Hoa lấn cỏ dại, lấn bãi rác. Hoa khoe sắc các con đường, hoa làm đẹp cả những đoạn đường dẫn ra đồng. Người nông dân ngoại thành đã và đang chung tay trồng những đường hoa, giúp cho sắc màu nông thôn mới trở nên đẹp tươi, mà từ đó chất lượng đời sống văn hóa tinh thần cũng được cải thiện.
Trồng hoa lấn cỏ dại ở xã Minh Tân, huyện Phú Xuyên.
Cho cuộc sống thêm tươi
Ấn tượng của tôi với xã An Phú (huyện Mỹ Đức) không chỉ là họ đã từng bước thoát nghèo, mà nhiều năm qua, đời sống tinh thần của họ đã được cải thiện. Hỏi, người dân bảo rằng đó là sự khoe sắc của những sắc hoa. Hoa làm cho cuộc sống “xanh” hơn, tươi hơn. Hoa trên các nẻo đường làng cho làng hương thơm. Hoa sen dưới đầm giúp xã phát triển du lịch. Mỗi mùa hè thu hút hàng nghìn bạn trẻ đến tham quan, chụp ảnh. Ông Bùi Văn Ảnh, lão nông đã sống hơn 80 năm ở vùng núi này thốt lên: cuộc sống nay đã khác nhiều rồi. Bà con trước đây vốn chỉ biết làm ruộng thì nay đã biết làm du lịch, kết hợp dịch vụ. Với diện tích đồng trũng, rộng hơn 2.000 héc-ta, mấy năm nay người dân đã tận dụng đồng để trồng sen, cho thu nhập cao hơn trồng lúa, đồng thời tổ chức làm du lịch. Anh Nguyễn Văn Vòng (thôn Đức Dương) cho rằng, cây sen là cây thoát nghèo của bà con. Khi sen nở, nơi đây như bỗng trở thành thiên đường, với nhiều bạn trẻ áo đẹp rực rỡ về mua vé, chụp ảnh.
Xuôi về xã Minh Tân (Phú Xuyên), địa phương vừa về đích Nông thôn mới vào giữa năm 2018 sau khi đã hoàn thành cả khối lượng công việc đồ sộ, trong đó có việc dồn điền đổi thửa và tiến hành kê khai đất đai. Nơi đây cũng có mô hình trồng hoa mà chính quyền và người dân chung tay, chung sức. Ông Nguyễn Văn Chi, một hộ dân đã tình nguyện đứng ra trồng và chăm sóc đoạn đường 500m có trồng hoa, đã góp phần kích thích sự hưởng ứng nhiệt tình trong nhân dân, với mục tiêu “thêm một bông hoa, bớt một túi rác”.
Qua tìm hiểu, con đường nối từ cống Mai Trang, đến Trường tiểu học Minh Tân xưa kia toàn cỏ dại và rác, nay trở thành đường hoa với những bông hoa khoe sắc hai bên đường, khiến cảnh sắc vùng quê thay đổi. Chị Bùi Thị Dương - Hội Phụ nữ xã Minh Tân cho biết: “Thời tiết nắng nóng, đoạn đường nhiều cỏ dại, đá sỏi, rác thải, ai cũng ngại nhưng nghĩ đến việc làm đẹp không gian sống, chị em lại động viên nhau, mỗi người cùng cố gắng và chỉ sau một thời gian ngắn cùng tham gia trồng, chăm sóc và hỗ trợ kinh phí và kết quả đã có tuyến đường hoa đẹp, ai đi qua cũng khen”.
Vui mừng trước sự thay da đổi thịt của quê hương, Bí thư Đảng ủy xã Minh Tân Nguyễn Văn Ngự chia sẻ, ngay từ năm 2016 chúng tôi đã thành lập Ban chỉ đạo về việc trồng hoa, chúng tôi quán triệt đến toàn thể cán bộ, đảng viên, Bí thư chi bộ các thôn. Ban đầu công việc cũng khó khăn. Những ngày thứ bảy, chủ nhật, anh em chúng tôi vận động nhau đi nhặt cỏ, trồng hoa và hoa phát triển khá nhanh. Đến thời điểm này, toàn xã có trên 6.000m2. Chúng tôi có một phong trào, mỗi ban ngành, đoàn thể phụ trách một làng, một cánh đồng. Chúng tôi nhắc nhở người dân vừa sản xuất rau an toàn, hạn chế thuốc bảo vệ thực vật, vừa trồng và bảo vệ hoa. Các thôn như Mai Trang, Tân Tiến, Thần Quy đều tận dụng những ô đất bỏ cỏ ở khu dân để cùng làm sạch cỏ, trồng cấy hoa.
