, đeo đồ trang sức và tìm cách để đánh lạc hướng nhằm thu hút sự chú ý của người bị hại, đợi sơ hở thì đồng bọn áp sát để rạch túi trộm cắp tài sản.
Ngoài ra, bọn chúng chủ yếu lợi dụng tình trạng đông đúc, chen lấn xô đẩy tại các cửa hàng kinh doanh vàng bạc để ra tay, với thủ đoạn là giật dây chuyền rồi nhanh tay tẩu tán cho đồng bọn bên cạnh hoặc dùng kìm bấm loại nhỏ cắt đứt dây trang sức để đồng bọn chờ sẵn nhặt lên.
Trong những tình huống này, người bị hại không hề hay biết hoặc có biết cũng khó xác định được đối tượng gây án để kịp thời hô hoán, bắt giữ. Tất cả diễn ra trong nháy mắt và khi người bị hại phát hiện ra mất đồ thì chúng đã nhanh chóng biến mất vào đám đông.
Còn các đối tượng cướp giật thường sử dụng xe phân khối lớn, đảo quanh các tiệm vàng, khi phát hiện "con mồi" sẽ áp sát cướp giật tài sản rồi bỏ chạy.
Chúng cũng có thể đeo bám hoặc cho đồng bọn theo dõi những người vừa mua vàng đến địa điểm thuận lợi (khu vực vắng người, có đường cua, hoặc vừa về tới nhà dừng xe để mở cổng) thì áp sát tiếp cận, khống chế nạn nhân chiếm đoạt tài sản rồi nhanh chóng tẩu thoát.
Vì vậy, cơ quan công an khuyến cáo người dân khi đi mua vàng ngày vía Thần Tài cần phải nâng cao cảnh giác để tránh bị trộm, cướp tài sản.