Hiện cán bộ và nhân dân xã Minh Tân đang thí điểm trồng các loại hoa mới, để mùa đông phát triển tốt là hoa dừa cạn, tiếp tục sưu tầm hoa mới, như lạc dại. Được biết cuối năm 2018 sẽ có thêm một tuyến đường đi qua một cánh đồng, do anh Nguyễn Văn Báo - một người dân đầu tư mô hình rau sạch tại quê hương đã tự nguyện trồng hoa.
Ở nhiều vùng quê khác, như tại Phú Xuyên những con đường rộng thênh thang mà còn bởi hai bên ven đường đã được trồng hoa. Những nơi trước đây vốn là bờ bụi, cỏ dại, chỗ chứa rác thải, thì giờ các ban ngành, đoàn thể, người dân địa phương đã đứng ra trồng hoa. Khi đến các xã Khai Thái, Hồng Thái, chúng tôi cũng được đi trên những con đường Nông thôn mới xanh - sạch đẹp - nở hoa, nhờ bàn tay, công sức, sự đóng góp của đông đảo người dân. Trước đây, những khoảng đất trống cỏ dại mọc um tùm, thậm chí còn bị biến thành bãi rác gây ô nhiễm, mất mĩ quan nhưng từ khi xuất hiện con đường hoa đã hạn chế rất nhiều hiện tượng xả rác bừa bãi.
Chung tay vì những đường hoa.
Ngơi việc đồng là đến việc trồng hoa
Với phương châm “Thêm một bông hoa, bớt một túi rác”, người dân các thôn, xóm ở huyện Phú Xuyên, Thường Tín, hay Quốc Oai, Thanh Trì, Đan Phượng... đã duy trì nề nếp dọn vệ sinh đường làng, ngõ xóm vào những ngày cố định trong tháng, nơi công cộng (thường vào ngày chủ nhật giữa tháng và cuối tháng) gắn với việc nhặt cỏ, chăm bón hoa. Hoạt động tập thể đó được các cấp chính quyền và đông đảo nhân dân ủng bộ bởi không chỉ tạo môi trường sống trong lành mà còn khiến tình làng nghĩa xóm thêm đoàn kết. Nhiều cán bộ xã năng nổ cho rằng, xây dựng nông thôn mới không chỉ dừng lại ở việc nâng cấp hạ tầng cơ sở mà còn nâng cao ý thức tự giác trong từng người dân, mỗi gia đình, thôn xóm. Như ở thôn La Thạch, xã Phương Đình (Đan Phượng), ngoài hai bên ven đường giao thông thôn, xóm được trồng hoa hai bên, còn có biển chỉ dẫn, nhà còn được được đánh số, văn minh, sạch đẹp hơn.
Vẻ đẹp đường hoa nông thôn.
Hai năm trở lại đây, xã Cộng Hòa (Quốc Oai) cũng có những con đường “đẹp như mộng”, bởi nhiều người dân đã ngơi việc đồng là đến việc hoa. Người dân địa phương đã phát huy tốt sự chủ động, đoàn kết của các hội đoàn trong việc nhân rộng mô hình trồng hoa khắp các thôn, xóm với phương châm tùy điều kiện thực tế tại cơ sở để lựa chọn loài hoa phù hợp, thích ứng môi trường, thời tiết để có thể nở quanh năm. Ông Vương Đắc Lập - Phó Chủ tịch UBND xã Cộng Hòa tâm sự: “Việc khơi dậy phong trào trồng hoa hữu ích vô cùng. Từ những khóm hoa chúng ta đều thấy trồng hoa làm đẹp đường làng ngõ xóm không quá khó. Người dân tự nguyện quyên góp giống và ngày công, tự tay trồng và chăm sóc ngay tại nơi mình sinh sống. Điều đó cho thấy mỗi người dân đã có trách nhiệm hơn đối với môi trường, không gian nông thôn”. Về điều này, Phó Chánh văn phòng Thường trực Văn phòng Điều phối NTM Hà Nội Lê Thiết Cương cho biết, các tiêu chí liên quan tới đời sống văn hóa, tinh thần được nhiều địa phương rất quan tâm. Tại các huyện đều huy động các tổ chức chính trị, đoàn thể cơ sở vào cuộc tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân hưởng ứng phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng Nông thôn mới, đô thị văn minh” với các hoạt động như trồng hoa, đường hoa; đặt các thùng thu gom rác thải trong khu dân cư.
Việc làm đẹp đường liên xã, đường làng, đường đồng... bằng hoa đã trở thành phong trào sâu rộng, thiết thực. Đi trên những con đường hoa ngoại thành, tôi nhớ tới lời của một lão nông chuyên trồng rau ở “vùng rau” Minh Tân rằng, đời sống người trồng rau dù còn vất vả, nhưng những bông hoa cười rực rỡ sắc màu sẽ góp phần làm vơi bớt sự mệt nhọc.